"Vivo cos meus personaxes, co que senten, co que pensan, co que soñan"

Anna Hernández, coñecida polas súas reportaxes en 'España Directo' de TVE, está afeita narrar historias sociais e de superación persoal. Ela mesma faio día a día, cunha visión reducida, que non lle impediu ser xornalista e ,agora, escritora. 

'A mecedora' (Edicións Versátil) é a súa primeira novela e está ambientada en lugares como Suecia, país que lle namorou desde que o visitou en 2014, e España. Apaixonada do xénero negro, xa prepara a segunda parte da saga. 

Foi difícil dar o paso de xornalista a novelista?

Pois a verdade é que non. E case diría que o dei sen apenas darme conta, pero xa non hai marcha atrás. Nunca me expuxen escribir novelas nin calquera outro tipo de xénero literario. Desde nena, sempre quixen ser xornalista. Cando me tocou entrar na universidade a finais dos anos 80, non había facultade de Xornalismo na miña cidade, Cartaxena, nin na miña rexión, Murcia. Tiven que escoller entre desprazarme a Madrid ou a Barcelona. Vinme aquí porque me gustaba a cidade e era do Barça. 

Cumprín o meu soño perseguido e durante máis de vinte e cinco anos puiden traballar de xornalista en prensa, radio e televisión. Con todo, un día empezaron a aparecer os meus personaxes. Non saíron da miña cabeza. Viñeron a ela. 

Iso foino cambiando todo. Seguir os seus pasos levoume a unha aventura que nunca imaxinei. Xa non podo escapar dela nin teño intención de facelo. Creo que me senta ben esoutra forma de mirar a realidade sabendo que acabarei plasmándoa nun formato de ficción onde acaban mandando os personaxes. Polo menos esa está a ser a miña experiencia.

Na novela hai temas actuais como a guerra de Ucraína. É a realidade a túa principal fonte de inspiración?

Gústame que me faga esa pregunta, que ademais está estupendamente formulada. “Guerra de Ucraína” é o que se vive no Donbás, ao leste do país en parte da fronteira con Rusia. Máis de 10.300 mortos e centos de miles de desprazados, segundo a ONU. Ás veces utilízase perversamente a palabra “conflito”, “conflito armado”. Mesmo “conflito de baixa intensidade”. E non. É unha guerra. Alí está o exército de Ucraína combatendo con forzas separatistas apoiadas por Rusia. Pasaba isto antes da Revolución do Maidán? Non. Foi despois da revolución e practicamente seguido á anexión ilegal de Crimea por parte de Rusia en 2014. Son actos condenados pola comunidade internacional, pero que cambiou con iso? Dous bocados á integridade territorial de Ucraína. Unha propaganda grandiosa de Putin sobre as fealdades do sistema ucraíno. 

O que non funciona no país, que son moitas cousas (corrupción, pobreza, falta de reformas) non pode xustificar unha actitude agresora e imperialista. 

No medio está a xente, que deu unha labazada ás fealdades do sistema de Ucraína votando a Zelenski e que non está disposta a crer as verdades do barqueiro de Putin nin a copiar o sistema de Rusia, tamén feo. Eu confío nesa xente. Teñen dereito a vivir nun país mellor e estou segura de que o conseguirán. Mykola Solonenko así o cre. É un dos protagonistas de 'A mecedora'. Coñezo a moitos Mykola e a moitos Solonenko. Estou orgullosa de poderlles dar voz nas miñas novelas.

Falas da incorporación dunha muller, Elena Rius, nunha comisaría de policía. É un intento de feminizar a novela negra?

Non. Eu son muller. Creo que iso xa “feminiza” a novela negra que modestamente escriba eu. Nas miñas novelas haberá homes e mulleres. Nunca me exporei o tema desde unha perspectiva de xénero. Polo menos, conscientemente. Actualmente hai moitísimas escritoras de novela negra. Vou citar dous. Susana Rodríguez Lezaun, directora do certame Pamplona Negra ('Sen retorno', 'Débedas do frío' e 'vereiche esta noite'). Åsa Larsson, creadora da avogada sueca Rebecka Martinsson, protagonista das súas obras. Ambas me encantan. Elas feminizan ao grande a novela grande. E outras moitas escritoras, tamén.

Cando se xestou 'A Mecedora'?

En 2014, a obra de Henning Mankell levoume a Suecia para seguir os pasos do seu personaxe literario, o inspector Kurt Wallander. Millóns de lectores de todo o mundo fixeron o mesmo. O que sucedeu é que a min complicóulleme o asunto porque me namorei do país. 

Pensei nunha fórmula que me puidese vincular máis á cultura sueca porque as vacacións non daban resposta á miña inquietude, así que empecei a estudar sueco e a viaxar para facer entrevistas e descubrir como era realmente a vida alí. 

Nun desas viaxes veu á miña cabeza Elena Rius. Foi en Djurgården, a illa verde de Estocolmo. Máis tarde, cando atravesaba os bosques do norte de Suecia en coche, apareceu Nils Åkerman. Ideei unha primeira historia pensando neles, unha inspectora de policía española e un inspector de policía sueco que traballarían en Suecia resolvendo casos. Fun unha ilusa. Cando regresei daquela viaxe, Mykola Solonenko esperábame en Barcelona. Tiña os seus propios plans. Agora son os meus. Contarémolos na saga 'O que non sabes salvarache'. 'A mecedora' é a primeira entrega.

Cal é o obxectivo desta saga?

Nunca tiven un obxectivo definido ata que apareceron os meus personaxes e as moitísimas persoas coas que os vestín de realidade. Desde entón só teño un: traballar para escribir ben o que me contan e enganchar ao lector. Necesitamos facelo noso, que se some ao noso equipo. Que nos lea e déixenos entrar na súa vida para quedarnos un tempo.

Como che documentaches para narrar o secuestro do neno Axel, de tres anos?

Para iso e para todo o que narro, documéntome facendo o que sei: lendo, estudando os países e as súas normas, as profesións implicadas nas tramas, facendo cheas de entrevistas e viaxando tanto como podo e permítemo o meu traballo.

Como se xestiona a desesperación nos personaxes á hora de explicar a historia?

Eu vivo cos meus personaxes, co que senten, co que pensan, co que soñan, co que detestan, co que desexan... Cóntanmo todo. É precioso. A miña única forma de corresponder a todo o que me entregan é traballar humildemente para escribir ben e que guste a miña forma de narralo. Se hai fallos, son só meus. Libero aos meus personaxes dos erros que esta torpe escribiente poida cometer.

En TVE, adoitas tratar historias sociais e de superación. Identifícasche máis con persoas loitadoras?

Admiro ás persoas que loitan e non se amedrentan ante a adversidade. Non se se eu son así… Non me parei a pensalo. O que si son é traballadora. Unha hormiguita. Non paro. Entrégome ao que fago e quero facelo ben. Sempre creo que o resultado podería estar mellor. 

Publicada incialmente en Catalunyapress.es