A Coruña clama xustiza para Samuel Luiz: "A LGTBI-fobia parecía esquecida pero el sufriuna na súa máxima expresión"

O próximo 16 de outubro ábrese, por fin, un proceso que causou un gran balbordo na Coruña, pero que ten transcendencia a nivel nacional e, se cabe, tamén internacional. Falamos do xuízo polo asasinato de Samuel Luiz, o mozo que foi golpeado até morrer o 3 de xullo de 2021 nun episodio que espertou a indignación cidadá e, en especial, do colectivo LGTBIQ, que denunciou que o homicidio de Samuel tiña un claro compoñente de odio polos berros de “maricón” que os agresores dedicaban á vítima durante a brutal malleira. 

Pasaron máis de tres anos desde aquel terrible suceso e a cidade herculina transformouse neste tempo. A expectación é moi alta na Coruña por un xuízo que se espera sexa moi mediático, tanto pola súa transcendencia como polas súas dimensións: máis de 40 persoas chamadas a testificar, case un centenar de cuestións ás que debe dar resposta o xurado popular e cinco acusados -dous menores no momento dos feitos xa foron condenados- que se enfrontan a penas que se elevan nalgúns casos até os 27 anos de prisión. 

O xuízo prolongarase, previsiblemente, até mediados de novembro. Sobre a mesa están as acusacións de delito de asasinato, roubo con violencia ou si existiu descriminación por condición sexual, que podería ser constitutivo dun delito de odio. Todo isto tratarán de esclarecer a familia de Luiz e a acusación popular, 

exercida polo colectivo LGTBIQ Ás A Coruña, unha asociación que durante estes anos mantivo viva a memoria do mozo procedente de Brasil. 

“A SOCIEDADE RESPONDEU DE MANEIRA ABAFADORA”

Ana Fernández, presidenta da plataforma, prefire non comentar nada en torno ao xuízo, xa que se trata dun caso moi sensible e sobre o que Ás non quere participar no barullo mediático que se aveciña. No entanto, Fernández confía en que na causa poida demostrar que, efectivamente, “existe un agravante de odio e que o que se grita mentres asasinan a Samuel importa, e imos traballar para que se demostre en sede xudicial”. 

Para un xuízo con tantas claves foron necesarios moitos anos de instrución para que, tres anos despois do suceso, poida celebrar o litixio. Fernández admite que a Xustiza “ten os seus tempos” nunha instrución “minuciosa”, aínda que tampouco oculta que neste tempo os peor parados foron tanto a familia como os amigos da vítima, que esperan poder pechar este capítulo canto antes.

Durante estes anos en Ás traballaron para dar voz a todos os membros do colectivo LGTBIQ discriminados ou que sufriron episodios de acoso. O de Samuel foi un dos moitos casos de agresións homófobas ou tránsbofas que recompilaron desde a súa fundación en 2010. O apoio cidadán neste tempo foi significativo e serviu, en parte, para transformar á sociedade coruñesa, que xa non é tan allea a este conflito.

“Desde o principio a sociedade respondeu dunha forma abafadora, cunha onda de solidariedade e agarimo incrible. O que trouxo á súa vez foi pór de novo baixo o foco da opinión pública un tema como a LGTBI-fobia que parecía xa esquecido”, reflexiona Fernández. Nese sentido, cre que “como xa tiñamos moitos dereitos recoñecidos e conquistados parecía que a  LGTBI-fobia non existía”.

“Seguimos sufrindo violencias. A de Samuel foi a máxima expresión desa violencia que esperamos que non volva ocorrer xamais”, confían desde Ás, á vez que esperan que este caso sirva como precedente para “concienciar á xente nun asunto que incumbe a toda a sociedade, non só a un colectivo ou unha comunidade”.

MÁIS RECURSOS E O RECORDO DE SAMUEL LUIZ

Nesta loita Fernández fai unha especial mención ás “institucións e administracións públicas” que deberían realizar un investimento maior para dar apoio a todos os organismos que tratan de ser un paraugas para as persoas máis vulnerables do colectivo. “Teñen que traballar para que isto desapareza e espero que nos atopemos no camiño correcto”, demanda Fernández, que con todo bota man aos datos que publica Ás nun informe anual no que se detallan as agresións que sofre o colectivo, cando só unha de cada dez chegan a ser denunciadas. 

“Fan falta recursos, como o noso Observatorio Coruñés contra a LGTBI-fobia. Cantos máis existan e máis se poidan dar a coñecer a xente saberá que non están soas de face a denunciar as situacións que poidan ocorrer ou sufrir, como insultos na rúa. É importante que estes recursos existan, co acompañamento e asesoramento que poden ofrecer para animar aos afectados a denunciar ante as autoridades”, desenvolve. 

“Ninguén ten que pasar isto en soidade. Queda moito por facer e non todos se atreven a denunciar, porque hai moita xente que ten normalizada a violencia LGTBI-fobica. Algúns estamos tan afeitos que temos a pel máis dura e non recoñecemos que temos que actuar. A sociedade, no momento no que contempla un comportamento  LGTBI-fobico, por leve que poida parecer, debería denunciar e buscar o asesoramento de Ás para ver como podemos actuar”, engade Fernández. 

Algunhas iniciativas cidadás han virado estes anos ao redor da colocación dun monumento ou placa en memoria de Samuel, convertido nun símbolo da loita polos dereitos do colectivo LGTBIQ. Os Orzamentos Participativos do Concello dá Coruña incorporaban no seu día esta proposta, que por agora non cristalizou. 

Desde Ás consideran que é unha proposta “fermosa” e un “xesto de agarimo e recoñecemento cidadán”. “Se isto ocorre será marabilloso. Os símbolos non se elixen por votación, xorden de maneira espontánea. O único raio de luz que pode arroxar este caso é que Samuel encarne esa loita contra a LGTBI-fobia e unha figura que se relacione co fin desta secuela”, conclúe Fernández.