"Un futuro é posible, a morte non é a saída", colectivos LGTB+ chaman a "facer piña" tras o "asasinato social" de Rois

O suicidio dunha moza en Rois que sufría acoso escolar conmocionou a toda a sociedade galega e volveu a poñer sobre o tapete a LGBTfobia, un mal que sofren moitos jovenes e que diversas plataformas do colectivo tratan de combater para evitar máis casos como este. 

Galiciapress charla con Alexandre Garrido, membro da plataforma 'Avante LGTB+', unha das dez organizacións que asinan o comunicado no que condenan o ocorrido en Rois e que sancionan o ocorrido como un "asasinato social". Desde a organización piden máis ferramentas para preservar a saúde mental dos mozos, unha maior formación dos docentes en campos como ao educación sexual e mandan unha mensaxe ao colectivo para "facer piña para superar todas as dificultades".

Manifestación polos dereitos do colectivo LGTB+

O suicidio, un tema tabú tanto na sociedade como nos medios, encheu tristemente as portadas da prensa así como o debate no Parlamento de Galicia. Hai uns días a localidade de Rois recibiu con consternación a noticia de que unha menor decidira quitarse a vida despois de sufrir acoso escolar durante algún tempo. Un suicidio que diversas plataformas do colectivo LGTB non dubidaron en cualificar, mediante un comunicado conxunto, como “asasinato social”, no que sosteñen que a nova, de só 17 anos, sufría bullying por ser bisexual.

Desde Avante LGTB+, unha das plataformas galegas do colectivo LGTB asinantes do comunicado, comentan que, afortunadamente, este tipo de extremos “non son tan habituais”, pero que o bullying que sofren os mozos homosexuais, bisexuais ou transexuais existe aínda a día de hoxe e está máis presente na sociedade do que pensamos.

SAÚDE MENTAL E EDUCACIÓN

Alexandre Garrido, membro da plataforma, recalca en primeiro lugar que o acoso vai moito máis alá dos insultos e centra o debate nun apartado con moi pouco peso no sistema educativo: a saúde mental dos nosos mozos. “Sentirse illado nunha sociedade que non che acepta tal e como es provoca que a saúde mental termine deteriorándose, mesmo cando unha persoa non sofre un acoso directo”, explica, á vez que exemplifica este dano sobre a saúde mental con casos de trastornos alimenticios, algo “moi común en mozos bisexuais ou gais, que se deben en moitos casos a non ser capaces de encaixar nunha sociedade que non as comprende”.

Un campo, o da saúde mental, no que Galicia aínda ten moito terreo que cubrir, tal e como reclaman moitos colectivos de profesionais sanitarios, que reclaman un maior peso destes profesionais no sistema sanitario galego. Sen ir máis lonxe, en decembro de 2019 en Colexio Oficial de Psicoloxía de Galicia cifraba en 98 o número de psicólogos clínicos para atender a unha comunidade con preto de 2,7 millóns de habitantes. Unha comunidade que, cabe destacar, atópase nos primeiros postos no referido ao consumo de fármacos antidepresivos –máis de 225.000 galegos consomen estes medicamentos– ou tranquilizantes.

Cabe destacar tamén que nas circunstancias extraordinarias nas que nos atopamos, no medio dunha pandemia e despois duns meses de confinamento, a saúde mental de moitos mozos tamén se viu resentida. Talvez os máis afectados neste sentido sexan os mozos que sofren acoso, xa que como como subliña Garrido “estas situacións crean casos de ansiedade ao pensar no que ocorre a nivel global ou as consecuencias económicas e que pode ter sobre o futuro de moitos mozos”. Este escenario provoca que o efecto do acoso agrávese moito máis que en circunstancias normais. “O acoso non ocorre en feitos illados, senón que afecta as persoas dentro do seu contexto”, razoa.

Chama a atención con todo que neste caso onde o acoso que sufría a moza parecía tan flagrante os centros escolares nos que cursara os seus estudos non abrisen ningún expediente por acoso, aínda que desde a plataforma argumentan que a moza foi cambiada de centro nunha ocasión por sufrir acoso, polo que “algún tipo de rexistro tería que haber”.

