​“En Ourense, Lugo, Pontevedra, Santiago e Ferrol a miúdo patrulla un só coche de Policía”

Na autonomía hai un déficit de máis de 630 policías, unha situación “crítica” que leva a que moitas cidades ás veces sexan patrulladas desde un único vehículo. Esta é unha das denuncias que realiza nesta entrevista Roberto González Rodríguez, quen acaba de ser reelixido por unanimidade secretario federal territorial  de o Sindicato Unificado de Policia (SUP) Galicia, o principal na Policía Nacional. A falta de medios para combater o aumento de delitos tecnolóxicos -con casos de 2014 sen investigar-, a ausencia de chalecos antibalas na recente redada na Coruña e a supervivencia dos clans galegos da droga son outros temas desta conversación.

Roberto González Rodríguez,  secretario federal territorial en Galicia do Sindicato Unificado de Policia (SUP)

O SUP leva anos denunciando a caída no número de policías. Mellorou a situación nos últimos tempos?

A situación é crítica. Enfrontámonos ao maior déficit de persoal dos últimos 20 anos na nosa comunidade. A cobertura do Catálogo de Postos de Traballo está por baixo do 80% de media e algúns persoais, teñen serias dificultades para sacar adiante os servizos mínimos, como custodias, requirimentos á sala do 091 ou investigacións básicas.

Cantos policías máis se necesitarían en Galicia?

Dun catálogo de 2980 policías, existen 635 vacantes. O próximo día 20 de xullo incorpóranse a Galicia, un total de 17 inspectores e 138 policías en prácticas que supoñerán un balón de osíxeno para afrontar os meses de verán. Con todo, a solución a curto prazo, mentres non finalicen o proceso de formación estas últimas promocións de 2.615 e de 3.201 efectivos respectivamente, pasa por dotar de servizos extraordinarios aos persoais para que os funcionarios policiais no seu tempo libre poidan reforzar os servizos e garantir a unidade mínima para prestar con garantías o servizo ao cidadán.

É certo que nalgunhas cidades galegas ás veces só hai un coche patrulla para atender a todas as emerxencias da urbe?

Así é. Comisarías provinciais como Lugo, Ourense, Pontevedra ou locais importantes como Santiago ou Ferrol, enfróntanse a miúdo a esta realidade por non falar daquelas dependencias máis pequenas nas que a situación é límite. Na Coruña ou Vigo, tamén están a rozar o límite operativo en moitos servizos. En máis ocasións das desexadas, vémonos na obrigación de derivar a outros Corpos de Seguridade, chamadas á sala do 091 que son competencia da Policía Nacional.

O novo responsable da Administración do Estado en Galicia é o ex-alcalde da Coruña Javier Losada. Que valoración fai da súa figura?

Durante a súa toma de posesión, falou en reiteradas ocasións de diálogo. Sobre a mesa, xa ten unha petición de reunión dos sindicatos policiais para expoñerlle a situación que vive o Corpo na nosa comunidade. Tras a súa toma de posesión, anticipámoslle a necesidade de dispoñer dunha partida extraordinaria para servizos extraordinarios nos meses de verán que puidese paliar a falta de persoal que sufrimos. Somos conscientes de que moitas das decisións que afectan o noso Corpo, dependen da Xunta de Goberno da Dirección Xeral da Policía. Pedirémoslle que sexa o representante dos Policías en Madrid e que poña voz aos nosos problemas.

Finalmente o SUP asinou o acordo de equiparación salarial coas policías autonómicas. Visto que pouco despois cambiou o goberno cren que foi a decisión acertada?

Totalmente. É un acordo histórico. De non asinar ese documento, teriamos que empezar outra vez de novo as negociacións, co risco de perder o apoio cidadán, que, unido ao sucedido en Cataluña, é o que nos levou a corrixir esta desigualdade histórica. Esperamos e desexamos que o Goberno cumpra o asinado e en xaneiro de 2020, a equiparación de Policía Nacional e Garda Civil coas policías autonómicas sexa unha realidade. Unha auditoría externa realizará un estudo para determinar a diferenza real existente, e ademais, haberá unha Lei que termine con estas desigualdades.

Lograda esta histórica reivindicación, aínda que sexa progresivamente, cales son as principais demandas agora do colectivo policial?

Ademais da falta de persoal xa mencionada, estamos a traballar na reclasificación ao Grupo B para a Escala Básica, na modificación da xornada laboral aprobada, en contra do SUP, en decembro de 2015 e a implantación da sexta quenda. A creación dun complemento de nocturnidade. O pago polos servizos desempeñados en días de especial significación. Que se recoñeza o Grupo de Atención ao Cidadán como unha especialidade con formación e medios oportunos. A convocatoria de ciclos formativos para todas as Escalas e Categorías do Corpo. A creación de UPRs nas comisarías provinciais de Lugo, Pontevedra e na Local de Ferrol. A modificación do artigo 42 do Código penal para que un erro profesional ou persoal non supoña a expulsión definitiva do Corpo e a publicación dun protocolo de prevención de suicidio na Policía Nacional, ademais do cambio no sistema arbitrario de concesión de condecoracións.

