Numadelic ou como a realidade virtual pódenos axudar a combartir a ansiedade, mesmo ante a morte

O Centro Singular de Investigación en Tecnoloxías Intelixentes da USC (CiTIUS) puxo en marcha 'Numadelic', un proxecto que busca utilizar a realidade virtual como ferramenta terapéutica para pacientes en fase terminal e os seus achegados. A iniciativa pretende recrear experiencias próximas á morte co fin de reducir a ansiedade e promover o benestar emocional neste delicado período.

O investigador principal, David Glowacki, destaca a relevancia deste estudo: "Estou emocionado de liderar un proxecto con potencial impacto global desde Santiago de Compostela, cidade recoñecida pola súa contemplación espiritual". Glowacki subliña que esta investigación podería transformar a percepción cultural sobre a morte e o proceso de morrer.

Innovación en coidados paliativos

'Numadelic', acrónimo de 'Experiencias para mellorar os resultados de saúde mental en pacientes con enfermidades potencialmente mortais', inclúe un ensaio controlado aleatorizado en colaboración con médicos de coidados paliativos e doulas. O obxectivo é avaliar o impacto destas experiencias virtuais na saúde mental dos pacientes, tanto a curto como a longo prazo.

David Glowacki é un investigador interdisciplinar con formación en ciencia computacional, nanociencia, estética, teoría cultural e espiritualidade. Traballou en simulacións científicas e, máis recentemente, na aplicación de realidade virtual para a visualización e interacción con modelos científicos.

É fundador do Intanxible Realities Laboratory (IRL), un grupo de investigación centrado en explorar os límites da inmersión tecnolóxica na ciencia e a arte. A súa traxectoria académica inclúe estudos en química, matemáticas, filosofía, literatura comparada e relixións na Universidade de Pensilvania. Ademais, obtivo un máster en teoría cultural e estudos relixiosos como finalista Fulbright.

Glowacki recibiu diversos recoñecementos, como a bolsa de investigación da Royal Society, o premio Philip Leverhulme, unha bolsa do Consello Europeo de Investigación (#ERC) e o SIG-CHI Best Paper Award.

A aplicación de tecnoloxías de realidade virtual no ámbito dos paliativos non é nova. De feito, é un campo da ciencia que cada vez suscita máis interese.

A realidade virtual (RV) converteuse nunha ferramenta innovadora dentro dos coidados paliativos, ofrecendo aos pacientes novas formas de aliviar a dor, a ansiedade e a tensión emocional asociados a enfermidades terminais. A través de experiencias inmersivas, os pacientes poden desconectar momentaneamente da súa realidade física e mergullar en contornas deseñadas para proporcionar relaxación e benestar.

Algunhas das principais aplicacións da RV neste ámbito inclúen:

• Distracción da dor: A exposición a contornas virtuais relaxantes demostrou reducir a percepción da dor en pacientes oncolóxicos e crónicos.
• Redución da ansiedade e a depresión: Simulacións guiadas de meditación ou paisaxes naturais axudan a diminuír a tensión e mellorar o estado de ánimo.
• Apoio na aceptación do proceso de morrer: Experiencias deseñadas para traballar a espiritualidade e a introspección permiten aos pacientes afrontar con maior serenidade o final da vida.

En 2019, varios hospitais de Madrid implementaron proxectos similares para pacientes oncohematológicos e pediátricos, logrando diminuír a percepción da dor e a ansiedade durante os tratamentos. O doutor Daniel Gutiérrez da Universidade de Málaga é outro dos investigadores que en España indaga nesta liña de investigación:

Ademais, en 2024, un estudo publicado en 'Frontiers in Virtual Reality' demostrou que a terapia de relaxación asistida por realidade virtual axudaba a pacientes con cancro en coidados paliativos a manexar mellor os seus síntomas e tensións.

Con 'Numadelic' , a USC súmase a esta tendencia innovadora, buscando ofrecer solucións tecnolóxicas que humanicen e melloren a calidade de vida dos pacientes nos seus momentos máis críticos.