​Jorquera: “Hai unha clara tendencia á alza do BNG na Coruña”

Galiciapress entrevista a Francisco Jorquera (1961), que agora asume o reto de pelexar pola alcaldía da Coruña tras pasar por o Senado, o Congreso dos Deputados e o Parlamento de Galicia. O outrora portavoz nacionalista destaca, entre outros puntos, a tendencia ascendente do BNG na cidade herculina, dá a súa palabra de loitar pola devolución da Casa Cornide e debulla o proxecto ‘Distrito do Mar’.

Francisco Jorquera atendendo a Galiciapress

O pasado 28A, o BNG experimentou un notable aumento no número de votos con respecto aos anteriores xenerais. Pontón fala de “remontada” e do 26M como unha “segunda parte” das xerais. É extrapolable este resultado ás aspiracións do partido as eleccións de maio?

Cada elección é distinta, por tanto unha translación mecánica non se pode facer, pero creo que é evidente que o BNG é unha forza que está en clara recuperación, nunha tendencia ascendente e por tanto a nosa interpretación dos resultados das xerais é que nos votan dunha base moi sólida para obter un excelente resultado nas eleccións municipais da Coruña. O BNG historicamente sempre sacou máis votos nas eleccións municipais que nas xerais, e en cambio nas recentes xerais o BNG na Coruña case triplicou os seus votos con respecto ás xerais de 2016, cun incremento do 265%, pero que mesmo superamos os resultados das anteriores municipais.

Todo isto, insisto, nunhas eleccións máis desfavorables ao BNG, porque sempre obtén mellores resultados nunhas eleccións locais, polo que a nosa interpretación é que ese resultado dános unha base moi sólida para ter un incremento significativo e é algo que percibimos no día a día. Hai unha clara tendencia á alza do BNG na cidade de A Coruña.

A outra lectura que deixou as xerais é que en grandes cidades, como Ferrol, Vigo ou mesmo A Coruña, Vox pasou a ser a quinta forza política por diante do BNG. Preocúpalle?

Preocúpame que irrompa un partido con claras connotacións fascistas, e creo que todas as persoas con profundas conviccións democráticas temos que loitar para evitar que iso se normalice. Non é normal que teña peso na escena política un partido profundamente antidemocrático, xenófobo, que ataca os dereitos das mulleres, dos homosexuais, totalmente agresivo cos dereitos de Galicia...Pero dito isto, estou total e absolutamente convencido de que iso non vai ter translación nas locais. O fenómeno Vox é un eco en Galicia da relevancia que se lle deu a ese partido, posiblemente de forma interesada, a nivel de Estado, na Coruña os seus referentes son descoñecidos e o seu traballo local é descoñecido, e por tanto estou convencido de que nas eleccións locais os votos que pode ter esa forza son moi marxinais.

Hai un dato estes días que é moi ilustrativo: o BNG presenta listas en máis de 260 concellos de toda Galicia, o 95% dos electores e electoras galegas poderán votar ao BNG nas municipais; en cambio Vox presenta listas en 13 concellos. Iso quere dicir que é unha forza política absolutamente residual por moito que obtivese ese resultado nas xerais, polo protagonismo que se lle concedeu no ámbito estatal.

Con todo o que si é extrapolable con respecto ás xerais é que é difícil pensar en que nas grandes cidades volvan as maiorías absolutas. Estaría o BNG disposto a pactar con Marea Atlántica ou PSOE para formar un goberno municipal continuista?

Continuista non. O mapa político é cada vez máis diverso e plural, polo que non é difícil prever que haberá un escenario que esixirá o acordo entre distintas forzas políticas para asegurar a gobernabilidade no concello. Nese sentido creo que o BNG pode predicar co exemplo. Somos unha forza política que ten cultura de pacto, con capacidade de chegar a entendementos, polo que temos a máxima disposición para asegurar que na cidade a maioría progresista e nacionalista que vai haber nas urnas teña o seu reflexo na acción do goberno municipal.

Preocúpame que irrompa un partido con claras connotacións fascistas 

Pero en calquera caso nós consideramos que na Coruña é necesario un cambio. O BNG nestas municipais é garantía en primeiro lugar de que a dereita non vai gobernar, porque os votos do BNG non van contribuír en ningún momento a que poida gobernar a dereita na cidade, pero tamén é garantía de que vai haber un cambio na política municipal, porque somos enormemente críticos co balance da xestión do goberno da Marea Atlántica nestes catro anos e por tanto non imos aceptar que se diga que hai que seguir como estamos para evitar o retorno do pasado representado no Partido Popular. Non, é necesario un cambio, un cambio transformador e cremos que o BNG é a opción que garante ese cambio que necesita a cidade.

Neste exercicio tivéronse que prorrogar os orzamentos de 2018. Como ve á cidade despois destes 4 anos con Xulio Ferreiro á fronte da alcaldía?

