​O coronavirus pon ás orquestras ao bordo do abismo: “Supoñerá un antes e un despois na historia da verbena”

Como de preto está Galicia de quedar sen orquestras? Galiciapress charla con Merchy Treviño, presidenta da Asociación de Empresarios dá música dá Verbena Galega (ASEVEGA), que debulla a situación actual do sector, que é xunto coa hostalería e o turismo dos máis golpeados a medio e longo prazo.

Un dos motores económicos do verán en Galicia, o mundo da verbena atópase a día de hoxe pendendo dun fío. Se hai uns días músicos e a dirección de Gaias Eventos, axencia encargada de representar ás principais orquestras do país, auguraban unha estocada mortal se a administración pública non socorría ao sector, desde ASEVEGA recalcan a necesidade de contar co favor dos gobernos para tentar salvar un ano crítico. “Esta máquina volveuse grande e incontrolable, e agora toca reparala, xa que sorprendentemente parouse”.

Orquéstraa Panorama, en uma imaxe da CRTVG

Aínda que os datos parecen advertir que nos atopamos na recta final da crise, os expertos recalcan que o fin das restricións chegará de forma graduada, e que os grandes eventos serán os últimos en ter o visto e prace para a súa celebración. Isto supón para as festas galegas, de cumprirse os prognósticos, un verán en branco no mellor dos casos, co consecuente impacto na economía, xa que as verbenas son á súa vez un impulso para o turismo e a hostalería.

Desde ASEVEGA traballan para minimizar o golpe, e aínda que a súa presidenta, Merchy Treviño, recoñece que ata hai pouco mantiñan unha postura prudente á espera de acontecementos, agora xa se atopan ao choio. “Hai varias semanas que nos puxemos a traballar por se non fose posible saír a facer a nosa campaña de verán. A través da nosa asociación habemos solicitado á Xunta de Galicia un paquete de medidas para axudar a paliar as enormes perdas que esta situación xerará, como loxicamente fixérono o resto das empresas dos diferentes sectores económicos deste país”, argumenta.

A situación na industria non é distinta á que atravesan o resto de sectores, aínda que no caso da verbena moitos empresarios poden ser vítimas directas do coronavirus. “Enfrontámonos a enormes perdas”, admite Treviño, que aínda que non se atreve a dar cifras concretas, adiviña o peche definitivo de moitas empresas e que outras terán que “reformular os seus negocios”. “Supoñerá un antes e un despois na historia da verbena, cos proles e os contras que isto conleva. Somos conscientes de que a nosa actividade non é un servizo de primeira necesidade e iso vainos a poñer na corda frouxa”.

AXUDA Ás COMISIÓNS DE FESTAS E TRASLADO DE DATAS

Ao non ser un servizo fundamental, as orquestras, que xa comezarían a súa tempada na maioría de casos, xa afrontan o que resta de ano con números vermellos. A única saída sería manter as actuacións futuras dos meses de verán, algo que aos poucos se vai caendo, xa que moitas comisións de festas e gobernos locais optaron por cancelar as actuacións.

“Tentouse buscar no aprazamento dos eventos un modo de salvar a tempada, mantendo a esperanza, dentro da prudencia, por se a situación revertía nalgún momento. Pero chegados a este punto vemos moi complicado que as festas se poidan chegar a celebrar debido á gran afluencia de público que atraen e vemos moi improbable que as autoridades o permitan, como é natural”, lamentan desde ASEVEGA, que tamén son conscientes de que o estado de alarma imposibilita a recadación para as comisións de festas.

Chegados a este punto vemos moi complicado que as festas se poidan chegar a celebrar debido á gran afluencia de público que atraen e vemos moi improbable que as autoridades o permitan 

Unha recadación que, teniendo en cuenta a crise económica actual, veríase moi mermada. Por iso, desde ASEVEGA tamén instaron á Xunta a ter en conta ás comisións de festas e que estas poidan recibir axudas. “Así poderían respectar as contratacións que xa están feitas e trasladalas para a tempada do 2021”, subliña.

