Europa elixe á galega Biofabri (Zendal) para crear unha nova vacina contra a tuberculose

O grupo Zendal, a través da súa filial Biofabri, e a TBVI (fundación europea sen ánimo de lucro que facilita o descubrimento e desenvolvemento de vacinas contra a tuberculose que sexan alcanzables para todas as persoas) asinaron un contrato coa Axencia Executiva Europea nos ámbitos de Saúde e Dixital (HaDEA, polas súas siglas en inglés) no marco do Programa EU4Health para acelerar o desenvolvemento final da vacina contra a tuberculose MTBVAC.

A través do Programa EU4Health, a axuda de HaDEA acelerará as fases finais do desenvolvemento clínico da candidata @vacunal MTBVAC ao impulsar a realización do ensaio clínico de fase 3 en recentemente nados, que está actualmente en marcha en distintos países do continente africano.

O obxectivo do ensaio clínico é avaliar a eficacia protectora, a seguridade e a inmunogenicidad dunha dose única da MTBVAC administrada por vía intradérmica en neonatos sans non expostos ao VIH.

DETER A PROPAGACIÓN DA TUBERCULOSE
Esta vacina contra a tuberculose aspira a ser "unha ferramenta esencial" para deter o desenvolvemento e a propagación das tuberculoses farmacorresistentes que tanto preocupan aos sistemas de saúde, afirma nun comunicado a compañía farmacéutica con base en ou Porriño (Pontevedra).

Así mesmo, o laboratorio expón que en Europa se rexistrou o primeiro aumento interanual da tuberculose multirresistente nunha década, un incremento que "pode ser consecuencia da interrupción dos programas de control como consecuencia da pandemia de Covid-19".

"A urxencia durante a pandemia de Covid supuxo barreiras na prevención, o que significou unha redución substancial de persoas que debían ser tratadas, especialmente no caso da tuberculose multirresistente", explica a compañía.

A OMS estima que actualmente só dúas de cada cinco persoas con tuberculoses multirresistente a fármacos e a tuberculose amplamente resistente a fármacos reciben tratamento.

"Se o ensaio de fase 3 culmina con éxito, disporemos dunha nova e poderosa ferramenta que permitirá acabar coa epidemia de tuberculose", asegura o director xeral de Biofabri, Jelle Thole.

Pola súa banda o director executivo de TBVI, Ole Olesen, reflexiona que na loita contra a tuberculose "é crucial o desenvolvemento de novas e melloradas vacinas que sexan accesibles a todas as persoas, xa que a enfermidade provoca 1,3 millóns de mortes ao ano".

PREVIR A TUBERCULOSE EN ADULTOS E ADOLESCENTES
MTBVAC está a desenvolverse como vacina "máis eficaz e potencialmente máis duradeira" que a BCG para os recentemente nados, e para a prevención da tuberculose en adultos e adolescentes, para os que actualmente non existe ningunha vacina eficaz.

Deseñada polo doutor Carlos Martín, da Universidade de Zaragoza, e a doutora Brigitte Gicquel, do Instituto Pasteur de París, é a única vacina viva atenuada contra mycobacterium tuberculose en fase de desenvolvemento, e a única que contén todas as dianas antigénicas do patóxeno orixinal.

Biofabri obtivo a licenza de MTBVAC, que posteriormente se desenvolveu como vacina de dose única para ser máis eficaz que a BCG (a actual vacina contra a tuberculose) en recentemente nados, e para previr a tuberculose en adultos e adolescentes, para os que non se dispón de ningunha vacina eficaz. 
 

Por que preocupan tanto as tuberculoses farmacoresitentes?

As tuberculoses farmacorresistentes preocupan moito ás autoridades sanitarias por varias razóns importantes. Primeiro, as cepas de tuberculoses (TB) resistentes aos medicamentos son máis difíciles de tratar que as formas sensibles aos medicamentos. Os tratamentos estándar non son efectivos, o que require o uso de medicamentos alternativos que adoitan ser máis caros, teñen máis efectos secundarios e deben administrar durante períodos máis longos. 

En segundo lugar, as tuberculoses farmacorresistentes, especialmente a tuberculose multirresistente (MDR-TB) e a tuberculose extensivamente resistente (XDR-TB), están asociadas con taxas máis altas de mortalidade e morbilidad. Os tratamentos menos efectivos e máis prolongados poden levar a peores resultados clínicos.

Ademais, as cepas de TB resistentes poden propagar de persoa a persoa, o que incrementa o número de casos difíciles de tratar na comunidade, representando un risco significativo para a saúde pública. O manexo de casos de TB farmacorresistente require máis recursos, tanto en termos de medicamentos como de infraestrutura sanitaria. Os sistemas de saúde, especialmente en países con recursos limitados, poden verse atafegados polo custo e a complexidade do tratamento. 

O uso indebido e o mal manexo dos antibióticos, tanto no tratamento da TB como noutras infeccións, poden contribuír ao desenvolvemento e a propagación de cepas resistentes. A falta de adherencia ao tratamento, diagnósticos incorrectos e o uso de réximes de tratamento inadecuados son factores que fomentan esta resistencia.