Desde o meu punto de vista a Marea Atlántica hai catro anos foi capaz de xerar ilusión en amplos sectores da cidadanía, pero pasados catro anos esa ilusión transformouse nunha profunda decepción. Foi un goberno que se caracterizou primeiramente por carecer dun proxecto de cidade, non ter claro o horizonte cara ao que a cidade debía avanzar, caracterizouse tamén por unha clara ineficacia na xestión e a consecuencia é que non houbo cambios reais e profundos, polo que desde o meu punto de vista o balance de xestión é totalmente decepcionante.

O PROGRAMA DO BNG

Fálenos un pouco dos puntos fortes do programa de Francisco Jorquera.

En primeiro lugar que o BNG achega o que non foi capaz de achegar este goberno municipal, un proxecto de cidade cun horizonte moi claro ao que avanzar como cidade. Abarca este enunciado moitísimas cousas, como que A Coruña está a perder impulso en Galicia dentro do sistema de cidades. Consideramos que A Coruña ten que ser o motor económico de Galicia e o concello ten que liderar un proxecto dialogando con outras administracións, dialogando cos axentes sociais para recuperar o dinamismo económico que a caracterizou historicamente. Iso pasa por diversificar a súa economía, por renovar e fortalecer o sector industrial apostar pola investigación e o coñecemento, posta en valor e revitalización do pequeno comercio, a economía azul ligada ao mar… É algo que excede á competencia municipal, pero o Concello ten que ter un proxecto claro e dialogar ao redor dese proxecto con outras administracións e axentes sociais e mobilizar as enormes sinerxias que ten a cidade para alcanzar ese obxectivo.

En segundo lugar: A Coruña non se pode entender sen atender á súa realidade metropolitana. É imprescindible que desde o concello lidérese un concertación de políticas, de concertación de prestación de servizos a escala comarcal que resolva os problemas de toda a área, porque a realidade da Coruña vai máis aló dos seus límites municipais.

En terceiro lugar temos que apostar por un modelo de calidade urbana, por unha cidade feita a medida das persoas. Pasa por transformar o espazo público e o uso de espazo público. Consideramos que na ocupación do espazo a primeira prioridade teñen que ser os peóns, daquela o transporte público, onde aspiramos a ser unha cidade que non estea ocupada polos coches, e iso esixe un cambio moi profundo nas políticas de mobilidade. O BNG aposta por unha reforma nas liñas de autobuses, para conectar mellor os distintos barrios entre se e non soamente co centro, para conectalos cos hospitais e os polígonos industriais, ampliar o horario de servizo e intensificar frecuencias… Consideramos que isto hai que estendelo á área metropolitana creando un consorcio de transportes que reforce e reforme as liñas de autobús metropolitano para que realmente sirvan para articular toda a comarca e aposten por outros modos de transporte, como o tren de proximidade e o transporte marítimo. Por tanto, os cambios na política de mobilidade son un aspecto crave no noso programa.

O programa de Jorquera inclúe propostas contra o prezo actual da vivenda ou a aposta polo transporte colectivo

E outro aspecto crave é impulsar desde o concello unha política de vivenda pública que mereza a cidade. Na Coruña o prezo da vivenda, tanto de adquisición como de aluguer, é elevadísimo, o que está a expulsar a moita xente que accede por primeira vez a unha vivenda fóra da cidade á súa contorna por non poder facer fronte aos prezos. Consideramos que é necesario impulsar medidas desde o ámbito municipal que aseguren o dereito efectivo ao acceso a unha vivenda digna. É necesario impulsar un parque público de vivendas creando un banco de pisos para a súa oferta en aluguer a prezo taxado que se nutra tanto de vivenda de titularidade oficial como de particulares que poñan esa vivenda ao dispor dese banco para a súa introdución no mercado do aluguer, así como un impulso decidido ás políticas de rehabilitación, porque na Coruña estímase que hai 17.000 vivendas baleiras, moitas delas necesitan ser rehabilitadas para entrar no mercado de aluguer, este é outro aspecto crave.

PROXECTOS E PROBLEMAS

O pasado luns deu a coñecer unha das súas propostas estrela, o ‘Proxecto Distrito Do Mar’, onde os terreos de San Diego acollerían o novo Complexo Hospitalario de Universitario, ademais doutros complexos como o Museo do Mar ou unha biblioteca central. Que vantaxes ofrece ese terreo e por que motivo é tan difícil chegar a un acordo para fixar o emprazamento do novo Hospital?

Gustaríame facer fincapé nunha idea con respecto ás vantaxes: apostamos por que o porto sexa un porto sexa un porto vivo, porque non toda a actividade portuaria é trasladable ao porto exterior, por tanto A Coruña ten que ser sendo unha referencia en materia pesqueira, en materia de tráfico de mercadorías… Hai que preservar as actividades portuarias e fortalecelas incentivando que nas zonas portuarias instálense industrias que acheguen coñecementos ás actividades marítimas e á denominada economía azul.

