As débedas empuxan ás ambulancias de Vigo á folga mentres Ambulancias do Atlántico segue ingresando diñeiro público

"Ambulancias do Atlántico non paga, Saluser-Emersan cobra un importante incremento da licitación por anticipado e Tragsa obtén un contrato de 6 meses". Este é un resumo preciso da situación hoxe no servizo urxente das ambulancias do 061 en Vigo, Cangas e Moaña, que desde hai meses arrastra unha situación inédita nesta comunidade, con máis dun centenar de traballadores pendentes de que se solucione unha crise no sector das ambulancias que afectou considerablemente aos seus petos. 

As autoridades sanitarias teñen moito que dicir pero, aínda que até agora tourearon a situación, agora teñen que enfrarse a un miura en pleno verán, porque no medio deste conflito, os sindicatos #CIG, CC.OO. e USO promoven unha folga indefinida e encabezan as negociacións coa nova empresa, coa que se reuniron esta semana porque é coa firma á fronte da nova concesión pola que pasa parte da solución ao problema. 

PAGA DE REGULARIZACIÓN E LIQUIDACIÓNS

As liquidacións aos traballadores e a paga de regularización do convenio colectivo foron dous dos asuntos máis espiñentos e que, á espera de máis paso por parte da administración pública e da nova concesionaria, poden levar á folga indefinida a partir do 10 de xullo, calculan os sindicatos. “Comunicamos por escrito e oficialmente que, antes de iniciar un proceso legal de denuncias tanto a Ambulancias do Atlántico como á propia administración, solicitámoslles o abono das contías que quedaron pendentes por parte da anterior concesionaria”, manifesta Óscar Graña, portavoz da CIG e presente no encontro. 

Os tres sindicatos entenden que isto é o que corresponde despois de que Emersan-Saluser fixésese cargo do servizo urxente por medio de “un contrato de urxencia” que foi “dotado presupuestariamente co diñeiro suficiente para que a nova empresa, ademais de prestar o servizo, resolvese as débedas cos traballadores”. As forzas sindicais subliñan que neste contrato de urxencia o incremento foi “cuantioso”, en parte porque neste documento inclúese a paga de regularización do novo convenio, que, matizan, xa está en posesión da empresa, a cal se nega a depositar sobre os traballadores aos que lle pertence ese diñeiro, que agora se está empregando, din, “noutras cuestións”. 

“É unha parte a de paga de regularización, que é lineal e non afecto nin a categorías profesionais nin antigüidade, si compete á nova empresa, 1.725 euros que corresponden a 2023 e o tres primeiros meses de 2024, onde non houbo subida algunha durante a negociación do convenio”, explica Graña. 
 

A escusa da empresa para non facer fronte a este desembolso é que “non existen garantías de que a administración vaia cubrir economicamente esta solicitude” e negan que se incrementou os orzamentos de maneira que se poidan cubrir estes gastos “que para unha administración pública non deberían supor un gran sobreesfuerzo económico”. O que non negan, en calquera caso, é recibir ese diñeiro, que se pode deducir na gran diferenza no cobro do primeiro mes do contrato con Sanidade con respecto ao cinco seguintes. 
 

Ao tempo, desde a compañía consideran que abonar esta paga de regularización suporía un agravio que “podería xerar diferenzas dentro do grupo empresarial”, un razoamento que os sindicatos lles parece moi pobre, xa que só están a mirar polos intereses dos traballadores afectados por esta crise do servizo urxente do 061 en Vigo, Cangas e Moaña. 
 

Pola súa banda, a liquidación, duns 130.000 euros, “que nun contexto normal tería que pagar Amublancias do Atlántico”, está agora mesmo no aire, xa que a “práctica bancarrota” na que se atopa a compañía que lidera Carlos Simón impídelles facer fronte a este desembolso do que están pendentes 103 empregados e que a compañía saínte di que lle resulta imposible de asumir. No seu día, as autoridades sanitarias acordaron que se destinaría diñeiro no contrato para que a empresa entrante puidese facer fronte a este gasto, pero por agora, tanto este aspecto como pluses como vacacións non gozadas ou fins de semana, seguen aínda pendentes.

E TRAGSA?

Mención á parte merecen xa cuestións específicas de cada empregado, afectados por “nóminas mal calculadas”, un labor da que, en principio, íase a facer cargo Tragsa pero que acabou derivando en “un punto de atención ao persoal traballador que teña dúbidas coas cantidades que se lle deben", que se establecerá durante seis meses no Hospital Nicolas Pena de Vigo.

