Aprobado xeral, o crebacabezas dos universitarios: “Se xa saímos das carreiras sen saber nada, se nos regalan os aprobados…”

Mentres a crise sanitaria do coronavirus provocou unha parálise de case todo o país, aos estudantes esíxeselles manter o ritmo académico, aínda que iso signifique facelo ás alancadas e nun clima absolutamente enrarecido. Despois de saber como levan estes días de confinamento, Galiciapress recolle as opinións de alumnos universitarios de distintos graos, de máster e de ciclos ao redor da posibilidade de que en España péchese o curso cun aprobado xeral, unha medida que defenden sindicatos e agrupacións estudantís.

Do mesmo xeito, os estudantes trasladan a súa preocupación por que o alcance do aprobado xeral non sexa idéntico na educación primaria que na universitaria, onde a repercusión de conceder un aprobado a diario significaría ter profesionais pouco formados no futuro, aínda que moitos a consideran “a solución máis sinxela” e “máis equitativa” á vista das circunstancias.

Diversas plataformas avogan polo aprobado xeral, unha medida que non ten o respaldo de todo o alumnado

Na recta final do ano académico, os alumnos de toda España viven pendentes de como, cando e de que forma van ser avaliados ou se, pola contra, esa avaliación non vai chegar este curso. Aínda que no seu conxunto entenden a excepcionalidade do momento que lles toca vivir, onde hai disparidade de opinións entre os colexiais é ao redor da posibilidade de pechar xa o curso cun aprobado xeral, unha medida que xa adoptou o Goberno italiano (que con todo non exonera os alumnos de ser avaliados) e pola que avogaba o Sindicato de Estudantes e outras asociacións estudantís, que mesmo chegaron a levar a proposta ante o Consello Escolar do Estado e que este desestimou, do mesmo xeito que a proposta para cancelar as repeticións de curso.

Os expertos consideran que o aprobado xeral podería darse de forma sinxela en niveis de ensino máis baixos, como a educación primaria ou infantil, xa que son estadios onde é relativamente sinxelo redistribuír o contido non impartido durante a corentena o ano próximo. Mesmo na educación secundaria ou nos graos superiores sería posible esa medida, aínda que significaría unha substancial carga de traballo o próximo ano.

Unha postura que tamén parecen adoptar no sindicato ASOLAGA, que onte fixo pública a súa campaña “#AsíNonUSC” na que demanda ao reitorado da universidade compostelá que poña fin xa ao curso e que os alumnos superen automaticamente as materias. Ata que non sexan atendidas as súas reivindicacións realizarán todos os días ás 13 horas un envío masivo de mails ao correo do reitor Antonio López.

Pero no sistema universitario, onde as materias cambian cada catro meses, é realmente complexa esa solución. “Un profesor que está en contacto cada día cos seus alumnos e avaliounos varías veces sabe perfectamente quen aprobarán e quen non”, considera un dos alumnos consultados, que apenas tivo un mes de contacto con algún dos seus profesores ata que se decretou o estado de alarma.

APROBADO SI; APROBADO NON

Aínda que entre os alumnos consultados hai variedade de opinións, a tónica xeral é que o aprobado xeral é contraproducente. “É inxusto para todos os alumnos que traballaron e seguen traballando desde casa, pois terían o mesmo aprobado que todos aqueles que non saen da cafetería da súa facultade”, critica unha estudante.

No outro lado da balanza, aqueles que defenden o aprobado xeral ven isto como “a solución máis sinxela nestes momentos”, aínda que algúns recoñecen que é unha opción que apoian só a efectos prácticos e a falta de solucións reais. Ademais, os que contemplan o aprobado xeral como unha opción “máis equitativa” teniendo en cuenta que non todos os alumnos posúen os medios como para someterse a unha avaliación telemática, algo que podería forzar a aqueles alumnos de familias humildes a repetir curso ou a ser expulsados do sistema educativo, como advertía o Confederación Estatal de Asociacións de Estudantes. Unha consulta recente da Confederación Galega de ANPA reflectiu que un de cada tres fogares galegos con nenos en idade escolar carece de conexión adecuada para a formación telemática.

No que si coinciden os alumnos é que se trata dunha “situación extraordinaria” e que a medida que se aplique non poderá contentar a todo o mundo, aínda que si piden no seu conxunto que, en caso de ter que ser avaliados, estas avaliacións sexan “flexibles”. “Todo o que se expuxo ata o de agora, aprobados xerais, aprazamentos, exames online… significan desfavorecer sempre a alguén. Non vexo unha solución perfecta porque cada un avalíao desde o plano individual, pero debería medirse de forma colectiva”, expón unha estudante de máster.

