Posible descubrimento histórico de restos humanos en Galicia

Por que non hai tumbas castrexas? A pesar da enorme cantidade de asentamentos pre-romanos, en Galicia a penas atopáronse ósos desa época ou doutros períodos prehistóricos. A composición do terreo galego, pouco proclive á conservación de restos orgánicos, impulsou este misterio arqueolóxico, que pode empezar a ser desvelado grazas ao descubrimento dunha tumba nunha rocha da Ribeira Sacra. 

Unha escavación realizada en Vilachá de Salvadur, no municipio da Pobra do Brollón (Lugo), na que arqueólogos buscan un primitivo mosteiro medieval e indágase sobre as orixes da Ribeira Sacra, atopou o que se cren poden ser restos humanos prehistóricos.

Un equipo dirixido polo arqueólogo Xurxo Ayán, coa participación do Incipit-CSIC, finalizou unha investigación no lugar chamado Os Conventos, en Val do Frade, Vilachá --municipio da Pobra do Brollón--, na que se atoparon ao final da campaña un cranio, unha vértebra edous  fémures, que "pola súa colocación e contexto arqueolóxico parecen estar enterrados nunha cista prehistórica".

PENDENTES DOS RESULTADOS DO CARBONO 14
Agora probas como o carbono 14 deben confirmar a antigüidade destes restos --así como información como a súa dieta e ADN--, xa que o achado pode ser "gran importancia" dada a "case nula existencia de restos óseos humanos prehistóricos en Galicia", explica a iniciativa Adegas da Memoria nun comunicado.

O técnico de cultura do Concello da Pobra do Brollón e coordinador do proxecto, Xosé Gago, comenta a importancia deste achado nun contexto no que a Ribeira Sacra é candidata a Patrimonio da Humanidade: "A paisaxe da Ribeira Sacra é unha paisaxe cultural que non se pode entender nin concibir sen ter en conta ás persoas que viviron e traballaron, que viven e traballan na zona".

Durante a escavación constatouse unha ocupación medieval do lugar con mostras de cerámica dos séculos XII ou XIII e unha moeda do reinado de Alfonso X. Por baixo deses niveis medievais, escavado directamente na roca, apareceu o oco cos restos humanos: un depósito funerario que indica un tratamento ritual posterior do cadáver.

PROXECTO ADEGAS DÁ MEMORIA
O proxecto etnoarqueológico de Adegas dá Memoria busca dinamizar a parroquia de Vilachá de Salvadur, promovido pola Asociación de Veciños de Vilachá e o Concello da Pobra do Brollón.

"Con este novo achado, superamos con fartura o obxectivo principal de Adegas dá Memoria, que é facer o primeiro gran estudo sobre as orixes e evolución da paisaxe da Ribeira Sacra", sinala o investigador da Universidade Nova de Lisboa e director da intervención, Xurxo Ayán.

Esta iniciativa prodúcese tras as realizadas nos últimos anos na Pobra do Brollón, nunha aposta pola xestión patrimonial, como o proxecto do Castro de San Lourenzo (na parroquia de Cereixa) e o de memoria histórica da Casa de Repil.

"Este achado é a punta do iceberg, desde o Concello levamos moitos meses traballando conxuntamente cos veciños. Foron eles os que nos falaron de que no lugar de Vos Conventos había un antigo mosteiro, a partir de aí nace todo o proxecto," explica Xosé Gago.

De feito, a través do Concello finánciase a elaboración dunha serie documental que recolle todo o proceso de investigación etnográfica e arqueolóxica.