A Xunta inspecciona A Robleda tras as denuncias de abusos sexuais e pacientes atados

O sanatorio psiquiátrico A Robleda, situado no Pino, A Coruña, atópase no ollo do furacán tras unha visita inesperada do Defensor do Pobo que revelou presuntas violacións de dereitos e mala praxe no tratamento de pacientes con enfermidades mentais. O informe, elaborado polo Mecanismo Nacional de Prevención da Tortura, desencadeou unha investigación da Fiscalía e puxo en dúbida a xestión do centro, que mantén un concerto coa sanidade pública galega.

A Xunta reacciona indicando que oersonal inspector da Consellería de Sanidade realizou unha nova inspección ao hospital psiquiátrico A Robleda, no Pino, tras o informe do Defensor do Pobo que apuntaba a malas prácticas nesta institución, e espera a ter o "informe completo" para tomar "cantas medidas sexan necesarias" en relación a este centro.

Entre as irregularidades detectadas, destacan casos de pacientes inmobilizados durante semanas e outros encerrados nas súas habitacións por días. Unha situación particularmente alarmante é a dunha paciente que leva 11 anos ingresada de forma involuntaria, un prazo que o Defensor do Pobo considera inxustificable. Ademais, rexistráronse denuncias de abusos sexuais e trato denigrante por parte do persoal.

A secretaria xeral técnica de Sanidade, Natalia Lobato, durante unha comparecencia na Comisión de Sanidade do Parlamento para responder a unha pregunta formulada pola deputada do BNG Iria Carreira sobre a situación da Robleda, confirmou a nova inspección..

O informe sinala que A Robleda carece dun protocolo axeitado para denunciar situacións de violencia ou malos tratos. As queixas recóllense de maneira informal, sen deixar constancia nin seguimento. A presenza de cámaras de videovigilancia en todas as habitacións supón, segundo o Defensor, unha violación do dereito á intimidade recollido na Convención das Nacións Unidas das Persoas con Discapacidade.

O grupo Hestia Alliance, propietario da Robleda, defendeu a súa actuación alegando que toda a súa actividade desenvólvese "baixo criterios e supervisión médica". A empresa cuestiona a metodoloxía empregada polo Defensor do Pobo e destaca que a Xunta supervisa "de maneira exixente" o seu servizo cun resultado "moi satisfactorio".

Por mor destas denuncias, a Fiscalía provincial da Coruña decidiu abrir dilixencias e avanzou que realizará unha inspección a este centro, un control que tamén reclamou o BNG este xoves á Xunta tendo en conta que mantén un concerto activo.

Na súa resposta en comisión, Natalia Lobato asegurou que Sanidade, tras recibir o informe do Defensor do Pobo, realizou "unha nova inspección no centro", que situou "no marco do seu labor continuo de seguimento e control". 

PRÓXIMO ACORDO MARCO
A maiores, avanzou que o próximo acordo marco vinculado para a prestación deste tipo de servizos contará cunha serie de requisitos e protocolos co obxectivo de primar a seguridade dos seus usuarios, atendendo ás recomendacións formuladas no informe do Defensor do Pobo.

Entre outros, para poder concorrer ao proceso de licitación, estes centros deberán contar con protocolos de contención mecánica -do mesmo xeito que todos os hospitais públicos-, protocolos destinados a previr e identificar a violencia (incluída a violencia contra os profesionais), protocolos destinados á mellora da saúde física (como poden ser os programas de prevención e tratamento de trastornos aditivos), así como programas destinados ao uso racional dos fármacos.

A secretaria xeral técnica garantiu que a Xunta realiza inspeccións periódicas e auditorías a este centro privado, outorgando as autorizacións pertinentes conforme á normativa vixente. Nestas visitas, Sanidade comproba o cumprimento dos requisitos técnico-sanitarios e as condicións previstas no Decreto de autorización de centros, servizos e establecementos sanitarios.

"Temos o máximo interese en que se esclarezan os feitos e en que se preste a mellor asistencia posible aos pacientes", subliñou Lobato, incidindo en que para iso "levarán a cabo todas as iniciativas" que estean "na man" da Xunta "para ofrecer mellóraa calidade asistencial aos pacientes ingresados".

INFORMACIÓN NO PARLAMENTO
Coincidindo con esta comparecencia, o Movemento Galego pola Saúde Mental emitiu un comunicado no que cualifica que "difícil de dixerir" que no ano 2025 téñase coñecemento de "centros onde hai pacientes en contención mecánica de duración prolongada, ou en illamento na habitación durante días a modo de castigo", así como vulneración do "dereito á privacidade mantendo cámaras de vídeo-vixilancia 24 horas na maioría das habitacións".

No seu escrito, o Movemento alude á responsabilidade da Xunta como xestora da sanidade galega e en virtude do convenio que mantén co centro e critica a instrución interna filtrada e publicada por Eldiario.é na que a Subdirectora de Saúde Mental dá indicacións sobre "non responder na Comisión de Sanidade do Parlamento de Galicia ás preguntas sobre o financiamento público e o número e tipo de pacientes que deriva ao Sanatorio A Robleda".

Natalia Lobato tamén se referiu durante a súa comparecencia a esta instrución, lamentando que se estea utilizando politicamente "un correo interno de traballo", mentres que a nacionalista Iria Carreira afeoulle que "o grave non é que se filtre un correo interno, se non a atención que se está dando aos pacientes".