Folga de xuíces e fiscais a próxima semana contra as reformas do Goberno en materia de Xustiza

Todas as asociacións de xuíces e fiscais, excepto as progresistas, convocaron unha folga de tres días -- 1, 2 e 3 de xullo-- contra as reformas anunciadas polo Goberno sobre o acceso a ambas as carreiras e a Fiscalía, ao considerar que supoñen un ataque á independencia xudicial e, polo tanto, ao Estado de Dereito, aínda que o ministro do ramo, Félix Bolaños, descarta dar marcha atrás asegurando que son "imprescindibles" para modernizar a Xustiza.

A Asociación Profesional da Magistratura (APM), a Asociación Xudicial Francisco de Vitoria (AJFV), o Foro Xudicial Independente (FJI), a Asociación de Fiscais (AF) e a Asociación Profesional e Independente de Fiscais (APIF) comezaron convocando un paro de 10 minutos o 11 xuño, ao que seguiu a concentración do pasado sábado ante o Tribunal Supremo (#TS).

Foi o pasado 17 de xuño cando as cinco asociacións anunciaron folga, ofrecendo desconvocala se o Executivo retiraba as reformas, algo que o Ministerio de Xustiza rexeitou, como xa lles avanzou na reunión que mantiveron días antes, o 4 de xuño, co secretario de Estado Manuel Olmedo.

Xa coa medida de forza anunciada, Bolaños trasladoulles nunha misiva que as reformas son "imprescindibles para abordar os retos da Xustiza do século XXI" e para actualizar as "estruturas que non se modificaron no substancial desde a segunda metade do século XX e, en ocasións, desde o século XIX".

"Estou convencido de que teredes ocasión de estudar o detalle deste proxecto de lei e, no seu caso, propor as melloras que consideredes oportuno introducir nesta nova fase de tramitación parlamentaria", díxolles o ministro, convidándoas a "participar e colaborar neste proceso activamente".

Representantes das asociacións reuníronse con deputados do grupo socialista, que lles ofreceron "mellorar" o texto das reformas durante o trámite parlamentario, aínda que as convocantes o consideraron un "brinde ao sol" porque non apreciaron unha verdadeira vontade de facer os cambios reclamados, segundo as fontes consultadas.

As ASOCIACIÓNS ALERTAN DO "RISCO DE SELECCIÓN IDEOLÓXICA" 
As asociacións alertan de que as reformas anunciadas minarán a independencia xudicial e, con iso, o Estado de Dereito. Entre os seus principais críticas están o "risco de selección ideolóxica dos futuros xuíces e fiscais" e que se "vai a rebaixar a excelencia de coñecementos no acceso ás carreiras xudicial e fiscal, eliminando contido esencial para a formación e introducindo probas máis subxectivas e susceptibles de filtración".

Respecto da reforma da Fiscalía, para adaptala ao cambio de xuíces a fiscais instrutores, as cinco asociacións advirten de que "se queren aumentar as competencias do fiscal xeral do Estado, quen, como xefe de todos os fiscais, tamén dos futuros fiscais de instrución que queren crear, seguirá nomear polo Goberno sen ningún tipo de filtro previo" e "sen contrapesos" suficientes.

Bolaños, pola súa banda, asegurou que os temores expresados polas asociacións de xuíces e fiscais son "infundados", á vez que cualificou de normais as reticencias dun sector que --di-- sempre se resistiu ao cambio.

"Todas as reformas de calado que se levaron a cabo na Xustiza, na historia da democracia --a Lei Orgánica do Poder Xudicial do 85, a Lei de Enjuiciamiento Civil do ano 2000 ou a Lei de Violencia de Xénero do 2004--, foron recibidas con receo, con reticencias, con rexeitamento e con opinións contrarias", e "hoxe son grandes consensos", dixo no Congreso dos Deputados.

O CGPJ AVISA DE QUE A FOLGA NON TEN SOPORTE LEGAL
A folga de xuíces e fiscais tamén suscitou certa contestación interna. Así, Xuízas e Xuíces para a Democracia (JJpD) e a Unión Progresista de Fiscais (UPF) optaron por non sumar á convocatoria, mentres que o sector progresista do CGPJ --a excepción do vogal Carlos Hugo Preciado-- defende que "os membros da carreira xudicial, como integrantes dun dos poderes do Estado, non teñen dereito á folga".

O CGPJ celebrou un Pleno extraordinario o pasado xoves para analizar o anuncio de folga e resolveu por unanimidade que o exercicio de dereito a folga dos togados carece de soporte normativo, "polo que non procede ter por anunciada a convocatoria" nin fixar servizos mínimos.

Fontes do órgano de goberno dos xuíces consultadas por Europa Press indicaron que, a pesar diso, o CGPJ non contempla impor ningún tipo de sanción disciplinaria a quen participen na folga.

Pola súa banda, o fiscal xeral do Estado, Álvaro García Ortiz, enviou unha carta explicando que o Ministerio Público "carece igualmente de competencias para fixar servizos mínimos".

Ademais, lembrou aos fiscais que "deberá garantir a práctica de todas aquelas actuacións nas que a falta de intervención do membro do Ministerio Fiscal poida causar prexuízos directos para os dereitos dos cidadáns". En concreto, mencionou os señalamientos fixados antes da convocatoria e que o órgano xudicial haxa mantido.

NON DESCARTAN MÁIS MEDIDAS
As asociacións responderon reivindicando que "o dereito de folga é un dereito fundamental recollido no artigo 28.2 da Constitución Española" e, como tal, "non cabe interpretación restritiva", polo que "a ausencia de normativa específica de desenvolvemento" non pode supor a exclusión dos togados.

Neste contexto, advertiron de que "calquera intento por parte do empleador de condicionar, obstaculizar ou coaccionar a decisión dun traballador respecto da súa participación nunha folga constitúe unha infracción moi grave".

A pesar de todo, avanzaron que, "ante a falta de fixación oficial de servizos mínimos", estableceunos o Comité de Folga "para garantir a atención imprescindible á cidadanía".

Por último, mostráronse conscientes, "fronte a quen sosteñen que esta folga carece de efectos económicos", de que "o exercicio deste dereito leva unha perda retributiva proporcional".

Xustiza solicitou ao CGPJ, pagador tanto de xuíces como de fiscais, que habilitase un mecanismo para detraer o salario das persoas que non acudan ao seu posto de traballo con motivo da folga, segundo fontes ministeriais.

Así as cousas, todo apunta a que podería descontárselles soldo por eses días de parón. Non sería a primeira vez, posto que xa se fixo, polo menos, en 2018, nun asunto que acabou nos tribunais por erros nas detracciones e as devolucións.

As asociacións xa anticiparon que, "unha vez finalizados estes tres días de folga, e en función da resposta institucional e do estado parlamentario das reformas, levarán a cabo unha avaliación conxunta da situación".

Indican que "esta revisión terá en conta o respaldo recibido, e actuarase de forma coordinado para decidir sobre a continuidade ou ampliación das medidas, e a mellor data para implementarlas".

Cabe lembrar que se trata da sexta folga de togados. A primeira foi en 2009, co socialista Mariano Fernández Bermejo no Ministerio. A esa seguiron outra máis ese ano con Francisco Caamaño (#PSOE); unha en 2013, con Alberto Ruiz-Gallardón (#PP); e dous en 2018, con Rafael Catalá (#PP) e Dores Delgado (#PSOE); polo que Bolaños súmase así á nutrida lista de ministros de Xustiza que soportaron a medida de forza.