A residencia de Becerreá que pasou de pública a privada segue pecha: "Nestas condicións é mellor que non abra"

En Becerreá , un municipio do interior lucense con menos de 3.000 habitantes, pode sorprender a algún forasteiro a presenza dun edificio moderno, dun cinco pisos de altura e cunha forma cúbica que destaca sobre as demais construcións. Sorprende aínda máis si achegámonos e comprobamos que é unha infraestrutura pantasma, sen ninguén no seu interior a pesar de levar case catro anos en pé. Os veciños xa están máis que afeitos de ver ese bloque aí totalmente parado, porque se trata da prometida e anunciada por terra, mar e aire residencia de Becerreá, concibida desde hai anos pola Deputación de Lugo para que fose pública pero que, por mor das súas dimensións -segundo defende a Deputación-, será de xestión privada, moito máis cara e á marxe do circuíto de xeriátricos do ente provincial.

DE PÚBLICA A PRIVADA

A privatización do centro levantou en armas á Plataforma Prol Residencia de Becerreá, un colectivo que vén demandando desde hai moitos anos un centro como o comprometido, público na súa formulación, pero que agora se atoparon cunha infraestrutura que estará en mans de empresas privadas nun movemento que entenden como unha maneira de “humillar e castigar a Becerreá e a súa comarca” polos custos que suporá. 

Con esa actitude reivindicativa acudiron ao pleno da Deputación onde se acordou cos votos de PSOE e BNG, ademais da abstención do PP, a xestión privada da residencia, aínda que non se concretaron aspectos como os prazos para a súa apertura con 96 prazas dispoñibles. Neste sentido, Lourdes Fernández, portavoz da organización, foi identificada xunto a outros membros do colectivo polo persoal de seguridade a petición do presidente da Deputación, José Tomé, molesto polas protestas dos veciños que interromperon o acto.

“Presentamos máis de 600 alegacións dos veciños da comarca de Ancares, levamos ante a Deputación máis de 300 e rexeitáronnolas porque, din, fai falta un xustificante de cada asinante, cando sabemos que pola causa de Altri si as aceptaron”, censura Fernández, que asume con amargura que “Altri é Altri e nós somos nós”. A estas hai que engadir as 2.700 firmas presentadas en outubro do ano pasado no Pazo de San Marcos para reclamar a apertura das instalacións dunha vez por todas.

Nese sentido, critica a invisibilización que se fixo das protestas veciñais neste tempo: “Botáronnos de cada pleno ao que asistimos, aínda que en ningún tivo que asistir a policía e cando nos dicían que desaloxásemos faciámolo. Pero publicaron o noso nome e apelidos coma se fósemos apestados”. A pesar das súas presións, e aínda que o convenio asinado nun primeiro momento en xuño de 2016 durante o goberno de Campos Conde -aínda que a construción do centro aprobouse por unanimidade en outubro de 2010- establecíase que a Deputación comprometíase a “construír e xestionar” este centro, o resultado final ha derivado en “unha residencia 100% privatizada e externalizada da rede das residencias da Deputación”.

LISTAS DE ESPERA E UNHA RESIDENCIA MÁIS CARA

O seu percorrido nos últimos meses foi por case toda a xeografía lucense, porque si Tomei non ía á Plataforma, a Plataforma ía a Tomé. “A protesta foi moi dura. Tentamos estar en todos os sitios onde estivo o señor Tomé, porque lle pedimos entrevista en dúas ocasións para reunirnos pero en ningún momento quíxonos aceptar”, lamenta Fernández, que entende que nestes momentos o diálogo entre as partes está “totalmente roto” a pesar de conversar co deputado Pablo Ribera, que non pasou de “as boas palabras”.

A residencia serviu nestes anos como arma arreboladiza para todos os partidos, alegando en ocasións o carácter “faraónico” desta construción, sendo por dimensións a máis grande das que quedarían baixo o paraugas da Deputación. “Din que é moi grande, pero o outro día licitaron a redacción e dirección para a obra da residencia de Cervantes. Isto a alguén lle parece normal?”, achaca Fernández, que insiste en que non ten nada en contra desta proposta, pero di non entender como “tendo unha residencia con case 100 prazas constrúase unha nun lugar sen un só servizo básico, sen supermercados, sen un só bar, sen absolutamente nada, con moita xente de Cervantes que veu a Becerreá precisamente porque alí non podían vivir sós”.

Con Lugo como epítome da Galicia envellecida, hoxe a lista de espera para poder lograr unha praza nesta futura residencia sen data de apertura supera o centenar de solicitudes. “Temos 60 persoas na lista de espera na residencia de Navia e outras 60 na de Pedrafita”, apunta. Neste escenario, hai veciños de Becerreá que son admitidos en residencias de Ourense, a máis de hora e media en coche da localidade lucense. 

“Outros acaban en Pontevedra, onde lles coincida que lles dan a praza. O mesmo pasa cos centros de día, que son gardarías de maiores, porque moita xente non pode conciliar e con estes centros os pais e avós de moitos están atendidos ata que terminen de traballar”, agrega Fernández. 

A demanda, en todo caso, é a de que as residencias poidan ser “dignas e accesibles para os nosos maiores”. A continuación, reitera que descoñecen si finalmente a residencia actuará tamén como centro de día ou cando abrirá as súas portas, pois “a falta de información é total”. 

“Só sabemos que cada praza será un 60% máis cara que en calquera outra residencia da comarca. A praza valerá máis de 1.700 euros para os usuarios independentes e máis de 2.200 para os dependentes, cando nesta zona a maioría de maiores, que se dedicaron ao campo durante toda a súa vida, teñen unhas pensións que roldan os 800 euros. Quen vai poder pagar a praza? De onde vai vir a xente a esta residencia? De fóra da comarca e os de aquí seguirán desprotexidos”, cuestionan desde a plataforma. 

"MELLOR QUE NON ABRA"

O panorama que se presenta en Becerreá é tan pouco halagüeño para moitos maiores que Fernández, que compartiu tantas horas con eles polo seu traballo na axuda a domicilio, non pode conter as bágoas ante a certeza de que “o mellor é que non abra nunca”. “Xúroo polo meu pai e o meu irmán, que están baixo terra: si é nestas condicións espero que non se abra, porque non vai servir de nada. Á xente de aquí non lles servirá, non llo poden permitir”, solloza.

“Sei o que hai cos maiores. Sei as pensións que teñen, o que poden permitir. Salvo tres ou catro que viñeron de fóra, os demais non poden. Encántame o meu traballo e estou a loitar porque eles xa loitaron o seu, pero é moi duro o día a día”, detalla Fernández, que se recompón para anunciar que “non terminamos, imos seguir protestando”. “Imos celebrar máis protestas. Que non se crean que co que fixeron intimidáronnos. Vannos a ver porque hai moita xente que non ten familia ou que, por moitas circunstancias, non poden elixir coidar aos seus maiores. Pero hai moita xente soa nesta comarca e sabemos o que hai. Vannos a ver”, sentenza.