Cantos peregrinos pode soportar Santiago? Nova marca en 2024, poida que millón e medio

Os datos publicados hoxe non deixan lugar a dúbidas. Santiago de Compostela está a vivir unha auténtica avalancha de peregrinos. A cifra de 499.000 peregrinos que este ano chegaron á Catedral de Santiago non só marca unha nova marca histórica, senón que se perfila como a punta do iceberg, segundo os expertos. 

En realidade, a cifra de peregrinos que percorren as rutas cara a Santiago podería superar o millón e medio, xa que só un terzo dos camiñantes obteñen a ‘compostela’. Moito non solicítana por non cumprir os requisitos, por falta de motivación relixiosa ou porque xa percorreron a ruta noutras ocasións.

A gráfica mostra que antes as marcas batíanse nos Anos Santos. Con todo, na última décadao crecemento é imparable ano tras ano, salvo 2020 debido á pandemia do coronavirus.

Este fenómeno trouxo consigo beneficios para a economía local e rexional. A chegada de peregrinos non só implica un aumento na actividade hoteleira e nos servizos de restauración, senón que tamén proxecta unha imaxe positiva de Galicia no ámbito internacional. 

En 2024, case o 60% dos peregrinos que chegaron a Santiago eran estranxeiros, cunha presenza destacada de cidadáns de Estados Unidos, Italia, Alemaña e Portugal, entre outros. Este fluxo de turistas internacionais consolidou a cidade como un importante destino turístico internacional, cun impacto positivo no comercio e o emprego.

Presión para unha cidade que non ten aínda taxa turística

Con todo, o crecemento desmesurado do Camiño está a xerar serias dificultades na cidade. As autoridades locais e os habitantes de Santiago enfrontan desafíos en cuestións como limpeza, mobilidade e convivencia. O aumento do número de peregrinos ha sobrecargado os servizos de limpeza, que non poden manter ao ritmo da acumulación de residuos, especialmente nas rutas máis transitadas. 

Ademais, a infraestrutura viaria está a sufrir, cun incremento da circulación de vehículos e a falta de espazos axeitados para os peóns, o que empeorou a mobilidade urbana.

O Concello leva lustros pedindo que a Xunta lle autorice unha taxa turística, pero a proposta suscitou rexeitamento nalgúns sectores. O Concello de Santiago propón cobrar entre 1 e 2,5 euros por persoa e noite aos turistas que se aloxen na cidade, co obxectivo de recadar fondos para o mantemento do patrimonio e a mellora de servizos urbanos. 

As autoridades locais argumentan que a taxa é necesaria para xestionar a crecente afluencia de visitantes e manter a calidade dos servizos, especialmente durante os anos Xacobeos. Estiman que podería xerar ingresos de até 3 millóns de euros anuais. Con todo, o sector comercial e hoteleiro móstrase preocupado, temendo que o imposto poida disuadir aos turistas ou reducir o seu gasto en negocios locais.

A Xunta de Galicia, inicialmente reticente, mostrou unha apertura recente a aprobar a taxa, aínda que salienta a necesidade de coordinar con outros municipios para evitar impactos negativos no turismo rexional

O Camiño Francés, o preferido: Sarria e as rutas portuguesas, en auxe

Unha das principais rutas de acceso segue sendo o Camiño Francés, que percorre case a metade dos peregrinos. Este ano, Sarria foi o punto de partida de ao redor do 32% dos camiñantes que obtiveron a compostela, consolidar como o lugar máis popular para iniciar a peregrinación. No entanto, as rutas portuguesas tamén gañaron terreo. A vía interior do Camiño Portugués atrae ao 19% dos peregrinos, mentres que a ruta da costa consolidouse cun 13% das preferencias.

A pesar dos retos loxísticos, a cidade está a experimentar un crecemento económico debido a este auxe. A boa imaxe de Santiago e Galicia como destino turístico foi un factor crave na atracción de peregrinos de todo o mundo, contribuíndo a unha maior presenza de turistas que, máis aló do seu paso pola Catedral, aproveitan para coñecer a oferta cultural, gastronómica e natural da rexión.

Aínda que a situación tivo un impacto positivo na economía, os desafíos derivados da masificación non deben ser subestimados. O equilibrio entre o desenvolvemento económico e a preservación do patrimonio é unha cuestión que debe ser coidadosamente xestionada, especialmente dado que as cifras non deixan de crecer.

Que é a Compostela e como se obtén?

A acreditación da compostela é o proceso mediante o cal os peregrinos que realizan o Camiño de Santiago obteñen un certificado oficial que acredita que completaron a ruta até a Catedral de Santiago de Compostela. Este documento é unha especie de "diploma" que recoñece o esforzo e a dedicación dos camiñantes, e ten un valor tanto simbólico como documental.

Para obter a compostela, o peregrino debe cumprir certos requisitos. En primeiro lugar, debe percorrer polo menos os últimos 100 quilómetros a pé ou 200 quilómetros en bicicleta até chegar a Santiago. Ademais, debe habelo feito por motivos principalmente relixiosos, aínda que tamén pode ser por razóns culturais ou espirituais. Os peregrinos deben mostrar a súa credencial (un documento oficial que se obtén ao comezo do Camiño) selada ao longo do traxecto nas distintas etapas, o que serve como proba de que percorreron o Camiño e cumpren cos requisitos para obter a compostela.

Este certificado expídese de forma gratuíta na Oficina do Peregrino, situada preto da Catedral de Santiago, e ten un valor importante para quen viviron a experiencia do Camiño, dado que simboliza o fin dun longo e significativo percorrido. A compostela está escrita en latín e contén os datos do peregrino, como o seu nome e o número de quilómetros percorridos.