​Xosé Sánchez Bugallo: “A xente necesita recuperar un pouco a súa vida e espazos de normalidade”

Nesta entrevista con Galiciapress, o alcalde de Santiago advirte de incremento de depresións e suicidios ao fío da pandemia. Xosé Sánchez Bugallo argumenta que é necesario recuperar polo menos certa sensación de normalidade, non só para fomentar a economía local, senón tamén para paliar o dano na saúde mental.

O mandatario socialista cualifica de “terrible” o vivido na primavera, aínda que apunta que xa non hai tanta necesidade como entón. Será o Xacobeo 2020 un motor da recuperación? O edil advirte que ata a segunda metade de 2021 non espera unha melloría notable. Un posible Xacobeo 2022, as festas nos pisos, o alivio das restricións e a relación co SERGAS, do que di non ter queixa, son outros puntos desta conversación.

Declaraba vostede onte que lle dá un pouco de vertixe o alivio das restricións decretado onte pola Xunta.Como valora a medida? Non é precipitado que nos podamos reunir con non conviventes en interiores a tomar algo nun bar?

Os datos apoian a decisión. En Santiago as cifras de onte indican que baixamos de 100 positivos en incidencia acumulada en 14 días por 100.000 habitantes. Estamos por baixo da media galega e da media española. Desde o punto dos datos, a decisión está perfectamente tomada.

É verdade que produce unha certa vertixe, sobre todo polo temor e a preocupación de que moitos cidadáns entendan que a situación xa se normalizou. Iso non é verdade. O virus está aí. Costa máis aplanar a curva que disparala. En calquera momento pode haber un rebote. Iso é o que me causa preocupación. Ao meu e espero que a todos os cidadáns.

Todas as mañás sobre as 12 do mediodía recibimos información do SERGAS sobre os datos acumulados ás 8 da mañá.

Outros alcaldes queixáronse durante estes meses de falta de transparencia da Xunta á hora de comunicar os datos que xustifican as restricións. Cúal é a súa experiencia respecto diso?

Eu esa queixa non a podo dar. Desde setembro, cando empezaron as limitacións máis estritas en Santiago, temos información diaria do que pasa. Todas as mañás sobre as 12 do mediodía recibimos información sobre os datos acumulados ás 8 da mañá. En principio, esas queixas, eu non coñezo que pasou noutros lugares, pero en Santiago non nos queixamos porque tivemos esa información polo que non sería razoable queixarse.

Santiago é peculiar entre outras cousas polo peso da comunidade universitaria. As súas festas eran moi frecuentes outros anos nesta época. O Concello anuncia esta semana que endurece o control sobre os promotores de festas en pisos que eviten identificarse. Por tanto, dedúcese que segue habendo festas en pisos. Non mellorou a situación desde setembro?

Si, mellorou moi significativamente. Pasamos de volumes de 60 e 64 festas á semana a volumes de 9, 10 ou 12. É dicir, hai unha redución moi significativa. Conseguíronse resultados.

Outra cousa é que nos chame a atención que aínda sigan este tipo de problemas. Desde logo, a nosa preocupación é que por motivo das festas do Nadal volvamos ter un repunte deste tipo de incidencias. Por iso, é necesario insistir nas capacidades de sanción e control. Levamos tramitadas 300 propostas de sanción por festas en pisos.

Centrándonos no impacto económico. Santiago é unha cidade que depende moito do turismo. A chegada das vacinas permítenos ver a luz ao final do túnel tamén neste aspecto. Con todo, estamos a tempo dun Xacobeo 2021 máis ou menos normal?

Afortunadamente, temos o Xacobeo como elemento para axudar a saír adiante. Agora ben, evidentemente o número de peregrinos e visitantes vai estar moi lonxe das expectativas que tiñamos hai un ano.

Outra cousa é que vaia crecendo segundo avance o ano. No segundo semestre haberá unha recuperación notable. O ano 2022 será bo desde o punto de vista turístico.

Por que?

Por dúas razóns. A problemática do covid é diferente doutras. Outras provocaron que os turistas cambiasen de destino. Aquí non cambiaron de destino, quedaron en casa. Por tanto, eu creo que van ter ganas e necesidade de viaxar. Na medida que Santiago e o Camiño de Santiago preséntense como unhas alternativas seguras nosa recuperación será rápida e sostida.

Sempre lembro que durante a Primeira e a Segunda Guerra Mundial non houbo prórrogas do Ano Santo. A Igrexa non é unha institución moi receptiva a cambiar neste tipo de temas.

