O avogado do fallo contra as hipotecas de Abanca explica que clientes poden beneficiarse

A Xustiza acaba de fallar a favor da ‘Asociación Galega de Consumidores e Usuarios’ (Acouga), que puxo unha demanda contra Abanca na que reclamaba a devolución do diñeiro cobrado de máis aos clientes con hipotecas con cláusulas adoito . Xoan Antón Pérez-Lema é o avogado que levou a causa e atende a Galiciapress para dar as súas impresións sobre a que considera “a decisión xudicial en dereito privado máis importante da historia de Galicia”. Tamén conversamos sobre a instrución de Pilar de Lara no caso de Fernando Branco, que compara coa Alemaña nazi.

O avogado Pérez-Lema

No referido a que afectados poden beneficiarse desta sentenza, Pérez-Lema destaca que aínda que as ‘Clausulas chan’ empezaron a introducirse en Caixa Galicia e Caixa Nova entre 1999 e 2000, os principais afectados son “entre febreiro de 2009 e maio de 2013”. “Entre o ano 2000 e ata o ano 2009 aproximadamente, substancialmente viñamos dunhas taxas de interese altas, polo que o Euribor máis diferencial sempre estaba por encima do chan, pero a partir de febreiro de 2009 é cando isto cambia e empeza a haber un diferencial que é o que marca este caso”, recalca Pérez-Lema, aínda que o avogado puntualiza que “cada caso depende do diferencial que tivese cada afectado no momento da firma” e que poderían darse reclamacións dos anos 2004 ou 2005, aínda que son “as que menos”.

Con todo, fai un chamamento á calma antes de empezar a reclamar e que agora o que toca é “esperar que a sentenza sexa firme”, xa que agora ábrese o proceso para atender posibles reclamacións, pero afirma que cando chegue ese momento “a plataforma estará a disposición de todos os afectados para explicarlles o camiño”. Sobre posibles reclamacións que poidan alongar o tempo a data na que a sentenza sexa firme, Pérez-Lema é optimista, xa que segundo a súa opinión “tramite sería de 9 meses máis no peor dos casos”. “Se sería susceptible de presentarse un recurso ante o Tribunal Supremo, que iso se podería chegar a dilatar o caso ata dous anos, pero dubido de que se chegue a ese punto e que se pechará na Coruña porque é un dos tribunais máis especializados de todo o Estado en canto a dereitos do consumidor e tamén porque a sentenza da xuíza está moi ben construída, non dando lugar a interpretacións erróneas, o que supón un estudo da maxistrada moi acertado e moi conectado coa xurisprudencia europea”, sentencia o xurista.

Pérez-Lema subliña o gran traballo de todos os implicados nesta causa cuxo fallo final “custou moito obter”. “Un traballo importante por parte de todos os compoñentes de ‘Acouga’. Custou gañar un impulso que reúne a 1.300 persoas e custou o traballo de moitas horas onde moitos profesionais mostramos unha gran dedicación”, destaca o avogado, que á súa vez fai fincapé que se trata dun caso “sobre unha demanda colectiva, que é unha cuestión moi nova no dereito español pero que demostrou ser un mecanismo moi beneficioso a nivel de medios porque se reúnen miles de preitos nun só, que ademais asegura que se determine que hai que restituír os danos económicos desde o primeiro momento, desde a firma do contrato, e non desde o 9 de maio de 2013 que é o que ditaminaba a sentenza que afectou a Caixa Galicia e máis tarde a Nova Galicia Banco”.

“Estamos no peor momento da historia contemporánea de Galicia en canto a dilacións na administración de xustiza e a degradación por parte de recursos materiais e humanos, e as folgas así o reflicten”, lamentou o xurista, sobre o momento no que chega a sentenza. Pérez-Lema tamén quixo recoñecer non só o gran labor de todos os compoñentes da directiva de ‘Acouga’ e dos profesionais implicados neste caso, senón tamén a “paciencia dos asociados, que surfearon con comprensión o tempo de espera de dous anos nunha demanda colectiva que se dilatou moito no tempo, pero que agora ten a súa recompensa”.

O CASO DE FERNANDO BRANCO

A sentenza sobre as hipotecas coincide no tempo con o sobresemento da causa de Fernando Branco, ex conselleiro de Innovación e Industria co BNG durante o goberno bipartito, defendido por Pérez-Lema. O sobresemento coincide á súa vez con o expediente disciplinario aberto polo Consello Xeral do Poder Xudicial contra Pilar de Lara, a xuíza que levaba o caso. O letrado denunciou á xuíza ante o Consello, aínda que Pérez-Lema aclara que “o expediente se abre non só pola miña denuncia, senón tamén por unha serie de denuncias que fixeron os propios inspectores”.

“Había unha situación grave de retardo e decidín interpoñer unha denuncia ante o organismo, porque entendemos que o retardo das solicitudes de sobresemento pendentes non era un problema derivado da falta de medios na xustiza, senón que se trataba dun retardo intencionado ou, polo menos, gravísimamente negligente”, afirma o avogado, que advirte á súa vez de que “un xuíz de instrución ten moito poder, pero ese poder ten que ir acompañado de responsabilidade, polo que se che dan unhas competencias e non feixes bo uso delas o que é conveniente é que agora se tomen as medidas competentes”. Doutra banda, tamén asevera que non é unha pelexa persoal contra de Lara, senón que tanto el como o seu cliente o que buscan “non é vinganza nin retribución, senón que funcione o Estado de derechou”.

En canto ao atraso sobre o arquivo da causa contra Fernando Branco, Pérez-Lema lamenta que xa desde 2014 “estaba feita toda a investigación e demostrouse que non existía un incremento patrimonial nin do meu cliente nin de ningún familiar seu, pero isto alongouse catro anos máis”. “O que se continúa é con unha investigación prospectiva que busca unha causa xeral, pero isto vai claramente contra o Estado de dereito, porque isto non é o sistema do delito penal que rexía a Alemaña nazi ou na Rusia soviética, porque iniciar unha investigación prospectiva vulnera totalmente as leis democrática”, afirma o avogado, que á súa vez se queixa amargamente de que estas situacións de atraso danse abrigo porque na súa opinión “faltan medios, tanto materiais como persoais, abrigo estes últimos, tanto no que son letrados e funcionarios, pero especialmente duplicar o número de xuíces, porque estamos en cocientes de xuíces por habitantes máis baixos que os de Portugal ou Grecia, e moi lonxe dos do resto de países potentes da Comunidade Europea”. 

“Temos que incrementar o gasto estatal na xustiza, pero é algo que nunca preocupou nin ao Partido Popular nin ao PSOE cando gobernaron porque non lles interesa que os afectados por causas administrativas obteñan beneficios”, lamenta o xurista.