Doutra banda, os tiros tamén van dirixidos nalgúns casos á estrutura actual do sistema educativo. “Se xa de seu saímos das carreiras sen saber nada, non me quero imaxinar se nos regalan os aprobado”. Un argumento similar ao que deslizan desde o grao de Arquitectura da UDC, onde confían en que esta situación axude a “reflexionar sobre moitas cousas que deberán cambiar”, xa que os exames “non son a mellor maneira de avaliar coñecementos”. “Tal e como está exposto, por aprobar un exame tampouco está garantido ter ese coñecemento. En Medicina temos exames tipo test que poderían aprobarse ata por sorte”, crítica unha futura médico.

Tal e como está exposto (o sistema educativo), por aprobar un exame tampouco está garantido ter ese coñecemento 

IMPACTO POR CARREIRAS

Con todo, o aprobado xeral ten un impacto diferente segundo cada carreira. “Entendo que os métodos deben ser diferentes en cada materia e quizais nalgunhas póidase optar a aprobar a todos sen que iso supoña unha perdida moi grande de coñecementos pero noutras creo que é tentar tirar pola vía fácil”, agrega unha estudante de Arquitectura, preocupada pola calidade dos profesionais aprobados por este sistema.

Estudantes da rama sanitaria admiten que un aprobado xeral podería ser “un risco”. “No meu ámbito supoñería autorizar a persoas sen as capacidades suficientes a coidar doutras persoas nun hospital”, advirte unha futura de auxiliar de enfermería. Pola contra, unha estudante de medicina difire desta idea e si considera o aprobado xeral como unha opción, xa que na medicina contan con “a sorte” de “seguir formándonos no futuro, tanto antes como durante a nosa vida laboral”. “Para preparar o MIR estudamos de novo os contidos da carreira e é durante a especialidade cando considero que aprendemos a nosa profesión”

PROPOSTAS E “SUSPENSO UNIVERSAL”

En canto ás solucións para liquidar este problema, as propostas tamén son variadas: atrasar as datas dos exames ata que sexa seguro facelos de forma presencial, avaliacións optativas que non supoñan un aumento do prezo da matrícula, reestruturar o calendario do próximo curso para ter máis días de clase e recuperar o tempo perdido, rebaixas nos créditos de fronte ao ano que vén, dar por finalizado o ano académico e devolver o diñeiro das materias non gozadas… propostas que, doutra banda, adáptanse ás necesidades de cada un.

Propostas: atrasar as datas dos exames ata que sexa seguro facelos de forma presencial, avaliacións optativas, reestruturar o calendario do próximo curso, rebaixas nos créditos de fronte ao ano que vén...

“A todos vai tocar sufrir consecuencias, eu persoalmente preferiría que nas materias de taller ou con moito contido práctico désennos a opción de cancelar matricúlaa, devólvannos o diñeiro e que, por suposto, non nos corra a convocatoria deste curso. Prefiro repetir e perder un ano que pasar sen a aprendizaxe real deses contidos”, reflexiona un alumno. Con todo, outros difiren na posibilidade de perder todo un ano, xa que iso trunca moitos dos seus plans de futuro, polo que piden que non se alongue o curos máis do necesario e non perder un ano académico. Ademais, lembran que aínda que non teñan que asistir a clase, non están de vacacións, e que se lles segue esixindo que absorban durante o confinamento uns coñecementos destinados a aprender nunha aula, cos medios e a instrución adecuada, polo que sería inxusto quitarlles o tempo de descanso do futuro.

Entre as propostas, destacan aquelas voces que, no canto dun aprobado xeral, piden o que se podería denominar como un “suspenso universal” na educación universitaria. Non significaría suspender a todos os alumnos, senón cancelar o segundo cuadrimestre deste curso e que non contase esta convocatoria para poder ser avaliados no futuro en igualdade de condicións.

“Tanto desde o punto dos mestres como o dos alumnos, para poder avaliar os coñecementos adquiridos ata o momento, non só pola falta de recursos que, en moitos casos é bastante importante, senón tamén polo clima social que estamos a vivir no que reina a incerteza”, comenta unha licenciada en Educación Infantil, que tamén pensa naqueles alumnos que, condicionados polo carácter extraordinario da situación “non poida dar todo o que lle gustaría”, algo que podería condicionalos no futuro á hora de acceder a bolsas pola media das súas notas. “É unha putada, pero nun grao non podes pasar sen adquirir os coñecementos”, resolve unha alumna que tamén apoia o suspenso xeneral e que, mentres non chega unha solución definitiva, segue preparando día si día tamén uns exames que aínda non sabe se poderá facer.