Enlazando con este tema dunha recuperación progresiva Que sabemos da proposta de prolongar o Ano Santo realizada por algunhas administracións á Igrexa?

Que eu saiba non hai ningunha resposta por agora. En todo caso, eu tampouco me mostrei moi confiando en que fose prosperar. Sempre lembro que durante a Primeira e a Segunda Guerra Mundial non houbo prórrogas do Ano Santo. A Igrexa non é unha institución moi receptiva a cambiar neste tipo de temas. Por tanto, se se consegue a prórroga benvida sexa, será unha excelente noticia. Se non se consegue, tampouco debemos alarmarnos.

Unha das cousas boas que logrou o Camiño de Santiago son afluencias enormes de peregrinos en anos que non eran santos. Por exemplo, 2019 foi un ano equiparable en peregrinacións ao Ano Santo de 2010. Outra cousa é que as expectativas para 2020 non se van a cumprir e as de 2021 terémolas que axustar a esta realidade.

A etapa de marzo a xuño foi terrible. A partir de xuño coa habilitación por parte da Xunta da tarxeta moedeiro e coa aprobación do Ingreso Mínimo Vital a presión non é tan grande

Moitos santiagueses traballan, ou traballaban, na hostalería e o turismo. Levamos xa 9 meses dunha forte crise neses sectores. Notou o Concello máis demanda de servizos sociais ao fío desta recesión?. Por exemplo, xente que acode a solicitar alimentos ou máis persoas vivindo na rúa.

Houbo dúas etapas. A primeira foi terrible. A etapa de marzo a xuño foi terrible. A partir de xuño coa habilitación por parte da Xunta da tarxeta moedeiro e coa aprobación do Ingreso Mínimo Vital a presión non é tan grande como nos meses de marzo, abril e maio, que foron realmente moi duros.

Santiago sufriu un dos maiores impactos económicos. Precisamente polo peso específico do sector turístico en Santiago. Agravado polo esborralle do turismo internacional, que en Santiago era maioritario, e o turismo internacional é que máis caeu. A isto hai que engadirlle o cambio e atraso de congresos e multitude de cancelacións de eventos.

Esta pandemia, ao pasar tanto tempo encerrados en casa, lonxe das nosas familias, ten un efecto durísimo sobre a saúde das persoas. Hai un incremento moi notable das depresións, dos suicidios e dos intentos de suicidios. É tremendo.

Non falemos só de aspectos negativos. Hoxe venres o Concello de Santiago acende as luces de nadal. O programa deste ano loxicamente é diferente. Por exemplo, Santiago substitúe a cabalgata de Reyes por unha recepción na Igrexa de Bonaval. Vostede insiste en que é importante realizar actos, aínda que sexa doutra maneira, en parte para paliar o impacto psicolóxico da crise …

Hai dous aspectos, necesitamos reforzar o consumo, ademais coincide con esta recuperación da hostalería. Este ambiente do Nadal é moi propicio para facilitar este tipo de actividades.

Ademais, hai outro aspecto, que ás veces se nos escapa. Esta pandemia, ao pasar tanto tempo encerrados en casa, lonxe das nosas familias, ten un efecto durísimo sobre a saúde das persoas. Hai un incremento moi notable das depresións, dos suicidios e dos intentos de suicidios. É tremendo.

A crise xa se prolonga 9 meses, é moito tempo. A poboación necesita recuperar espazos de normalidade, necesita recuperar un pouco a súa vida. Canto máis sensación de normalidade podamos transmitir, mellor.

"É unha época dura, pero estou contento de estar aquí. Síntome orgulloso de honestamente axudar aos que máis o necesitan e que Santiago supere esta crise canto antes" 

Unha última cuestión. Vostede é un político de moita experiencia, pero xamais se enfrontou a unha crise así. No político non ten problemas no Concello, logrando sacar adiante os orzamentos, por exemplo. Con todo, é leste o período máis complicado da súa etapa como alcalde no social e no económico?

É unha época dura, pero estou contento de estar aquí. Pensei que me presentaba de candidato para tentar xestionar un Ano Santo excepcional, no que esperabamos 9 millóns de habitantes e pretendiamos ampliar o tecido económico da cidade.

Tivemos que cambiar o chip. Tócanos xestionar unha crise durísima, con moitísimas consecuencias no social e económico, que son case tan importantes como no sanitario. Síntome orgulloso de honestamente axudar aos que máis o necesitan e que Santiago supere esta crise canto antes e co menor impacto posible. Non me queixo en absoluto, aínda que recoñezo que o escenario non ten nada que ver co que pensaba que tería que xestionar hai un ano.