Un fármaco para a diabetes reduce risco de morte tras intervención cardíaca, segundo un estudo

Un fármaco que se utiliza para tratar a diabetes demostrou mellorar o prognóstico dos pacientes con estenosis aórtica sometidos a intervención valvular cardíaca, segundo os resultados dun ensaio clínico realizado polo Centro Nacional de Investigacións Cardiovasculares (CNIC) en colaboración co Hospital Álvaro Cunqueiro de Vigo.

O medicamento, dapagliflozina, reduciu a taxa de morte ou de ingreso por insuficiencia cardíaca, segundo revela este ensaio realizado en 1.250 pacientes, que se publicou na revista 'The New England Journal of Medicine'.

Desde o CNIC lembran que as enfermidades cardiovasculares son a principal causa de mortalidade e gasto sanitario en todo o mundo. Entre elas, as enfermidades das válvulas cardíacas representan un problema significativo, especialmente a estenosis da válvula aórtica, cuxa prevalencia aumenta co envellecemento da poboación. Estímase que entre o 3 e o 5 por cento das persoas maiores de 75 anos en Europa e España padecen esta afección, o que equivale a aproximadamente 8 millóns de persoas no mundo.

A estenosis aórtica é unha enfermidade dexenerativa que progresa lentamente, reducindo o orificio polo que o sangue é bombeada do corazón ao resto do corpo. Como consecuencia, o músculo cardíaco debe esforzar máis, o que pode derivar en insuficiencia cardíaca, angina de peito ou mesmo morte repentina por arritmias malignas.

"Tradicionalmente o tratamento desta patoloxía foi a substitución valvular mediante cirurxía cardíaca", explicou o cardiólogo no Hospital Universitario Álvaro Cunqueiro de Vigo, investigador do CNIC, do Instituto de Investigación Sanitaria Galicia Sur (IISGS) e investigador principal do ensaio clínico que se publica na revista NEJM, Sergio Raposeiras-Roubín.

"No entanto, en pacientes de idade avanzada, o risco cirúrxico é elevado, o que limitou o seu acceso a esta intervención", sinala o cardiólogo investigador quen presentou os resultados durante o congreso do American College of Cardiology (ACC) que se celebra en Chicago (#EEUU).

Nos últimos anos, desenvolveuse unha técnica denominada TAVI (transcatheter aortic valve implantation), un procedemento menos invasivo que permite implantar unha nova válvula a través dun cateterismo, evitando a cirurxía maior, indicou o investigador.

"Grazas á TAVI, moitos pacientes de idade avanzada viron prolongada a súa esperanza de vida. Con todo, estas persoas seguen presentando un alto risco de insuficiencia cardíaca debido ao desgaste sufrido polo seu corazón", apuntou.

Os inhibidores de SGLT2 (como dapagliflozina e empagliflozina) foron desenvolvidos como antidiabéticos, pero a súa efectividade en insuficiencia cardíaca converteunos nun tratamento crave para esta patoloxía. No entanto, descoñécese completamente o mecanismo de acción polo que os inhibidores de SGLT2 melloran o prognóstico dos pacientes con insuficiencia cardíaca.

No entanto, descoñécese completamente o mecanismo de acción polo que os inhibidores de SGLT2 melloran o prognóstico dos pacientes con insuficiencia cardíaca. "En CNIC, traballamos exhaustivamente neste punto pola súa relevancia clínica, e xa demostramos que estes fármacos melloran a capacidade enerxética do corazón a través da modulación dos nutrientes que utiliza o miocardio para producir enerxía", sinalou Borja Ibáñez, director científico do CNIC, cardiólogo na Fundación Jiménez Díaz, xefe de grupo no CIBERCV e coordinador científico do ensaio. Este estudo publicouse recentemente na revista 'JACC: CardioOncology'.

Con todo, a pesar de que os pacientes con estenosis aórtica desenvolven frecuentemente insuficiencia cardíaca, habitualmente foron excluídos dos ensaios clínicos que mostraron o beneficio dos inhibidores de SGLT2. Ademais, puntualiza Raposeiras, "a representación de pacientes añosos nestes ensaios foi testemuñal".

Por este motivo, o equipo investigador coordinado cientificamente en CNIC por Ibáñez, decidiu realizar un ensaio clínico nesta poboación concreta de pacientes añosos sometidos a TAVI.

ENSAIO 'DAPATAVI'
'DapaTAVI' é un ensaio independente, realizado en España sen financiamento da industria farmacéutica en 39 centros hospitalarios do territorio nacional, que incluíu a 1.250 pacientes con estenosis aórtica severa sometidos a TAVI e alto risco de insuficiencia cardíaca.

A metade dos participantes recibiu dapagliflozina tras o implante de TAVI, mentres que a outra recibiu o tratamento estándar. Tras un ano de seguimento, os resultados mostraron unha redución significativa na mortalidade e nos ingresos hospitalarios por insuficiencia cardíaca no grupo tratado con dapagliflozina.

Para Ignacio Amat-Santos, cardiólogo intervencionista no Hospital Universitario de Valladolid, tamén científico no CNIC, e coinvestigador principal do ensaio, "este estudo demostra que se pode mellorar aínda máis o prognóstico dos pacientes sometidos a TAVI, un grupo especialmente vulnerable".

Neste sentido, Valentín Fuster, director xeral do CNIC e coinvestigador do ensaio, subliña que "os resultados de 'DapaTAVI' terán un impacto enorme nunha poboación crecente de pacientes e contribuirán a prolongar a súa esperanza de vida con mellor calidade".

Os investigadores sinalan que 'DapaTAVI' marca un fito na investigación cardiovascular e podería cambiar o tratamento da estenosis aórtica en pacientes de idade avanzada en todo o mundo. O estudo recibiu financiamento parcial do Instituto de Saúde Carlos III, a Sociedade Española de Cardiología, a Sociedade Galega de Cardiología e a Xerencia Rexional de Saúde da Xunta de Castela e León.