O informe que incomoda a Washington e reforza a postura desafiante de Netanyahu

A publicación do informe da Clasificación Integrada de Fases da Seguridade Alimentaria (#IPC) o pasado venres supuxo un punto de inflexión no debate internacional sobre a guerra en Gaza. O panel de expertos, apoiado por Nacións Unidas, concluíu que a franxa padece xa un episodio de fame negra, con risco de extensión cara ao centro e sur do enclave en setembro.
 

As conclusións do documento sinalan con claridade que as estritas restricións israelís á entrada de axuda humanitaria foron un factor determinante no agravamento da crise. O impacto do achado foi inmediato: gobernos europeos expresaron consternación e esixiron respostas a Israel, pero Washington —actor central na relación con Netanyahu— abstívose de pronunciar.

O contraste entre Europa e Estados Unidos

O silencio da Casa Branca contrasta coa reacción europea. En Bruxelas e en varias capitais do continente, dirixentes políticos cualificaron o informe de “alarmante” e reclamaron a apertura de corredores humanitarios seguros. A ausencia de declaración por parte de Washington alimentou a percepción de que a administración Trump prefire non exercer presión sobre Netanyahu, consolidando así un vínculo estratéxico que se fixo máis sólido nos últimos meses.

Analistas coinciden en que a influencia estadounidense constitúe unha das poucas pancas capaces de alterar a conduta do goberno israelí. Con todo, como sinalou o exdiplomático Aaron David Miller, “Netanyahu está claramente máis cómodo co feito de que Donald Trump non vai impor custos ou consecuencias que constitúan unha presión real”.

Netanyahu responde con dureza

O primeiro ministro israelí reaccionou ao informe cunha campaña pública destinada a desacreditalo. En redes sociais responsabilizou directamente a Hamás da fame negra, e atopou eco en figuras afíns en Estados Unidos. Mike Huckabee, embaixador estadounidense en Israel, escribiu en X: “Toneladas de alimentos entraron en Gaza, pero os salvaxes de Hamás roubáronos e comeron en grandes cantidades até volver corpulentos”.

A liña argumental do goberno israelí insiste en que, desde finais de xullo, incrementáronse os envíos de axuda e que os prezos nos mercados locais reducíronse, o que, segundo a súa versión, demostra que non existe fame negra en Gaza.

A administración Trump e a consolidación dun eixo político

O informe chegou ao final dunha semana marcada por decisións que revelan a sintonía entre Trump e Netanyahu. Israel autorizou un proxecto de asentamento en Cisxordania que, en palabras do ministro de Finanzas, “sepulta a idea dun Estado palestino”. Ao mesmo tempo, o Executivo israelí proseguiu co seu plan de invasión sobre a cidade de Gaza, a pesar dos chamados internacionais a deter a ofensiva.

A relación entre ambos os gobernos tivo altibaixos: Trump chegou a distanciar en ocasións, ao negociar directamente con Hamás a liberación de reféns estadounidenses ou pactar cos hutíes apoiados por Irán un alto aos ataques marítimos. Mesmo en xullo, o presidente estadounidense recoñeceu publicamente a existencia de fame negra en Gaza. No entanto, a tendencia actual apunta a un achegamento progresivo ao redor da estratexia no enclave palestino.

Unha emerxencia que golpea á poboación civil

A situación sobre o terreo é descrita polas axencias humanitarias como un dos momentos máis críticos desde outubro de 2023, cando Hamás perpetrou o ataque contra o sur de Israel que desencadeou a guerra. Tras case dous anos de conflito, centos de miles de civís palestinos afrontan desprazamentos forzados, destrución de infraestruturas e carencia xeneralizada de alimentos.

A portavoz de UNICEF, Tess Ingram, advertiu con contundencia: “Esta non é unha crise duns poucos nenos illados; todos os nenos están en risco”. O informe do IPC confirma esa alarma, sinalando que a malnutrición aguda e a mortalidade asociada superan xa os limiares para declarar unha fame negra na cidade de Gaza e zonas adxacentes.

Implicacións xeopolíticas e dilemas estratéxicos

O silencio estadounidense non só reflicte unha decisión táctica: tamén envía unha mensaxe ao resto do mundo. Para moitos observadores, a falta de presión desde Washington consolida a capacidade de Netanyahu de manter a súa actual estratexia militar e política, a pesar das crecentes condenas internacionais.

Mentres tanto, a prioridade de Trump parece estar orientada a outra fronte: pór fin á guerra en Ucraína. Este xiro de enfoque limita a atención da súa administración cara a Gaza e deixa en segundo plano a crise alimentaria, a pesar de que organismos internacionais insisten en que a situación require accións urxentes.

O peso da historia e o horizonte inmediato

O episodio actual súmase a unha longa cadea de crises humanitarias na rexión, pero cunha característica diferenciadora: a constatación oficial de que Gaza atravesa un episodio de fame negra, con riscos de expansión en cuestión de semanas.

O desenlace dependerá de varios factores: a presión internacional, a capacidade das axencias de axuda para ingresar subministracións, e, sobre todo, a disposición de Washington a exercer a súa influencia sobre Netanyahu. De momento, o único evidente é o contraste entre a indignación de Europa, a negación israelí e o silencio de Estados Unidos.