O ERE do Santander pecharía un terzo das sucursais baleirando máis aínda o rural galego, denuncian sindicatos

Representantes de Comisións Obreiras (Jorge Villarino) e a Confederación Intersindical Galega (Rosa Conde) atenden a Galiciapress para explicar as consecuencias que o Expediente de Regulación de Emprego (ERE) anunciado polo Banco Santander pode provocar en Galicia, sobre todo no rural, que ten cada vez menos sucursais debido ás sucesivas fusións bancarias.

“A clientela segue demandando unha atención presencial, especialmente aquela de maior idade ou con escasos coñecementos dixitais e dificultades para acceder a eles ”, advirten desde a CIG .

Mentres aínda colean os efectos do último ERE no banco de Ana Botín, os sindicatos mostran o seu "rexeitamento" a este novo expediente, debuxan as súas liñas mestras  para negociar  co Santander e poñen a lupa sobre o suposto éxito da recolocación de persoal pola que saca peito o banco.

Ana Botín, presidenta do Banco Santander

O anuncio do Santander logicamente non caeu nada ben nos sindicatos, que o ven como outra nova mostra da “destrución de emprego” no sector. 

CC.OO. BUSCA "PECHAR O PERÍMETRO" DO ERE

“Máis aló das formulacións que se poidan facer por parte do banco en relación ao escaso das marxes de intermediación, a fortaleza do grupo Santander, e a súa diversificación por áreas e negocios debería servir para non facer recaer sempre o peso dos axustes sobre as persoas”, considera Jorge Javier Villarino, secretario xeral da agrupación do sector financeiro de Comisións Obreiras.

Villarino indica que, aínda que a lei ampara á empresa para seguir co expediente de forma unilateral no caso de que non se produza un acordo, desde CC.OO. traballan para “elaborar propostas que pechen o perímetro do ERE, aplíquense medidas que minimicen a destrución de postos de traballo, e procúrense condicións dignas para os afectados, sempre primando a voluntariedade, garantindo a viabilidade futura da entidade para o persoal”.

"Unha brutal agresión o conxunto do persoal, tanto polo número de persoas afectadas, como polas supostas medidas de flexibilidade interna" (CIG) 

En termos parecidos exprésase Rosa Conde, da Conferación Intesindical Galega. A CIG mostra a súa “rexeitamento” do sindicato a este proceso que consideran “unha brutal agresión o conxunto de a  persoal, tanto polo número de persoas afectadas, como polas supostas medidas de flexibilidade interna que o banco propón para reducir o número de despedimentos”.

UNHA RECOLOCACIÓN CON SOMBRAS

Sobre esta “flexibilidade” sacou peito o Santander recentemente, aludindo á súa capacidade de recolocación para os empregados afectados, algo que é “unha obrigación legal para as empresas que acometen un ERE”, como indican desde CC.OO, pero que dependen “de diversos factores”. 

“Neste sentido Banco de Santander adoita apostar por programas de recolocación de moita calidade, que mesmo abarcan a posibilidade de ofrecer os seus servizos aos familiares das persoas afectadas. Con todo, o éxito das empresas de outplacement non pode desligarse da conxuntura económica”.

Desde CIG, en cambio, critican que a mobilidade xeográfica podería chegar ata o 400km a pesar de que nestes momentos hai un acordo coa entidade bancaria que establece un máximo de 75 km para recolocar ao persoal dunha oficina afectada. A continuación, sosteñen que o propio Santander trasladoulles que ao redor da metade dos traballadores afectados polo ERE deixaron a entidade “con intención de participar nunha procura activa de emprego”, ademais de recoñecer abertamente as dificultades que atopan en Galicia para a recolocación do persoal.

“Polos datos que temos nós a nivel de Galicia, a maioría do persoal que esta recolocado, é porque xa o apalabraban antes de saír do banco, ou porque conseguiron un emprego polos seus propios medios. Situacións que a empresa de recolocación aproveita para incorporar as súas estatísticas” engade Conde.

“Tamén propón o pase de traballadoras e traballadores a empresas do grupo, onde continuarán facendo traballos bancarios, tarefas que previamente o banco externaliza a esas empresas do grupo. Iso implica empeoramento das condicións laborais, xa que estarán supeditados a convenios de inferior rango”, denuncia Conde, á vez que recalca que o persoal recolocado “acaba sendo despedido nun curto espazo de tempo” segundo comprobaron en “procesos recentes”.