Con todo, é posible trasladar as datas para o ano próximo cunhas previsións tan desfavorables? Desde ASEVEGA chaman á prudencia e a esperar ao que marquen as recomendacións sanitarias. “Queremos volver celebrar os nosos eventos cando existan todas as garantías de que ninguén vai saír prexudicado”, puntualiza Treviño. Ademais, como apuntan algúns membros do sector, o coronavirus obrigará a unha criba dentro do mundo da verbena, da que só sairán aquelas orquestras que conten cunha notable fortaleza económica.

“Haberá moitas empresas que non poderán soportar o parón e haberá outras que si. Este sector en particular vén arrastrando moitos problemas desde hai varios anos, xa que se atopa en plena reconversión e as consecuencias da pandemia supoñerán a puntilla definitiva para moitos dos seus compoñentes”, razoa Treviño. Á súa vez, lembra que hai orquestras desfanse e forman unha nova e asumen iso como unha constante dentro desta industria. Do mesmo xeito, en ASEVEGA están convencidos de que esta crise o que non acabará é coa demanda. “As festas non se van a deixar de celebrar, teñen un arraigamento nas tradicións moi profundo, afortunadamente. Todo é cuestión de ter a capacidade para aguantar ou, por o contrario, saber reciclarse”, esgrime a asociación.

FALTA DE UNIÓN ENTRE Os ARTISTAS?

Con todo, ademais dos empresarios, os que corren un risco real son os músicos e técnicos que forman parte do sector. Os artistas, algúns deles sometidos a un ERTE, critican o abandono por parte dalgúns empresarios e reclaman un rescate para a súa actividade. Con todo, a falta de cohesión entre os músicos é un dos lastres desta crise, segundo Treviño.

“As orquestras adheríronse ás diferentes asociacións existentes para buscar asesoramento e axuda para levar un camiño profesional, pero os músicos en cambio seguen sen constituír un sindicato profesional que lles represente en Galicia, que é unha das CCAA con maior número de artistas. E naturalmente é nesta situación límite cando se nota máis esa carencia, que á miña entender obedece a unha desidia de moitos anos por parte de eles”, critica a presidenta de ASEVEGA.

Os músicos en cambio seguen sen constituír un sindicato profesional que lles represente en Galicia, que é unha das CCAA con maior número de artistas 

A continuación, afirma que moitos xefes de orquestra atópanse “no mesmo desamparo ou mesmo peor” polas débedas que acumulan e por un futuro no que terán que rebaixar os cachées/cachés nunha guerra de prezos onde o papel dos intermediarios deixa ás orquestras nunha “situación de desvantaxe”, en palabras de Treviño.

Doutra banda, en canto á situación dos técnicos, desde ASEVEGA manteñen un discurso similar ao ofrecido no seu día por Gaias Eventos, que sinalaban que estes profesionais atópanse nun réxime de cotización distinto ao dos artistas e que isto cambia a súa situación. “De todos os xeitos esta situación prexudica gravemente a todos os que nos dedicamos a este negocio. Creo que por primeira vez na historia da verbena estamos todos ao mesmo nivel”.

“UNHA CARREIRA SUICIDA”

Con este escenario, desde ASEVEGA propoñen como solución a axuda das administracións públicas, aínda que recoñecen que é “pouco probable” que estas asuman a totalidade das perdas, “debidas esencialmente aos excesivos investimentos de macromontajes”, un aspecto que xa criticaron algúns músicos para este medio, que consideraban desproporcionada o investimento do sector nese apartado.

“Gran parte desta problemática vén de malas decisións e arriscadas xestións de empresarios pouco prudentes que levan anos forzando a maquinaria. Esta máquina volveuse grande e incontrolable, e agora toca reparala, xa que sorprendentemente parouse”, conclúe Treviño, antes de advertir que este impasse tamén pode supoñer unha “oportunidade para sanear e reciclar un sector que leva anos competindo nunha carreira suicida”.