Nese sentido, desde Avante consideran que a día de hoxe os centros educativos non contan con suficiente persoal como para atallar a totalidade de casos de acoso que suceden nos colexios e institutos. “Contan cun persoal moi limitado para atender a todo o alumnado e ao final fan un labor moi superficial tratando casos extremos nos que sexan os estudantes os que acudan a falar coa orientadora do centro, que é a única persoa cunha formación específica nese sentido”, argumentan.

O OCO DA EDUCACIÓN SEXUAL

Outro dos grandes ocos do sistema educativo atopámolo no tocante á educación sexual, un tema que en moitos centros escolares queda reducido a unha charla anual dunha hora na que as persoas que as imparten apenas poden profundar en aspectos fundamentais como son a igualdade, os diferentes xéneros ou a diversidade de orientacións sexuais existentes.

Este é un tema que preocupa moito á plataforma, que non só reclama máis presenza da educación sexual entre os alumnos, senón tamén de fronte ao profesorado, “algo que vén recollido na Lei 2/2014 -pola igualdade de trato e non discriminación de lesbianas, gais, transexuais, bisexuais e intersexuales en Galicia- aprobada pola Xunta pero que non se está aplicando, xa que a lei recolle que debe haber unha formación específica tanto nos máster para profesorado como en carreiras como maxisterio onde temos constancia de que esta formación non existe”.

A realidade é que, se nos achegamos ao programa do grao de Educación Infantil, por exemplo, atopámonos con que efectivamente non hai materias orientadas a este ámbito, salvo unha materia optativa. Desta forma, os educadores do mañá poden perfectamente obter o título sen contar con nocións básicas en temas como a igualdade ou a educación emocional.

“A nivel de formación permanente esta é voluntaria, polo que só accede a ela o profesorado que xa está concienciado, polo que gran parte do profesorado de Galicia non ten ningún tipo de formación”, critica Garrido, que considera fundamental atallar esta carencia dunha forma “transversal en todas as materias”: “cando se fale de historia, de lingua, de bioloxía...facelo desde unha perspectiva crítica e que inclúa ás persoas LGTB”.

TECNOLOXÍAS: “NOVAS FORMAS DE ACOSO”

Este caso ocorrido en Rois chegou mesmo a o debate do Parlamento de Galicia. A deputada socialista Isaura Abelairas puxo o tema sobre a mesa e reclamou ao concelleiro de Educación, Román Rodríguez, a necesidade de “traballar no ámbito da igualdade”. Tamén nesa liña, Daniel Castro, do BNG, rogou unidade para “non dar nin un paso atrás” e “non retroceder neste campo no que tanto avanzamos”.

En opinión de Garrido, leste é con todo un campo no que Galicia atópase “estancada”. “Entre a mocidade avanzouse moito en aspectos como o feminismo ou a visibilización do colectivo LGTB, pero hai aspectos, precisamente pola aparición das novas tecnoloxías que xeran novas formas de acoso, nas que se crearon situacións que antes non se daban, polo que un lado acaba contrapoñendo ao outro”, expón.

“FACER PIÑA”

Para evitar que estes casos reprodúzanse, desde Avante animan a todos aqueles mozos que sentan acosados, así como aqueles que contemplan este tipo de casos, a que se acheguen ata a plataforma e “crear comunidade”. “Convidamos a todos a achegarse a espazos nos que se atopen con outras persoas LGTB e compartir experiencias. Levar as dificultades en conxunto axuda moitísimo a traballalas, así como ver as experiencias doutras persoas e como as superaron tamén axuda a ver que un futuro é posible e non que a única saída é a morte”.

Avante destaca polas súas actividades de formación, tanto dentro como fóra da propia organización, así como a súa vocación de crear espazos de socialización para servir como punto de encontro de moitos mozos, con festas ou ciclos de cinema, co fin de “crear un espazo para poder coñecer outra xente LGTB e facer piña para superar todas as dificultades que nos poidan chegar”. “Iso é tan importante ou máis como a acción política; sempre animamos á xente para achegarse ás nosas actividades formativas como lúdicas”.

Doutra banda, unha das súas liñas de traballo está enfocada ao activismo político. Consultados sobre a posibilidade de convocar concentracións e mobilizacións polo ocorrido en Rois, desde a organización avanzan que aínda que é unha posibilidade que se discutiu entre as distintas plataformas galegas, de momento non se deron pasos decisivos cara a iso, xa que ante todo prima “o respecto á familia da vítima” e non desexan “poñerlles máis presión da que xa están a soportar”.