Estes son os pactos posibles, pero improbables, no bronco Debate de Estado de Autonomía

O PPdeG  presentou 40 propostas que plasman os anuncios realizados polo presidente da Xunta na apertura do debate. Paula Prado, secretaria xeral e viceportavoz parlamentaria, destacou a vontade do seu partido de buscar consensos, aínda que recoñeceu que as iniciativas dos grupos son “moi antagónicas”. Entre as propostas populares, sobresae a esixencia ao Goberno central de avanzar no traspaso de competencias crave, como a xestión da autoestrada AP-9, o rescate da súa concesión, o Ingreso Mínimo Vital (IMV) e os permisos laborais para estranxeiros vinculados á residencia. Tamén piden maior apoio económico para o Xacobeo e melloras en infraestruturas e financiamento autonómico.

No ámbito cultural, o PPdeG aposta por un pacto polo galego, buscando un consenso que reflicta o respaldo social á lingua. Ademais, propoñen que o Parlamento subscriba unha resolución europea de 2019 para condenar os totalitarismos nazi e comunista, unha medida que introduce un compoñente ideolóxico no debate. En materia medioambiental, os populares instan a modificar a lexislación para que a Xunta propoña ao presidente da Confederación Hidrográfica Miño-Sil, co obxectivo de lograr unha xestión máis coordinado das concas fluviais. Outra iniciativa destacada é o rexeitamento á “turismofobia”, unha postura que busca protexer o sector turístico fronte a actitudes que, segundo o PPdeG, poderían danalo.

Prado subliñou que as propostas son “asumibles” para calquera partido que aposte por unha democracia moderna, e ofreceu transaccións mesmo en puntos contrarios á súa ideoloxía. Con todo, criticou iniciativas como a do BNG que define a Galicia como “Galiza” e “nación”, deixando claro que o PPdeG só transixirá dentro do marco autonómico. Este enfoque reflicte a prioridade dos populares por reforzar a autonomía sen cruzar liñas ideolóxicas marcadas.

#BNG: soberanía e servizos públicos son as prioridades

O BNG chega ao debate cun paquete de 40 propostas centradas en pór a riqueza de Galicia ao servizo dos seus cidadáns. Olalla Rodil, viceportavoz parlamentaria, detallou que as iniciativas buscan fortalecer os servizos públicos, impulsar a economía e avanzar no autogoberno. Unha das medidas estrela é a creación dun fondo soberano para investimentos estratéxicos, unha ferramenta que, segundo o Bloque, permitiría canalizar recursos cara a sectores crave e reducir a dependencia externa. Este fondo compleméntase con propostas para acabar co “espolio enerxético”, promovendo un modelo que priorice a soberanía enerxética e o beneficio local.

No ámbito social, o BNG expón incrementar o orzamento de Atención Primaria e do Servizo de Axuda non Fogar (SAF), dúas áreas críticas para garantir a calidade de vida dos galegos, especialmente nun contexto de envellecemento poboacional. Rodil tamén destacou medidas para abordar a crise de vivenda, como o plan até 2032 para crear 12.000 vivendas públicas e frear a especulación no mercado libre. Estas iniciativas reforzan a mensaxe do BNG de que as políticas do PPdeG fracasaron en garantir o acceso á vivenda digna, un problema que afecta especialmente aos mozos.

No plano político, o Bloque reclama máis competencias para Galicia, co obxectivo de dotar á comunidade de maior capacidade de decisión. Rodil reiterou a “man tendida” do BNG para alcanzar acordos con outros grupos, pero deixou claro que non apoiarán decisións que consideren “desleais” aos intereses galegos. Esta postura reflicte a aposta do BNG por unha Galicia máis soberana, capaz de xestionar os seus recursos e definir o seu futuro sen inxerencias externas.

#PSdeG: solucións inmediatas e sustentabilidade
 

O PSdeG presentou 40 propostas que buscan respostas “realizables” e “inmediatas” aos problemas de Galicia. Besteiro destacou que as súas iniciativas combinan medidas prácticas cunha clara posición ideolóxica, como a esixencia de que os proxectos industriais cumpran con estritas normativas ambientais. Neste sentido, os socialistas rexeitan o proxecto GAMA de Altri, argumentando que non cumpre con criterios de transparencia nin responde as necesidades reais da rexión. Esta postura subliña o compromiso do PSdeG cun desenvolvemento industrial sostible.

No ámbito económico, o PSdeG propón un plan de emprego xuvenil dotado con 100 millóns de euros anuais, unha medida destinada a combater a precariedade e a emigración dos máis novos. Tamén avogan por aceptar a condonación da débeda autonómica, unha iniciativa que podería liberar recursos para investir en servizos públicos. En sanidade, os socialistas expoñen un plan para reducir as listas de espera, un problema que consideran prioritario para garantir unha atención sanitaria de calidade.

A aposta pola ciencia e as enerxías renovables é outro alicerce das propostas do PSdeG. Besteiro defendeu medidas para aumentar o investimento en I+D, situando a Galicia como referente en innovación. En canto á negociación das propostas, o líder socialista expresou optimismo, asegurando que o PSdeG acode cunha visión “aberta e positiva”. Esta actitude contrasta co clima de polarización que marcou o debate de 2023, onde só unha proposta da oposición foi aprobada fronte ás 40 do PPdeG.

Antecedentes non convidan o optimismo sobre pactos

O Debate sobre o Estado da Autonomía 2025 celébrase nun contexto de retos pendentes, como o traspaso da AP-9 ou a xestión do IMV, iniciativas aprobadas en 2023 que aínda non se materializaron. A polarización política, agravada pola maioría absoluta do PPdeG, dificulta os consensos, aínda que os tres partidos expresaron a súa disposición ao diálogo. O PPdeG busca consolidar a súa xestión autonómica mentres presiona ao Goberno central; o BNG aposta por un modelo máis soberano e centrado nos servizos públicos; e o PSdeG propón solucións prácticas cun enfoque sostible.

As votacións deste venres determinarán cantas destas propostas convértense en resolucións aprobadas. En 2023, aprobáronse 41 iniciativas, pero a maioría foron do PPdeG, o que reflicte a dificultade de alcanzar acordos amplos. Ademais, o ton, especialmente no peche, do debate onte foi moi bronco, polo que será difícil que os líderes aposten por mostrar agora dialogantes.