Alcalde gasta 37.000€ en comidas sen xustificar, advirte Contas tras investigar a Trazo, Catoira, Vilasantar e Valla

As dietas nas administracións públicas españolas son compensacións económicas que se outorgan aos empregados públicos para cubrir os gastos de alimentación, aloxamento e outros gastos adicionais que xorden cando se desprazan fóra do seu lugar habitual de traballo no desempeño das súas funcións.

A xustificación das dietas é un proceso regrado, para garantir a transparencia e a legalidade no uso dos fondos públicos. Así, os empregados públicos deben presentar os xustificantes de gastos correspondentes, talles como facturas, recibos e comprobantes de pago.

Ademais, é necesario que se xustifique a necesidade e a razón da asignación da dieta, demostrando que o desprazamento estaba relacionado co desempeño das súas funcións laborais e que se cumpriron cos requisitos establecidos nas normativas aplicables. 

Algo que, a vista do último informe do Consello de Contas de Galicia, os edís de Trazo e Vilasantar non fixeron. As irregularidades en Valga e Catoria tamén existiron, pero son doutro cariz.

Hai que lembrar que Contas de Galicia non ten capacidade sancionadora. A súa función principal é a fiscalización e o control da xestión económica, financeira e orzamentaria das entidades do sector público de Galicia, co fin de garantir a legalidade, eficacia, eficiencia e economía no uso dos recursos públicos.

O Consello de Contas de Galicia pode emitir informes e recomendacións, pero non ten capacidade para impor ou multas. En caso de detectar irregularidades na xestión económica das entidades do sector público, o Consello de Contas de Galicia pode informar diso aos órganos competentes, como sería neste caso a Fiscalía. Con todo, non ha transcendido que Contas -controlado polo PP- dea este paso en ningún dos catro concellos investigados, en parte porque estes asuntos xa foron suxeito de pelexa xudicial sen que os xulgados atopasen reproche penal, a pesar de que Contas se sinala agora serios reproches contables.

Este venres o Consello de Contas de Galicia publicou un informe de fiscalización sobre as percepcións económicas non salariais nas entidades locais, no cal pon en dúbida a xustificación de máis de 200.000 euros en dietas de cargos públicos e funcionarios de polo menos catro concellos galegos.
 

TRAZO E VALGA NON COLABORAN ATÉ O FINAL NA FISCALIZACIÓN
En concreto, trátase das localidades coruñesas de Vilasantar e Trazo, e dos municipios pontevedreses de Valga e Catoira. Entre todos eles contabilizáronse máis de 200.000 euros en diferentes dietas ou gastos de transporte, entre outros, que non estarían debidamente xustificados.
 

A pesar de que Contas recoñece que todos os concellos "prestaron a colaboración necesaria para a realización dos traballos de campo, achegando a documentación que se estimou necesaria para a realización desta fiscalización", tamén asegura que tanto Trazo como Valla non responderon aos últimos requirimentos por este Consello, en relación con certos papeis solicitados.
 

IRREGULADADES DO ALCALDE DE VILASANTAR
Con todo, hai grandes diferenzas entre as contías e os motivos polos que Contas cuestiona os gastos destes catro concellos. 

Neste sentido, a fiscalización de Vilasantar levou a cabo por mor de que o Pleno do Consello de Contas considerou conveniente este exame tras ser informado da falta da correcta xustificación das dietas e gastos de locomoción pagos desde novembro de 2017 a xaneiro de 2019.

Nas súas conclusións, o Consello explica que a contía percibida pola Alcaldía-Presidencia por estes gastos ascendía a máis de 7.740 euros, dos que uns 5.950 corresponden a gastos de locomoción.

"A entidade contabiliza erroneamente os gastos de locomoción en concepto de dietas, cando estes deberían figurar en concepto de gastos de desprazamento e locomoción", explica no documento.

Ademais, non se xustifican os desprazamentos realizados. En cando aos servizos de restauración, non se identifica aos comensais ou si redundan en beneficio ou utilidade da Administración. Por todo iso, recomenda ao municipio que recolla de forma correcta estas operacións.

Fernando Javier Pérez Fernández goberna en Vilasantar desde 2011 polo PPdeG.
 

CATOIRA: 15.000€ EN DIETAS QUE DEBÍAN SER EN SALARIO

Alberto García García (#PSOE) gobernou Catoira entre 1989 e 2019 e recuperou o poder nesta lexislatura. Alí, Contas decidiu iniciar a súa fiscalización por mor da detección de posibles irregularidades nas contías das dietas percibidas polo goberno local desde o mes de setembro de 2018.

Así, cuantifica que até 2021 o alcalde percibiu case 17.500 euros por diferentes gastos de locomoción e 14.000 euros en dietas. Ademais, uns 15.600 euros cobrou pola súa asistencia diaria e desenvolvemento das funcións de Alcaldía-Presidencia polo que Contas considera que "terían que ser retribuidas polas percepcións salariais".
 

TRAZO GASTOU CASE 40.000 EN COMIDAS SEN IDENTIFICAR Aos COMENSAIS
Pola súa banda, en Trazo o Consello de Contas comezou a súa fiscalización despois dun litixio nos tribunais por suposta malversación no Concello, que finalmente foi sobreseído. 

Con todo, detectáronse máis de 87.000 euros en gastos incorridos polo alcalde entre 2014 e 2019 dos cales máis de 30.000 euros eran por dietas e uns 53.900 euros rexistráronse como gastos protocolarios. Destes últimos, case 37.000 euros destináronse a restauración.

Entre 2014 e 2019 gobernaba Trazo José Dafonte Varela (#PP), que foi sucedido pola súa compañeira de partido Josefina Suárez.  Dafonte Varela xa non está no PP, contra o que pensa competir nos comicios desta primavera.

"Os expedientes dos gastos por atencións protocolarias só conteñen os xustificantes de establecementos de restauración, sen que se acredite a necesidade do gasto e identifíquense os comensais, moitos dos cales non reúnen os requisitos legais incluíndo a identificación do cliente, sen que se poida determinar se efectivamente os gastos realízanse con fins protocolarios ou representativos, a súa necesidade, e, en definitiva, se redundan en beneficio ou utilidade da Administración", explica Contas no informe, que recomenda ao municipio rexistrar os seus gastos conforme se recolle na lexislación.
 

VALGA PAGOU IRREGULARMENTE A VARIOS FUNCIONARIOS DO ESTADO
José María Belo Maneiro (PPdeG) goberna en Valga desde 1991 até agora. Neste municipio, Contas comezou a súa fiscalización a partir de 2021 debido ás indemnizacións por razón de servizo percibidas polos habilitados nacionais con nomeamento por acumulación no Concello, debido a que contan con outro posto noutra localidade e tamén nesta.

"As percepcións de dietas por desprazamento dos funcionarios con habilitación nacional ao Concello acumulado non están previstas no réxime xurídico aplicable, nin a xustificación documental achegada pode considerar como suficiente, motivo polo que non se considera suficientemente xustificada nin a percepción das dietas, nin a xustificación destas", indica Contas, que cifra en máis de 19.600 e case 20.700 euros o percibido polo interventor e o secretario, respectivamente, en gastos de desprazamento e manutención entre 2017 e 2021.

Así mesmo, tamén fiscalizou os importes percibidos por sete concelleiros por asistencia, que suman 87.440 euros entre xuño de 2017 e o 31 de decembro de 2021, observando que se "incumpriu" por parte do Concello a normativa "en varios aspectos". Precisamente en 2019 deuse carpetazo xudicial a unha denuncia contra o goberno local polo cobro de comisións ilegais.