Ourense, co-líder estatal en perda de poboación este século

Só Zamora está igual de mal que a provincia ourensá, mentres no conxunto do Estado a poboación subiu máis dun 15 por cento no que levamos de século

A poboación española sube un 15,4% desde o ano 2000 pero o 63,1% dos municipios e 13 provincias perderon habitantes desde ese ano, segundo o trixésimo sétimo número de 'Esenciais' da Fundación BBVA e o Instituto Valenciano de Investigacións Económicas (Ivie).

Entre as 13 provincias que viron reducida a súa poboación nestes 19 anos destacan Zamora, cun descenso do 14,2% e Ourense, cunha caída do 10,4%, segundo reflicte o estudo, que recolle cifras do Instituto Nacional de Estatística e propias.

Mentres, no grupo de provincias que gañaron poboación atópanse Guadalaxara, que gañou un 53,8% de habitantes desde o ano 2000, seguida por Almería (36,9%), Xirona (34,7%), Baleares (33,5%) e Tarragona (33%). Guipúscoa (6,7%) é a única provincia que gaña poboación de forma ininterrompida ano tras ano.

Ademais, dos datos despréndese que o fenómeno do despoboamento "acentúase" e que en 2018 a metade das provincias españolas perderon residentes respecto ao ano anterior. Os pobos de 1.000 ou menos habitantes, que representan o 61,5% do total de municipios españois, son os que máis sufriron o desprazamento de habitantes e actualmente concentran ao 3,1% da poboación.

En 2018, o 62,7% dos municipios e o 50% das provinciasperdieron poboación con respecto a 2017. Encabezan a lista Zamora, cun descenso do 1,6%, Ávila (-1,4%), León (-1%) e Cáceres (-0,9%)fronte a Baleares, onde o número de habitantes aumentou un 1,2%, Madrid (1,1%), Santa Cruz de Tenerife (1,1%) e Xirona (0,8%).

Ademais, os autores do documento relacionan o despoboamento co tamaño dos municipios. Así, indican que desde 2011, o número de municipios de 1.000 ou menos habitantes aumentou ata alcanzar os 4.995 en 2018, o que representa o 61,5% do total de municipios españois, o valor máis alto desde o ano 2000.

Así mesmo, os municipios de 100 ou menos habitantes aumentaron de 28 no ano 2000 a 1.360 en 2018, un 46,6% máis. "O despoboamento fai que creza o número de municipios máis pequenos e que, ao mesmo tempo, no seu conxunto, perdan habitantes", sinala o estudo.

Doutra banda, precisa que a perda de poboación en moitas provincias ten que ver co problema de baixa natalidade e o elevado envellecemento de España. Así, reflicte que a cantidade de provincias nas que o número de defuncións supera ao de nacementos foi en aumento.

Os municipios de 10.000 ou menos habitantes presentaron en2017 crecemento vexetativo negativo en 48 das 50 provincias españolas. Zamora lidera o crecemento vexetativo negativo por terceiro ano consecutivo, con 10 persoas menos por cada 1.000 habitantes, situándose Ourense no segundo lugar.

Tamén pon de manifesto que o índice de recambio xeracional (proporción de persoas de 15-19 anos de idade que entrarían ao mercado laboral respecto a as que se xubilarían) caeu un 41% desde o ano 2000, xa que as persoas que abandonan as zonas rurais son novas en idade de traballar e reprodutiva.

INSUFICIENTE IMPACTO DA MIGRACIÓN

O estudo tamén indica que a chegada de estranxeiros amorteceu " en certa maneira" o saldo negativo dos españois naquelas provincias máis castigadas polo despoboamento. Con todo, puntualiza que esa contribución "foise reducindo" nos últimos anos, pois "tamén os estranxeiros abandonan estas provincias seguindo o patrón marcado pola poboación local".

En concreto, segundo os datos, a porcentaxe de residentes estranxeiros nos municipios de 1.000 ou menos habitantes sobre o total de poboación provincial non supera o 5%, salvo en Soria (5,6%) e Teruel (9%). "En consecuencia, o impacto do colectivo estranxeiro, aínda que é positivo, non tivo a suficiente forza como para modificar a tendencia de despoboamento que caracteriza a estas rexións", apuntan os autores.