Pola experiencia dos traballadores que se achegaron a este lugar, o clima neste punto de atención é de absoluto desconcerto, descoñecendo incluso as citas que están programadas para ese día. De feito, o persoal dese punto de atención limítase a “recoller queixas”, achegando nelas toda a documentación que acheguen os afectados, e “trasladalas a quen corresponda”, concedendo un mes de prazo para a resposta. Nada hai, por tanto, dos cálculos das nóminas e queda nun papel de “mediador”. 

A VÍA XUDICIAL

No referido ao diálogo coa administración, os sindicatos recibiron unha proposta para que o contrato “experimente un reequilibrio orzamentario”, que non deixa de ser “un gran eufemismo para dicir que poden inxectar máis diñeiro, pero para iso necesitan un pretexto”.
 

O gran cambio con respecto ás últimas reunións entre os sindicatos e a administración pública é que agora desde a Xunta negan calquera intención de intervir Ambulancias do Atlántico e que “como moito se intervirá o servizo urxente”, algo que agora non teñen necesidade de facer, xa que o servizo non corre o risco que si experimentou no seu día, cando a anterior concesionaria non podía facer fronte nin a gastos como o combustible das propias ambulancias. “Sacar un contrato pola vía de urxencia non é intervir o servizo?”, pregúntase Graña, que interpreta a preocupación de Sanidade no seu día “non pola situación dos traballadores, senón pola súa imaxe e para poder dar o contrato a outra empresa, tanto si beneficiaba aos prexudicados ou non”. 

“A administración o que pretende é que xudicialicemos o conflito e que non fagamos ningún tipo de acción sindical”, comenta Graña. No entanto, a vía xudicial é un recurso que os sindicatos, admiten con certa desesperanza, só contemplan como último recurso, xa que teñen moi presente “a lentitude da Xustiza en España”, “a posibilidade de que o proceso se alargue no tempo con recursos a tribunais superiores” e “a situación de insolvencia” na que se atoparía Carlos Simón, cun armazón de empresas que, até a data, permitiulle seguir operando no sector sen maior inconveniente a pesar de ter aínda ao lombo débedas da súa etapa en Ambunova co contrato de Santiago-O Barbanza. 

“Somos reféns deste sistema privatizado. Sabemos que podemos recorrer á Xustiza, pero que será un proceso lento e que o diñeiro sairá do Fondo de Garantía Social”, razoan. 

MENTRES, O DIÑEIRO “FLÚE” EN AMBULANCIAS DO ATLÁNTICO

En paralelo, non hai que perder de vista a Ambulancias do Atlántico, que segue tendo na súa posesión o contrato prorrogado do servizo programado da área de Vigo, polo que seguen cobrando xa que, até agora, nin se lle retirou nin ningunha empresa poxou por este contrato, como outros que permanecen desertos tras varias convocatorias. A pesar de todo, as informacións que chegan dentro dese servizo son que se está prestando “fatal, con atrasos, intervencións no servizo, vehículos que non se reparan…”. 
 

Así, e despois de lograr embaucar a un novo “incauto” establecemento para que forneza combustible ás ambulancias, Simón segue “recibindo diñeiro público” co contrato programado, á vez que emprega as ambulancias adscritas a esa licitación en eventos privados, sacar así un “sobresueldo” cando o uso destes vehículos fóra das condicións que estipula o propio contrato público supón unha vulneración do acordo aínda que se atope “parado” nese momento. 
 

“Presentámoslles probas á Dirección de Recursos Económicos do SERGAS en Vigo, con fotos das ambulancias e as súas matrículas prestando servizo nun evento deportivo de carácter privado. Dinnos que hai outras prioridades agora mesmo e que non poden atendelo, mentres Carlos Simón fregase  as mans porque con estes servizos privados tira os prezos en competencia con outras empresas”, agrega Graña, á vez que lembra que o SERGAS ten acceso a unha ferramenta para coñecer a localización de cada vehículo co sistema de geolocalización das ambulancias. 

A continuación, os sindicatos acusan a Carlos Simón de non incorporar a dous traballadores no seguro de accidente e incapacidade, que protexe aos traballadores ante este tipo de circunstancias. “Simón non entregou o seguro de responsabilidade civil para que tres traballadores estivesen cubertos. Son traballadores con máis dun cuarto de século de experiencia, que se deixaron a vida no sector, e que agora sofren unha incapacidade e están desamparados sen cobrar a indemnización”, reprocha Graña, á vez que apunta que esa póliza “de existir, xa tería que estar sobre a mesa, porque levamos tres meses reclamando a documentación”. 
 

