O "viciado" sistema político galego retratado no libro 'Tiro Libre' do socialista Xullo Torrado

O exdiputado autonómico e actual portavoz da Executiva do PSdeG, Xullo Torrado (Vilagarcía de Arousa, 1982), reflexiona no seu libro 'Tiro Libre. Historias de deporte para falar de política' sobre o sistema político galego, que ve "#viciado" e apela á esquerda a "romper os marcos" dun "terreo de xogo desnivelado" como vía para gañar o partido ao PP.

Nunha entrevista concedida a Europa Press, Torrado explica que escribiu este texto, publicado pola 'Editorial Galaxia' e con prólogo do exportavoz parlamentario do PSdeG Xoaquín Fernández Leiceaga, tras as eleccións autonómicas do 2024 --nas que o Partido Socialista logrou só 9 escanos-- e coa idea de que se afastaría da primeira liña política ao perder o seu escano no Pazo do Hórreo. "Non estaba mal que algunhas cousas quedasen escritas, sobre todo para non perder a perspectiva", indica.

O lector pode atopar anécdotas e experiencias ocorridas dentro da Cámara galega entre 2016 e 2024 pero tamén unha reflexión sobre o sistema político galego, que considera que está "moi viciado". "Falta aire", asegura o político socialista, que comenta que calquera galego ten máis facilidade para decatar do que ocorre no Congreso que do que pasa no Parlamento galego.

Un "silencio" que cre que é "moi interesado" e que responde o feito de que "Galicia estea dominada por unha tendencia política que cre que o principal elemento de control electoral que ten é aparentar ser o único poder posible".

Con este contexto de fondo e convencido de que na política galega a dereita establece "de forma persistente" o escenario, lembra como o gran mestre de xadrez Bobby Fischer (Chicago, 1943) logrou romper o dominio soviético neste deporte ao impor en 1972, no coñecido como o 'Match do Século', tras "cambiar os marcos" que até entón a Unión Soviética fixaba para os torneos. "Cambiou os marcos e competiu", indica.

Como exemplo dunhas regras do xogo que "non funcionan do todo correctas" sinala que en Ou Hórreo "parouse unha votación" para que deputados do PP puidesen chegar ao Hemiciclo e "saísen as contas". "Que pasaría si no Congreso interrompésese unha votación, parásese porque a presidenta, Francina Armengol, percibise que a vai a perder o Goberno. Habería editoriais pedindo a actuación da Corte Penal Internacional". "Isto ocorreu en Galicia e non pasou absolutamente nada", dixo.

Torrado, que presentará o seu libro proximamente na Coruña, Santiago e Vigo considera que en Galicia a dereita cre que o poder "é da súa propiedade". "E iso hai que sacudir", subliña. Para lograr esta "sacudida" defende que a esquerda teña "posicións políticas moi firmes". "Se un está convencido dunha posición política, hai que morrer con ela", sinala o político, que recoñece vivir durante a súa etapa como deputado moitos debates nos que houbo medo "a dar unha posición que se considera acertada" polo temor á "crítica". "E non hai nada que convenza máis que a verdade".

Unha cuestión que, ao seu xuízo, nas organizacións políticas "moitas veces non se aplicou". "E creo que no caso do Partido Socialista, a escusa de que a política é complexa e de que as opinións teñen que ser moi matizables" serviu "para frear calquera intento de ser certamente, non digo radicais, pero honestos coas posicións", manifesta en relación ás dúas lexislaturas pasadas.

E é que o libro fala de "extrema corrección" do progresismo nese momento. "Si, creo que o PSOE fixo oposición en Galicia pensando como goberno e iso é unha parte do necesario que non ten ningún outro partido, pero si só pensamos como goberno, acabaremos actuando como goberno, e non o somos", apunta.

"A ESQUERDA DEIXOU DE SER PUNK"
Precisamente, 'Tiro libre' describe a unha esquerda que deixou "de ser punk" para reflexionar da perda da característica "transgresora" e apela a "arriscar nas posicións, a ser honestos e despois cumprilas". "Sacudir a árbore implica que se un cre que en Galicia son moitos tres aeroportos, hai que dicilo. Se un cre que necesitamos transformar o sistema universitario, hai que dicilo e expor como e por que. Se cremos que hai certas apostas industriais que son boas, hai que dicilo, e si cremos que son malas, hai que dicilo", subliña.

"O PSOE ten un problema desde hai moitísimo tempo e é que cando ten un dilema nunha posición, como entende os matices, é incapaz de saír do debate e acaba abster. E se te abstés, non tes posición", considera nunha entrevista na que lembra que escribiu estas páxinas reflexionando sobre o ocorrido entre 2016 e 2024 --antes de ser nomeado portavoz da Executiva do PSdeG-- e na que se mostra convencido de que "xogar a evitar a crítica nunca vai levar a liderar".

Aínda que asegura que esta técnica política deuse "durante moito tempo" en Galicia, cre que a día de hoxe "hai un intento razoable, pero aínda tímido, para cambialo". Neste punto, toma como exemplo a fusión de concellos para lamentar que sexa un "tema tabú". "Creo que a xente non pensa niso porque non está na axenda, pero si colócase, a cidadanía tería unha posición moi razoable".

DISCIPLINA DE VOTO E PERTENZA Ao EQUIPO
'Tiro libre' tamén aborda o debate ao redor da disciplina de voto. Así, o autor lembra o caso dunha deportista senadora do Partido Popular, a judoca Miriam Blasco, que votou en contra do matrimonio igualitario para, anos máis tarde, facer ela mesmo uso deste dereito.

Preguntado respecto diso, considera que "quen está nun Parlamento, como aquel que traballa en equipo, non se representa só a si mesmo senón que está en delegación de moita máis xente" polo que cre que, cando hai un "caso extremo, que choca cunha visión persoal, un ten a oportunidade de saír".

Torrado lembra a experiencia do propio Pedro Sánchez, que renunciou á súa acta como deputado no Congreso para evitar romper a disciplina de voto. "Exerceu o seu dereito a negar a acatar un acordo, pero da única forma que hai, que é a de asumir as consecuencias", subliña.

Tamén fala da persistencia no deporte, fala dos tres penaltis fallados por Martín Palermo nun partido na Copa América, e analiza como a partir do 2009, tras a perda da Presidencia da Xunta, o PSdeG entrou nun "estado fratricida", con cambios continuos nos cargos de referencia. "Cantos militantes do PSOE serían capaces de repetir o nome de todos os portavoces parlamentarios que tivo o PSOE desde que perdeu o goberno en 2009? Creo que moi poucos", dixo.

Preguntado sobre si é a persistencia unha recomendación que lle faría ao seu xefe de filas, José Ramón Gómez Besteiro, asegura que o lucense demostrou a súa vontade de "construír a longo prazo" e lembra que a líder do BNG, Ana Pontón, leva xa "tres eleccións" e "vai crecendo a pesar de empezar cun resultado moi malo". "Hai exemplos suficientes", sinala.