Festival de Cine Amal 2025: empatía con Palestina fronte ao “premio ao maltratador por deixar de pegar”

O  Festival de Cine Euroárabe Amal chega á súa edición número 25.  Por propios méritos, converteuse en clásico da programación cultural de Santiago e tamén de Galicia, a través do Amal en Ruta.

Con todo, a edición deste ano é excepcional, non só pola súa programación senón tamén polo momento no que chega. Hoxe mesmo asínase eacuerdo para tentar pór fin á invasión de Israel a Franxa de Gaza, que provocou un xenocidio de decenas de miles de persoas, e a liberación dos reféns tras a masacre cometida por Hamás.
 

“Estamos a premiar a un maltratador por deixar de pegar a súa parella”, lamentouse  Ghaleb Jaber Martínez,  presidente da Fundación Araguaney-Ponte de Culturas, cando se lle preguntou polo pacto, ao que lle nega a categoría de plan de paz. “Estamos contentos de que deixen de morrer xente” foi o maior eloxio que puido articular antes de lembrar que “a seguridade de uns é a seguridade doutros”.

A familia de Ghaleb Jaber Martínez provén de Haifa e acabou en Galicia tras varias etapas da diáspora forzosa que converteu á palestina na maior comunidade de refuxiados do mundo. 

“Asumimos que vos árabes poden ser asasinados ou se lles pode impor unha ditadura sen máis porque non vémosvos como un ser civilizado”
 

O seu argumento é que o asinado hoxe non traerá a paz a longo prazo porque non aborda os problemas de fondo. Non estamos ante un pacto cpm xustiza, entende, senón ante “vos delirios dun presidente, proclamado emperador”, en referencia a Donald Trump.

Na súa opinión, na raíz do conflito está a deshumanización das vítimas. “Asumimos que vos árabes poden ser asasinados ou se lles pode impor unha ditadura sen máis porque non vémosvos como un ser civilizado”, razoa.
 

Acabar con esta falta de empatía é un dos obxectivos de Amal, aproveitando que “ou audiovisual ten ese compoñente máxico”  que permite sentir na nosa propia pel as circunstancias de persoas en lugares e de culturas diferentes. 
 

Programa AMAL 2025, da memoria histórica ás protestas en Occidente

A programación do AMAL 2025 aborda as diferentes etapas do conflito, un percorrido documental e de ficción esencial, abordando as diferentes etapas do conflito palestino desde unha perspectiva humanitaria.

O festival arrinca pondo o foco na destrución e o testemuño directo da guerra actual. A xornada inaugural, luns 20, presenta This is Gaza (2025), que documenta a guerra de 2023 desde a Franxa, coa cámara como "única esperanza" para un cineasta palestino. 

O martes 21 séguelle Janin, Jenin (2024), que volve ao campo de refuxiados homónimo para mostrar a resistencia, a ocupación e a destrución persistente vinte anos despois do primeiro documental sobre a masacre nesa ciudada. 

A continuación, a programación amplía a súa mirada cara á memoria histórica e o impacto intergeneracional. The Time That Remains (2009) , a emitir o martes 21, ofrece un varrido cronolóxico desde 1948 até a actualidade, narrando a vida dunha familia palestina baixo a ocupación e utilizando o humor e a ironía para retratar os "paradoxos cotiáns". Pola súa banda, Notes on Displacement (2022), xoves 23, céntrase no drama do exilio e o trauma transgeneracional, seguindo a unha anciá palestina no seu segundo desprazamento e vinculando a memoria persoal coa procura de identidade e fogar.

Finalmente, o festival culmina cunha mirada cara á resposta global e a solidariedade internacional. The Encampments (2025), venres 25, documenta as protestas estudantiis/estudantís de 2024 a favor de Palestina, desde Columbia University até a súa expansión mundial. Este documental subliña a forza dun movemento internacional que "reclama xustiza e responsabilidade institucional", pechando o ciclo cunha nota que, aínda que mostra a represión, tamén enaltece a esperanza de cambio e a mobilización global contra a ocupación.

O representante da Xunta refírese ao xenocidio, en Ruanda

Ghaleb Jaber Martínez estivo arroupado na presentación do festival hoxe por representantes das administracións colaboradoras, o Concello de Santiago e a consellería de Cultura.
 

Anxo Lorenzo, director xeral de Cultura da Xunta de Galicia, pronunciou unha vez a palabra xenocidio. Foi para referir a que a radio foi clave para difundir a propaganda que impulsou o xenocidio de Ruanda.
 

“Permanecer impasibles ante un xenocidio é perder a esencia dá humanidade” proclamou a concelleira de Cultura de Santiago, Miriam Louzao.