Por todo isto, a proposta de CIG é alcanzar un acordo por prexubilacións no que o banco “asuma integramente o custo desta amortización de postos de traballo, cubrindo as cotizacións a seguridade social ata a idade común legal de xubilación”, de forma que este proceso “non supoña custos para o erario público”.

ERE SOBRE ERE

Este novo ERE chega pouco despois de que cristalizase o ERE anterior produto da fusión con Banco Pastor e Banco Popular. En CIG cifraban as oficinas do grupo en 2017 en 415; hoxe son 234: 102 na Coruña, 30 en Lugo, 27 en Ourense e 75 en Pontevedra. 

“Segundo a información facilitada polo bancos o número de peches previstos neste novo ERE é de 79 oficinas, o 33,76% da rede actual de oficinas”, comenta Conde, que ademais sinala cantas pecharán en cada provincia: 32 na Coruña, 15 en Lugo, 23 en Pontevedra e nove en Ourense.

En CC.OO. poñen o foco sobre o número de persoas que abandonaron a entidade por mor do anterior ERE: 225. “Galicia foi unha das comunidades máis afectadas polo solapamento coa rede de Banco Pastor”, esgrimen. CIG, en cambio, manexa unhas contas algo distintas: “En setembro de 2018 cando se produce a integración xurídica con Banco Santander o persoal en Galicia era de 2.110 persoas; Ao 31 de marzo de 2020 (data de finalización do ERE negociado en 2019) o persoal era de 1.806 persoas. Hai unha redución de persoal de 304 persoas (un 14,40%)”. O persoal actual, segundo as cifras de CIG, é de 1.776 persoas.

En canto ás estimacións de fronte ao novo expediente, desde Comisións prefiren ser cautelosos e examinar detidamente os datos facilitados lle pasado día 17 pola entidade liderada por Ana Botín. Con todo, fan fincapé na “tendencia actual das empresas do sector”, orientadas a “concentrar os seus recursos en grandes oficinas nos núcleos urbanos, co que normalmente nestes procesos as oficinas pequenas, tanto do rural como de barrio, adoitan ser as máis afectadas”.

A GALICIA BALEIRADA…DE BANCOS

É neste punto onde Galicia sae peor parada, xa que estes expedientes teñen un impacto especial nunha comunidade como a galega na que o rural ten un peso tan importante, pero na que comprobamos como moitos municipios están a quedarse sen servizos tan importantes como o acceso regular a unha entidade bancaria en detrimento de a banca online. Con todo, non todos os recunchos de Galicia teñen un bo acceso a internet e unha gran parte da poboación, especialmente a máis envellecida, experimenta dificultades á hora de adaptarse a estes novos sistemas.

O interior de Galicia está a quedarse sen servizos bancarios presenciais

“O fenómeno de exclusión financeira en Galicia vai da man coa dispersión poboacional e un rural envellecido con zonas con mal acceso aos recursos dixitais”, di Villarino. “Dalgunha maneira é un factor coadxuvante ao despoboamento do interior e á concentración da poboación nos principais núcleos urbanos, especialmente en provincias como Ourense ou Lugo”, incide.

Para Conde, estes efectos no rural galego explícanse a través do novo modelo de negocio que pretende aplicar o Santander, o cal “implica un aumento na atención comercial con xestores e xestoras en remoto”. Así, denuncia que isto traerá consigo o peche de oficinas en moitas localidades, mentres que noutras “establecerán portelo de caixa (pechan a oficina, e o persoal da oficina aberta no municipio máis próximo atende un par de horas, dous días a semana como moito, o servizo de caixa) e noutros casos se externalizará o servizo mediante un Axente colaborador ou un Axente financeiro (autónomos con contrato mercantil)”.

DIXITALIZACIÓN FORZOSA

CIG profunda aínda máis no problema que supón para o rural e ataca ao Santander por impoñer aos seus clientes a dixitalización dos seus servizos. “Os clientes, antes e durante a situación de pandemia, están a ser forzados polo banco para dixitalizarse, cunha agresiva campaña desde a rede comercial. A clientela segue demandando unha atención presencial, especialmente aquela de maior idade ou con escasos coñecementos dixitais e dificultades para acceder a eles”, subliñan, lembrando que esta dixitalización “forzada” deixa “unha situación de vulnerabilidade extrema a eses colectivos, que teñen que depender doutras persoas da súa contorna para acceder as canles dixitais, perdendo así a súa capacidade de  autogestión e a súa privacidade”.