Hai dous anos vostede afirmaba nunha pasada entrevista que case toda Galicia estaba desprotexida ante os delitos por Internet debida á escasísima dotación policial neste campo. Cantos especialistas conta o Corpo en Galicia agora mesmo? Son suficientes?

A situación é a mesma a día de hoxe. Existen dúas unidades enfróntanse aos delitos tecnolóxicos: Policía Xudicial e Policía Científica. Námbalas dúas brigadas, os funcionarios que loitan contra este tipo de feitos, non dispoñen de Catálogo nin de medios para desenvolver o seu labor, ademais a formación é moi limitada e restrinxida.

En Policía Xudicial dedícanse de forma específica en Galicia dez axentes, repartidos entre A Coruña e Vigo. No resto de Comisarías, dentro da Unidade de Delincuencia Especializada e Violenta, existen un ou dous funcionarios que, por iniciativa dedícanse a investigar este tipo de feitos á vez que fan outros labores dentro do seu grupo. Estafas, descubrimento e revelación de segredos e acceso ilícito a equipos e sistemas de informática, o acoso e as coaccións ou ameazas a través de WhatsApp e doutras redes sociais son os delitos máis comúns.

En Informática forense de Policía Científica, están dedicados a los delitos tecnológicos tres funcionarios para toda Galicia, dos en A Coruña y uno en Vigo. Su función es extraer y analizar, en su caso, las evidencias digitales, realizando peritajes a requerimiento de los juzgados. Actualmente tienen una gran carga de trabajo ya que su labor no se centra solo en los delitos tecnológicos. Por ejemplo, en la desarticulación de una red itinerante de delincuentes rumanos que roban pisos, es Informática Forense la Unidad encargada de extraer la información de los teléfonos móviles que utilizan. Los dispositivos móviles se emplean en muchos delitos como fuente de información.

En que prexudica isto aos cidadáns?

O número de asuntos duplica ao de hai 3 anos e cada vez, estes son máis complexos. Os seus protocolos de traballo son cambiantes case semanalmente, en función das actualizacións das aplicacións, o que require unha reciclaxe e un estudo continuo. Esta falta de persoal fai que teñan asuntos pendentes desde 2014 e que a resolución dun delito demórese no tempo co prexuízo que iso ocasiona á vítima.

Esta semana denunciaron que os policías que entraron en pisos durante a macroredada antidroga na Coruña, tiveron que pedir prestados os chalecos. Non é unha situación sorprendente cando non fai tanto morría unha axente tiroteada en Vigo e que non tiña á súa disposición o chaleco? 

O é. Os propios actuantes tiveron que “mendigar” chalecos antibala de uso individual entre os seus propios compañeiros, ao non ser dotados dun elemento básico de protección por parte da DGP.

O director xeral de Policía chegou a prometer que o chaleco sería parte da dotación individual...

Ese anuncio do director xeral da Policía produciuse no ano 2013 e podemos dicir que no ano 2018, aproximadamente o 50% da policía española carece dese elemento básico de protección. A primeira repartición iniciouse en 2013 coa adquisición de 21.000 chalecos, dando prioridade na entrega aos policías adscritos aos Grupos de Atención ao Cidadán e aos Grupos Operativos de Resposta. A intervención da semana pasada na Coruña, demostra que non só eses axentes necesitan chalecos, tamén os grupos que se dedican a investigar eses delitos.

Desde SUP Galicia levamos moitos anos demandando que se dote a todos os policías de chaleco antibala interior de uso individual, sen o cal, agora mesmos varios compañeiros xa non estarían connosco se non fose porque o levaban posto, salvándolles a vida cando eran apuñalados no peito ou recibían algún disparo. Con salvar unha soa vida xa vale a pena o investimento económico.

Nos últimos anos, a dirección xeral da Policía vén asignando pequenas partidas orzamentarias para a adquisición de máis unidades, pero en pequenas cantidades: 1000, 2500… Este ano corresponden 4500. Os policías de novo ingreso xa dispoñen do chaleco como elemento de dotación ao saír da Escola Nacional de Policía, igual que o seu uniforme ou arma regulamentaria.

Falando de drogas, o éxito da serie Fariña reabriu o debate sobre o narcotráfico en Galicia. O libro defende que hoxe segue operando ao mesmo nivel que no seu día, pero que con moita máis discreción. Na súa opinión, seguen existindo en Galicia grupos organizados en importar drogas a gran escala?

Si, existen. É algo que non se pode negar, pero a presión que exercemos sobre eles nos últimos anos púxoos contra as cordas. Isto provocou que as importacións sexan, por exemplo, de cantidades menores ante o temor de perder a carga, ou que estas mesmas organizacións procuren actuar noutras zonas de España ou mesmo en países veciños, non exclusivamente nas nosas costas. En resumo, existen organizacións activas en Galicia, pero menos e con menor capacidade de manobra que a que se lle atribuía a aquelas históricas.

Congreso do SUP Galicia o 7 de xuño de 2018