A administración neste tema lávase as mans xa que “se limita a pedir un documento de responsabilidade ao empresario que presta o servizo”, un papel que non deixa de ser unha mera presunción de que as cousas se fan de acordo ao establecido. “Pídenllo a un irresponsable, pero para eles xa está e din que a Xunta só actuará contra as empresas amparadas en sentenzas do Xulgado do Social ou de Inspección de Traballo”, resumen os sindicatos, que ven como se lles responsabiliza a eles dese labor de control. 

No caso dos afectados por ese seguro de responsabilidade civil, o percorrido xudicial pode ser, se cabe, moito máis complexo, xa que non se trataría dunha simple denuncia á compañía de seguros, senón que implicaría, ademais, denunciar ás empresas e ás administracións para probar esta mala praxe. “É un periplo xudicial enorme que se tardará en resolver. Ao final estas persoas que teñen dereito a este seguro poden cobrar o que lles corresponde, ou parte, ou nada, pero dentro de cinco ou sete anos”, quéixase Graña. 
 

UNHA FOLGA EN PLENO VERÁN DE MARCA

Con esta tormenta perfecta en cernes, a folga indefinida e as mobilizacións dos traballadores pode desestabilizar un servizo que no verán sempre se ve comprometido dunha forma ou outra polo aumento da poboación nestas zonas e o consecuente aumento de incidencias que, á vez coa marca de turistas que rompe ano a ano, tamén marcan un novo rexistro en cada tempada estival. 

Á espera de que se celebren máis encontros para perfilar as protestas dos próximos días e concretar os prazos para o inicio dos paros para os que, estiman, a administración fixará uns servizos mínimos do 100%, como vén sendo habitual neste tipo de situacións tanto no servizo urxente como programado. 

“Os xulgados sempre nos dan a razón ao considerar abusivos uns servizos mínimos do 100%, pero o problema é que iso non senta xurisprudencia, polo que a Xunta pode repetilo as veces que considere, de forma que nos impiden facer uso deste dereito fundamental de folga”, critica Graña.
 

Os sindicatos manifestan o “nivel de desesperación” no que se atopa o persoal e subliñan que “en ningún caso alentamos nin defendemos accións violentas nin boicots sobre as ambulancias”, pero si recoñecen que o nivel de crispación é tal que poden prever que este tipo de episodios poidan chegar a dar, coas consecuencias que iso pode ter sobre un servizo tan fundamental como o do 061 no que “sen reforzos nin melloras poden pasar cousas moi graves”.
 

“Un servizo para o que, en realidade, non temos necesidade de coñecer ao empresario en ningún momento. Podemos traballar sen as empresas, respondemos ante as ordes de traballo do 061. Somos os traballadores os que sacamos adiante o servizo, e demostrámolo nesta crise, porque os empresarios só son intermediarios entre a administración e os empregados”, recalcan Graña, que percibe un certo “parasistismo” neste sistema de privatizacións cando “se a administración xestionase ela mesma o servizo sería moito máis barato”. 
 

COMUNICADO DO 061

Noutra orde, en resposta á convocatoria de folga, desde a Consellería de Sanidade e a Fundación Pública Urxencias Sanitarias de Galicia-061 din estar a traballar nestes momentos para “para garantir a prestación do servizo de transporte sanitario urxente na área de Vigo e manter o seu compromiso coa eficiencia, eficacia e calidade na atención as urxencias e as emerxencias extrahospitalarias”.

“Fai falta lembrar que o pasado 29 de maio adxudicouse á empresa UTE Emerxencias- Sanitarias-Saluser 2024 o contrato para a prestación do servizo, que se comezou a prestar o pasado 1 de xuño”, engaden no seu comunicado, onde reiteran que é fundamental “a continuidade en todo momento” de “este servizo sanitario esencial e para cumprir con todo o acordado cos traballadores: o cobro das nóminas, incluída, a nómina a 31 de maio, como estaba acordado e, tamén, como se comprometeu, a Xunta interveu o servizo”.  

“Ademais estanse realizando reunións entre a intervención e os traballadores co obxectivo de chegar a un acordo sobre outros aspectos económicos”, resolven, argumentando que todas as medidas teñen como obxectivo “manter a prestación do servizo de transporte sanitario urxente na área de Vigo”.