A clientela segue demandando unha atención presencial, especialmente aquela de maior idade ou con escasos coñecementos dixitais e dificultades para acceder a eles

Esta dixitalización tamén tivo un impacto directo nos labores tradicionais dos persoais. En outubro o Santander abriu un centro na Coruña para a atención remota. “Propoñemos como medida do mantemento de emprego en Galicia, como contraposición a habitual centralización en Madrid, a recolocación de persoas nestes departamentos, evitando así a amortización de postos de traballo e mobilidade xeográfica fose de Galicia”, reclama CIG.

UNHA NOVA ORDE BANCARIA?

A pesar de todo, este movemento do Santander non é o máis sorprendente dado no sector nos últimos tempos, xa que en o mundo da banca estamos a asistir a unha reconversión por parte dos seus grandes actores. BBVA e Sabadell preparan unha fusión, Bankia e A Caixa outra, tamén Unicaja e Liberbank… A que se deben todos estes cambios? Pódense explicar unicamente coa xustificación da pandemia? Villarino considera que, aínda que a crise sanitaria ha xogado un papel fundamental, a sucursal “segue sendo o principal punto de venda de produtos e servizos bancarios, e as persoas que traballan nelas as que seguen loitando” e que tras a crise serán un elemento fundamental para a recuperación económica.

“A pandemia avanzou un lustro plans que xa estaban encima da mesa. A tormenta perfecta que afrontamos ten moitas causas, por unha banda o proceso de concentración do sector financeiro que a que levamos máis dunha década inmersos, que eliminou multitude de xogadores, e con eles os seus servizos centrais e redes de sucursais, o avance das novas tecnoloxías e o feito de que todo o mundo ten no peto a posibilidade de operar os seus contratos bancarios case ao mesmo nivel que a persoa que traballa na oficina bancaria, a baixada das marxes das entidades nunha contorna de tipos negativos que non parece que varíe no curto prazo...”, enumeran desde Comisións, antes de resolver que a pandemia “acelerou a necesidade de adaptación dos clientes ás novas tecnoloxías”.

As perspectivas desde CIG, con todo, son moito menos halagüeñas. Para o sindicato estes procesos de reconversión bancaria só son un novo capítulo do camiño que levan debuxando os bancos desde a crise do 2008 e que se dirixe cara a un sistema financeiro concentrado en “catro ou cinco entidades privadas”.

“Un proceso que prexudica ao persoal, á clientela e ao conxunto da sociedade. Só beneficia aos grandes grupos multinacionais propietarios de grandes paquetes de accións, á cobiza”, lamentan desde o organismo sindical, que critica especialmente a venda de Bankia, “unha entidade participada polo Estado; un ben público que será ‘vendido’ sen seguir os criterios mínimos nestes procesos”.

“Cando por decisións políticas prodúcese un proceso de reconversión nun determinado sector, que leva a destrución de milleiros de postos de traballo, é habitual que se pacte un marco específico que protexa ao persoal, no caso dos bancos non é así”, afirman desde CIG. Neste sentido, argumentan que as reformas laborais vixentes, a reforma das pensións ou a presunta alianza entre os bancos e os sindicatos CC.OO e UXT para “xustificar o distintos ERE alegando que non había despedimentos e que eran saídas voluntarias” xogaron en contra do emprego no sector.

 “En definitiva, as fusións destruirán milleiros de empregos, dificultando a aplicación de medidas menos traumáticas. Pero ademais as fusións teñen un impacto laboral tamén para o persoal que queda. Xa hoxe a sobrecarga de traballo é brutal, asumindo a metade do persoal todo o traballo; aplícanse políticas comerciais moi agresivas, con obxectivos comerciais crecentes que forzan horarios flexibles e sen limitación (con xornadas laborais de 50-60 horas); hai un recorte permanente nos salarios e no resto de condicións laborais; prolifera o abuso de contratos temporais e a tempo parcial con mobilidade xeográfica”, denuncian desde CIG, que lembra que ademais dos traballadores os peor parados volven ser os clientes, como na crise do 2008. 

Unha pasada protesta da CIG contra o anterior ERE no Grupo Santander