Un buldócer facilitado pola Deputación de Ourense arrasou a tumba neolítica

O alcalde, que xestionou a máquina que provocou a desfeita, asegura que ninguén sabía que alí había un xacemento; pero a Garda Civil lembra que as mámoas foron valadas hai tres anos

Os danos rexistrados en tumbas neolíticas no municipio do Irixo (Ourense), catalogadas como ben cultural, producíronse ao facer cunha máquina "devasa e camiños" en monte comunal.

Así o explicou, en declaracións a Europa Press, o alcalde da localidade, Manuel Penedo, quen lembrou que "o ano pasado veciños de O Quinteiro solicitaron un buldócer para facer camiños e devasas".

Por iso, o rexedor solicitou a máquina á Deputación provincial ao carecer o Concello do Irixo de unha e, unha vez concedida, "fixeron os camiños e devasas no monte comunal".

Preguntado sobre se se adoptou algunha medida para protexer as mámoas da zona, o alcalde sinalou que "seguramente cando fixeron os camiños e devasas estaba todo cheo de maleza por todos os lados". "Pasou o buldócer e non as viu", abundou, tras sinalar que, por parte do Consistorio, "púxose a disposición o buldócer e punto".

En relación a se era necesario solicitar algún permiso especial para obrar nunha zona con mámoas catalogadas como ben cultural, o rexedor asegurou que desde que el goberna "nunca hai permisos para estas cousas".

ALEGA QUE NINGUÉN SABÍA DO XACEMENTO
Con todo, considerou que se tratou dun "accidente lamentable" porque "se amolou unha mámoa". "Ninguén sabía dela", xustificou en relación á máis danada, mentres que puntualizou que as outras dúas "apenas teñen nada".

Finalmente, asegurou que o Concello do Irixo atópase a disposición do departamento de Patrimonio de la Xunta "a ver que di" en relación aos danos rexistrados nestas tumbas neolíticas.

Túmulo de Barro antes de ser arrasado nun imaxe da Garda Civil

O SEPRONA LEMBRA QUE FORON MARCADAS POLAS OBRAS DO AVE

Desde a Garda Civil, apúntase que as mámoas arrasadas se eran coñecidas. Un portavoz do SEPRONA lembra que, debido ás próximas obras do AVE, foron valadas fai tres anos para evitar, precisamente, que a maquinaria pesada dos traballos danásenas. 

INVESTIGACIÓN
No marco da 'Operación Sepulcrum' o equipo de Seprona da Comandancia da Garda Civil de Ourense iniciou unha investigación tras recibir denuncia efectuada por representante da Asociación Cultural Mámoa Verde, que puxo en coñecemento danos en tres mámoas situadas na parroquia de Santa Mariña de Loureiro, no Irixo.

A Benemérita indicou que se rexistrou "a destrución total da mámoa coñecida por Túmulo de Barro", unha tumba neolítica de 6.000 anos de antigüidade e a "destrución parcial da mámoa coñecida por Túmulo 3 dá Bugalleira e Túmulo 4 dá Bugalleira, ambas igualmente tumbas neolíticas de 6.000 anos de antigüidade". A Garda Civil ha destacado que todas elas están incluídas no Catálogo de Bens Culturais de Galicia.

A investigación para o esclarecemento dos feitos denunciados ha constatado que a mámoa Túmulo de Barro "destruíuse totalmente desaparecendo ao ser achandado o terreo".

Mentres, as outras dúas "foron afectadas parcialmente por maquinaria usada para unha plantación de piñeiros". O Instituto Armado indica que "non consta ningún tipo de autorización" tanto do departamento de Patrimonio dependente da Consellería de Cultura, nin do Concello do Irixo.

Deste xeito, a Benemérita constata que as obras que deron lugar aos danos nas mámoas "foron promovidas pola Comunidade de Montes Veciñais en man Común de Loureiro, denominada CMVMC Ou Quinteiro, da que aparecen como responsables os tres integrantes da súa xunta reitora, así como un operario que manexaba a maquinaria utilizada nestes feitos".

Tras tomar declaración en calidade de investigados a estas catro persoas por un delito sobre o patrimonio histórico, as dilixencias foron remitidas ao Xulgado de Primeira Instancia e Instrución número 1 do Carballiño.