O PAC no que houbo unha morte cando non houbo médico quedou sen médico máis veces

O responsable do PAC no que morreu un paciente cando non había nin un médico asegura que o problema non é a falta de galenos, como di a Xunta, senón a organización e pide máis recursos para Primaria

O xefe do servizo de Atención Primaria do Centro de Saúde da Estrada, Juan Sánchez Castro, denunciou a "frecuencia" coa que os centros sanitarios quedan sen atención médica debido á actual organización da Atención Primaria, un sistema de cuxa "delicada situación" avisou.

PAC da Estrada

"É unha situación que se dá con tanta frecuencia que a propia Consellería de Sanidade ten un texto tipo para responder", manifestou en relación á falta de médicos dun PAC cando estes deben atender unha urxencia que se produce fóra do centro.

Segundo apuntou, nestes supostos, é o 061 o que debe "encargarse" de cubrir as necesidades durante a ausencia dos profesionais. Con todo, advertiu de que este servizo "non ten nin os medios nin os equipos necesarios para dar resposta ás necesidades de toda a poboación". "Estamos a dar á xente unha falsa seguridade", manifestou.

POR QUE NON HABÍA MÉDICO NO CENTRO DE SAÚDE?

Sánchez Castro iniciou este xoves a súa comparecencia na Comisión de investigación sobre a sanidade pública trasladando as súas condolencias á familia de José Manuel Brea, o home falecido pasado 4 de agosto sen atención médica cando acudiu ao servizo de urxencias deste centro. "É unha honra estar na Cámara, pero preferiría vir por outro motivo", sinalou.

Tras iso, Sánchez Castro lembrou as circunstancias do PAC da Estrada no momento no que se produciu este suceso. Así, informou de que, de dous médicos que tiñan que formar a dotación, só había un. Ademais, este tivo que saír a unha urxencia. Por este motivo, o centro de saúde deste municipio pontevedrés quedou "dúas horas e dez minutos sen persoal sanitario", desde as 17,06 horas ata pasadas as 19,20 horas.

Conforme sinalou, José Manuel Brea chegou ao PAC ás 19,05 horas e, tras a súa chegada, a celadora chamou unhas tres veces ao 061 para informar da evolución da situación do paciente. Na última, ás 19,17 horas, esta indicou de que o home "xa non respiraba". Poucos minutos despois, conforme sinalou, chegou a ambulancia ao PAC e o equipo inicia a reanimación cardiopulmonar pero o paciente falece", lamentou.

Na súa intervención na Cámara galega e ante a presenza dos deputados do PP, o xefe de Atención Primaria do PAC da Estrada leu distintas publicacións de usuarios do centro nas redes sociais e na prensa, na que avisaban de que a situación de falta de profesionais neste centro repetiuse en distintas datas posteriores.

"DELICADA SITUACIÓN DA ATENCIÓN PRIMARIA"

O doutor Juan Sánchez Castro atribuíu a "frecuencia" desta falta de profesionais nos PAC á "delicada situación da Atención Primaria" en Galicia. "É certo que non é un problema limitado á nosa comunidade... pero as recentes dimisións de xefes de servizo da área de Vigo, os niveis de tensións ou o descontento profesional mostran que algo pasa", indicou.

Neste punto aproveitou para rexeitar "rotundamente" que a causa do problema da Atención Primaria sexa a "falta de médicos" como "se di", en referencia ao argumentario usado pola Xunta e o PP. "Rotundamente non", apuntou para sinalar que a ausencia de profesionais ten que ver con cuestións como a descoordinación entre a sanidade e a educación "tanto a nivel nacional como autonómico", así como ás condicións de "precariedade e eventualidade" dos contratos ofrecidos.

Deste xeito, atribuíu as debilidades do actual sistema a feitos como que "non se crearon as condicións para fortalecer a Atención Primaria" e "convertela nun elemento vertebrador do novo sistema". "Hai un fallo xeral porque falta un enfoque de sistema", sinalou.

Como principais carencias, Sánchez Castro citou a falta de adaptación do sistema ás novas necesidades, o actual modelo de financiamento e a actual estrutura organizativa. Así, tras lembrar que el principal reto da sanidade é o envellecemento da poboación que aparella un aumento das patoloxías crónicas, considerou que non se deron os pasos necesarios para adaptar o sistema ao incremento da cronicidade. "Os países que teñen unha Atención Primaria forte, afrontan a cronicidade de forma máis eficiente", argumentou.

POUCO DIÑEIRO PARA PRIMARIA

Así mesmo, censurou que o modelo de financiamento actual da sanidade galega priorice o diñeiro cara aos hospitais "en detrimento" da Atención Primaria. Así, indicou que mentres que no conxunto do Estado a media sitúa a porcentaxe do orzamento sanitario en Primaria no "13,14%", en Galicia é do "12,6%". Todo iso a pesar de que os estudos, indicou, apuntan que "por cada médico de familia redúcese a mortalidade nun 6%" e que "diminúe por todas as causas".

Devandito isto e en relación á estrutura organizativa, lamentou que, a pesar de que as xerencias integradas naceron para mellorar os resultados en saúde mediante a integración de procesos asistenciais, a fragmentación hospitalaria acabouse trasladado á Atención Primaria que, actualmente, "xestiónase desde os hospitais".

Así, censurou que da propia dirección de Primaria "só depende" un reducido número de profesionais do centro, entre os que están os médicos. Neste punto, criticou que a Consellería pretenda nomear a responsables destas áreas. "Como vai un profesional para ser responsable de algo sobre o que non ten responsabilidades?", preguntou.

Pola contra, subliñou que se debe "subir ao nivel que teñen que ter" aos responsables de Atención Primaria. "Sen dirección asistencial a Atención Primaria non pode funcionar como un equipo, como un orquestra, que é o que se necesita", apuntou nunha intervención na que lamentou que esta rama da sanidade empequeñeciese a nivel de "xestión e orzamento".

ATENCIÓN DOS POLÍTICOS

Unha vez descrita esta situación, Juan Sánchez Castro asegurou que, con todo, o que "máis" lle "preocupa" é que os dirixentes políticos "sigan sen darse de conta" de que sen "un enfoque sistémico" non se resolverá o problema.

"Os esforzos parciais non valen para resolver estes problemas, a creación de grupos de traballo para cambiar o modelo de Atención Primaria está avogada ao fracaso", considerou par advertir de que "a integración duns é a fragmentación, como se ve nas xerencias".

INTERVENCIÓN GRUPO POPULAR

O xefe de Primaria do PAC da Estrada contou como único interlocutor na comisión ao portavoz de Sanidade do Grupo Parlamentario Popular, Aurelio Núñez , tendo en conta que a oposición decidiu abandonar este órgano en protesta polo plan de traballo aprobado polo PP en solitario.

Precisamente, na súa intervención, Núñez considerou que aínda que houbese nese momento un facultativo máis no centro podería haber "un problema" derivado doutra urxencia "en calquera momento". Por iso, considerou necesario "chegar ao fondo do que pasou" para "mellorar a organización das substitucións" que, "a día de hoxe", "son tremendamente difíciles de cubrir".

Ademais, recoñeceu que en "orzamentos estables" o incremento dunhas partidas comporta a redución doutras, pero subliñou que, unha vez superada a crise, "o incremento" das contas de sanidade "é evidente".