Pero se falamos dos terreos de San Diego, que unha vez complétese o traslado ao porto exterior queden desocupados das actividades portuarias, desde o noso punto de vista é imprescindible preservar o interese e a titularidade pública deses terreos fronte a calquera afán especulativo. No futuro, porque falamos dun proxecto a medio-longo prazo coa construción do novo complexo hospitalario, pois tería vantaxes como que resolvería os problemas de dispersión de edificios, falta de espazo e dificultade de accesibilidade dos edificios que compoñen o actual CHUAC. En segundo lugar permitiría desenvolver ao redor dese complexo todo o potencial que ten a cidade no campo da investigación biomédica co seu instituto de referencia que ten dificultades para desenvolver o seu labor por insuficiencia de recursos, e en San Diego poderíanse satisfacer esas necesidades.

A área de San Diego reúne condicións idóneas para a accesidbilidade  polas conexións á rede viaria, pola proximidade ao tendido ferroviario que desemboca no porto, pola súa proximidade ao mar, o que permitiría impulsar modos de transporte tanto públicos como alternativos ao uso dos turismos, porque a zona tamén reúne as condicións para ser un nodo das distintas formas de transporte de proximidade. Por iso tamén propoñemos a construción en San Diego dun intercambiador de transporte de proximidade para que no futuro poidan conectarse as liñas de buses de proximidade cun servizo ferroviario de proximidade e transporte marítimo.

E ademais, a localización en San Diego dese complexo hospitalario dotaría á zona da masa crítica para poder establecer eses servizos porque é necesario ter un volume de usuarios que garanta a sustentabilidade dese servizo. San Diego actuaría como locomotora para asegurar iso. Do mesmo xeito, resolvería un problema difícil de resolver, como é asegurar que esa zona teña vida as 24 horas do día, para que pola noite non se converta nun páramo con problemas de seguridade ou mesmamente de degradación que podería conlevar. O hospital aseguraría que tivese vida todo o día.

Fala da área metropolitana e o transporte, cando A Coruña, a pesar de ser unha das cidades máis importantes de Galicia, segue sen contar con infraestruturas adecuadas… que valoración fai delas? Vostede xa fixo fincapé na urxencia da construción da intermodal…

Eu falei dun intercambiador, porque cremos que o proxecto de crear en San Cristovo unha intermodal é compatible co intercambiador proposto en San Diego. Hai que pensar que na intermodal, cando estea concluída, o que van chegar son os trens de media e longa distancia. Por exemplo o AVE, cando haxa conexión a Madrid, chegará a San Cristovo. Pero cremos que non é o ámbito pola súa localización xeográfica dentro da cidade non é o mellor para recibir e intercomunicar o tráfico de proximidade, o tráfico metropolitano. Por iso consideramos que esa estación intermodal é compatible co intercambiador de transporte de proximidade en San Diego. Son propostas distintas e complementarias.

Nós dámoslle moita importancia ás infraestruturas e consideramos que o concello ten que ter unha actitude de esixencia coas administracións responsables coa realización desas infraestruturas e que teña capacidade de dialogo e de chegar a acordos, pero consideramos que os problemas de mobilidade na cidade pasan máis por unha aposta decidida polo transporte público, por apostar pola intermodalidade e as distintas formas de transporte colectivo que por un modelo que consiste en sexa o uso do vehículo privado o que canalice boa parte dos fusos de tráfico entre A Coruña e a súa contorna.

A Casa Cornide é exemplo de espolio e saqueo 

Son necesarios investimentos en infraestruturas, sobre todo na rede viaria e diversificar os accesos á cidade e intercomunicar mellor a comarca sen necesidade de atravesar a cidade central para ir dunha localidade a outra, consideramos que hai que conectar a AP-9 co aeroporto e coa chamada terceira ronda, mellorar a rede de conexións cos distintos concellos da comarca…En calquera caso, máis que grandes infraestruturas, concedemos máis importancia a outro modelo de mobilidade con prioridade ao transporte colectivo.

Esta semana tamén se deu luz verde para retirar as honras municipais a Manuel Fraga outorgados no 68. Isto supón outro paso para eliminar todo legado do franquismo da cidade. O seguinte obxectivo é a devolución da Casa Cornide?

É un dos grandes obxectivos. Creo que a Casa Cornide é exemplo de espolio e saqueo, como é o Pazo de Meirás. Era unha casa emblemática na cidade, foi a casa que albergou o concello, dun ilustrado coruñés como José Cornide e que a través dunha operación absolutamente fraudulenta e unha poxa a medida para que un intermediario adquirísea e a regalase aos Franco, pois esa casa acabou sendo propiedade do ditador para satisfacer os desexos de Carmen Polo de ter unha casa no centro da Coruña.

É unha vergoña que despois de 40 anos de democracia bens que foron expoliados sigan en mans dos descendentes do ditador. Un dos nosos compromisos é desde o goberno municipal iniciar accións legais contra os Franco para que devolvan algo que baixo o noso punto de vista, cun espolio que está totalmente documentado, debe restituírse e ese pazo emblemático pase a ser dos seus lexítimos donos, que son os veciños da Coruña.