Excedentes de tinto nun mercado cada vez máis feminino complican a venda de viño galego

As reservas de tinto no mundo non conseguen saír ao mercado. Non se pode falar dunha denominación, dunha uva ou dun país en concreto. Dentro de España a maioría das denominacións de orixe con tradición de tinto están a ter dificultades para poder vender. A solución pola que están elixindo algunhas é a destilación. 

Basalo: “quen antes consumía Ribeira Sacra agora pode estar a apostar por outras como Rioxa ou Ribeira do Douro”

No caso galego, a Denominación de Orixe (DO) Ribeira Sacra é a que máis traballa as variedades de uva para tinto. Segundo Carlos Basalo, de Unións Agrarias (UUAA) de Ourense, estamos ante unha cuestión de mercado. Véndese menos viño en xeral pero tamén “quen antes consumía Ribeira Sacra agora pode estar a apostar por outras como Rioja ou Ribera del Duero”. A isto súmaselle que a falta de saída reflíctese na baixada de prezos. 

“O descenso en consumo de tintos é xeneralizado en todo o mundo” destaca Antonio Lombardía, presidente da DO Ribeira Sacra. Segundo sinala a Organización Internacional da Viña e o Viño (OIV) sinala que en países como Francia a produción de tinto diminuíu un 50%. Antonio Lombardía, con todo, apunta que as vendas de viño de Ribeira Sacra nos últimos anos foron boas e a produción apunta cifras marca. “En 2019 a produción foi de 3,9 millóns de litros”. 

Por que se abandona o tinto?

Todo apunta a teorías como os cambios de modelo de consumo. Aínda así, Antonio Lombardía sinala un elemento que influíu no aumento xeneralizado nos excedentes de viño tinto a nivel mundial. “A pandemia de COVID trouxo un descenso de consumo que afectou á vendima de 2019, a máis grande da nosa DO”. A paralización do consumo freou as vendas e a día de hoxe séguense notando as consecuencias. 

Por outra banda, de forma “natural” as vendimas elevadas adoitaban “compensar” con anos de colleitas curtas. Agora xa non é tan frecuente, sobre todo tendo en conta as cifras como os 3,9 millóns de litros en 2019, os 3,7 de 2021 e 2023 e os 3,8 de 2022. “De non xurdir a pandemia non estariamos a arrastrar excedentes de viño nas nosas adegas”. Con todo, a afectación de pandemia podería xerar excedentes de branco e estes tampouco terían saída no mercado mais non foi así. 

Algúns estudos como o da consultora británica Wine Intelligence apuntan ao aumento de mulleres consumidoras de viño como un dos factores que aumentou as vendas de branco. “Falamos dun consumo, o do viño, que adoitaba ser máis masculino” sinala Beloso.
 

A isto súmanselle factores como o estacional, tinto no inverno, branco no verán. Tamén pode ter algo que ver o feito dunha maior presenza de azucres no branco, o cal lle conferiría un sabor máis atractivo para o público en xeral. 
 

Outro elemento é o cambio climático e a prolongación das épocas sollías durante o ano. O branco é un viño máis de consumo en terraza, apuntan as fontes consultadas, e durante a pandemia houbo un momento en que non se podía consumir dentro do local pero si fóra. 

Solucións

No caso concreto das adegas galegas pódense tomar vías como a procura de estratexias de comercialización co apoio da administración autonómica. A idea sería abrir vías de comercialización promocionando o tinto da DO incidindo na súa excelente calidade.  Por outra banda, no caso concreto de Ribeira Sacra, a maior produtora de tinto en Galicia, unha solución sería realizar enxertos de branco en vides que até agora produciron tinto. 
 

En resumo, o problema do viño tinto é un problema global que ten o seu reflexo en DO tradicionalmente dedicadas a esta variedade, como é o caso de Ribeira Sacra e outras tamén dedicadas case en exclusiva ao tinto.

Cales son as diferenzas de mercado entre o viño tinto e o branco?

 En termos de sabor, o viño tinto xeralmente caracterízase por ter notas máis intensas e complexas, derivadas da fermentación das peles das uvas tintas durante o proceso de vinificación. Isto confírelle ao viño tinto un corpo máis robusto e taninos máis pronunciados en comparación co viño branco, que se elabora a partir de uvas de pulpa verde sen a pel, resultando nun perfil de sabor máis lixeiro e fresco.

En canto á produción, as uvas utilizadas para elaborar viño tinto adoitan ter un período de maceración máis prolongado, o que implica unha fermentación máis longa e, ás veces, un envellecemento en barricas de carballo. Este proceso pode facer que a produción de viño tinto sexa máis custosa e, polo tanto, estes viños tenden a ser percibidos como máis premium en termos de prezo. Ademais, a demanda do consumidor tamén desempeña un papel crucial. As preferencias individuais e as tendencias do mercado poden variar, pero en xeral, certas rexións e culturas tenden a mostrar preferencias marcadas por un ou outro tipo de viño.

As tendencias gastronómicas e a influencia da moda tamén xogan un papel nas diferenzas de mercado entre o viño tinto e branco. Nalgúns momentos, certos tipos de viño poden experimentar un auxe debido a modas culinarias específicas ou campañas de mercadotecnia exitosas. Por exemplo,  agora mesmo o viño branco está a ser promocionado como máis refrescante e axeitado para o clima cálido, o que está a ter éxito entre o público feminino, mentres que o viño tinto quedou encaixado como un produto forte, máis axeitado para a tempada de outono e inverno.