Risco de que a gripe aviaria sáeche a máis visóns galegos ao pousar gaivotas en granxa de Carral, alertan animalistas

Temos, por desgraza, probas recentes do perigo que hai cando virus respiratorio pasa dunha especie a outra. Son xa case 4.000 os galegos que morreron oficialmente por coronavirus.

A principal hipótese da aparición da covid-19 é que un coronavirus de morcego que, dalgún modo, saltou a un mamífero e de aí ao home, estando o primeiro brote identificado nun mercado de animais en Wuhan, China.

Este salto de virus entre especies é o que se denomina zootransmisión. A zootransmisión é especialmente perigosa porque puiden contribuír a que o virus mute. Así, un virus que antes era inocuo para os humanos pode converter en mortal. 

A presente pandemia provoca que cada vez que se produce unha zootransmisión dun virus potencialmente mortal como a gripe aviaria salten as alarmas das autoridades de saúde pública.

PODE ILLAR REALMENTE UNHA GRANXA DE VISÓNS DAS AVES?

Esas alarmas saltaron en Galicia hai pouco e tomáronse medidas, incluído o sacrificio de 43.000 crías de visón dunha granxa na que se detectou gripe aviaria entre os mamíferos. 

Con todo, os animalistas da Fundación Franz Weber alertaron que esas medidas son "insuficientes e imposibles de cumprir". Como proba, remiten unhas fotos nas que, efectivamente, ven a gaivotas pousadas sobre as naves dunha granxa de visóns, abrindo a porta, por tanto, a un novo posible episodio de zootransmisión.

Hai que lembrar que a influenza aviario de alta patogenicidad está a circular entre as gaivotas galegas. A Consellería de Medio Rural comunicou ao Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación a detección de dous casos hai uns días.

A Xunta TRATA DE LIMITAR O CONTACTO CON LA GRANJA

Galiciapress remitiu as fotos dos animalistas á Consellería de Medio Rural e preguntou si as imaxes proban que, como argumentan os conservacionistas, as medidas son insuficientes e hai perigo de novas zootransmisiones.

A Xunta non contestou directamente a esta cuestión. O Goberno deixa claro, iso si, que mandou matar a todos os animais, retirar todo o material que puidese estar infectados, limitou a entrada de vehículos, reforzou as medidas de bioseguridad e desinfección e minimizouse "" o contacto dos traballadores cos visóns.

Da longa resposta remitida pola Consellería, que polo seu interese para a saúde pública reprodúcese íntegra ao final desta noticia, dedúcese que a Xunta está preocupada polo risco de transmisión da gripe aviaria a outras granxas próximas, non só de visións, tamén de aves. 

"Medio Rural iniciou actuacións de vixilancia nas explotacións avícolas e de visóns existentes arredor do foco, co fin de detectar a existencia dalgunha outra explotación afectada, ademais de establecer medidas de confinamento non caso dás aves e de reforzo dás medidas de bioseguridade nas explotacións avícolas, consistentes en, ademais de confinar as aves en instalacións non interior, extremar as medidas de hixiene e desinfección nos accesos ás instalacións, restrinxir e rexistrar as visitas de todo tipo e minimizar calquera contacto coas aves silvestres", sinalan portavoces oficiais. 

MOI LETAL PERO POUCO CONTAXIOSA PARA O HOME POR AGORA

A Xunta lembra que son "excepcionais" os casos de gripe aviaria en especies non avícolas. É certo, como tamén que este virus demostrou ser moi letal para os humanos.  Segundo cifras da Organización Mundial da Saúde, en todo o mundo desde 2003 confirmáronse 868 contagios en humanos, con 456 mortes.

 É dicir, unha taxa de letalidad superior ao 50%. En Galicia a covid non chegou nin ao 4% nos peores momentos e hai tempo que está por baixo do 1%, indican as últimas cifras oficiais.  De esta altísima letalidad da gripe aviaria nace o temor dos epidemólogos a que a próxima gran pandemia humana poida vir do virus da gripe H5N1 da liñaxe asiática ou dalgún dos seus parentes. Por iso saltan as alarmas cando hai zootransmisión a un mamífero, como pasou en Carral.

Con estes datos sobre a mesa, son suficientes as medidas da Xunta? "As medidas de bioseguridad impostas pola Consellería de Medio Rural a granxas de visóns americanos para previr contagios por gripe aviaria son insuficientes, imposibles de cumprir e unha burla cara ao conxunto da opinión pública", alertan desde Franz Weber, algo que rebate o Goberno na súa resposta. 

Hai que ter en conta tamén  que a opinión dos animalistas está influída non só polo lóxico temor a unha zootransmisión a mamíferos; tamén polo seu rexeitamento frontal ás granxas de visóns, moi anterior no tempo ao descubrimento da gripe aviaria.

A COVID, PRESENTE NA MAIORÍA DAS GRANXAS DE VISÓNS

A ninguén se lle escapa que as granxas de visóns son un reservorio de virus respiratorios. Por exemplo, hai un ano xa se sabía que máis da metade das 25 explotacións que hai en Galicia tiveron focos de SARS-CoV-2. Este risco é o que explica porqué o SERGAS recomenda vacinar da gripe a todos os que traballen neste tipo de granxas.

Onde se produciu o brote de gripe aviaria entre visóns? Onde está a vixiar a Xunta granxas avícolas e doutras especies ante o temor dunha zootransmisión? O Goberno non informa de que granxas foron afectadas, o que lle valeu acusacións de contribuír ao "medo dos veciños" . 

Con todo, a Fundación Franz Weber mandou o seu comunicado de protesta baixo o título "denuncian que aves con gripe aviaria poden acceder a granxas peleteras de Carral". Os títulos das fotos enviadas á prensa aparecen marcados coa denominación "Blomvis Carral". En Carral hai, efectivamente, unha granxa de visóns con ese nome, na zona de Monte Xalo, que se planeaba ampliar. 

Outros ecoloxistas, os de Adega, remiten ao recente brote do virus da gripe aviaria H5N1 para pedir o peche de todas estas granxas. Unha postura que tamén comparten forzas políticas como, por exemplo,  #BNG, Esquerra, Máis País, JxC e a CUP.

Este é o comunicado íntegro de resposta da Xunta ás queixas dos animalistas:

Na granxa na que se detectou un brote de gripe aviaria procedeuse ao sacrificio de todos vos animais, como medida de precaución, porque era influenza aviaria de alta patoxenicidade. Pero é importante ter en conta que, en principio, vos mamíferos -incluíndo as persoas- teñen escasa receptividade ao virus de influenza aviaria, que afecta sobre todo a aves. Ou caso detectado na granxa de visóns é excepcional e vos animais foron sacrificados como medida de precaución.

Porén, non tocante á granxa de visóns afectada, cabe lembrar que ou caso detectouse tras a aparición na granxa de animais enfermos con sintomatoloxía respiratoria, así como un incremento anormal dá mortalidade nela, polo que se tomaron mostras para ou diagnóstico de varias enfermidades, entre elas a enfermidade provocada polo virus Sars-Cov-2, así como a influenza. Como resultado destas análises, detectáronse dous casos positivos á influenza A (H5N1), que foron comunicados inmediatamente ás autoridades de Saúde Pública.

Tras recibir resultar, a granxa -que contaba con 8.369 femias reprodutoras e 43.617 crías destetadas- foi inmobilizada polos servizos veterinarios oficiais dá Consellería do Medio Rural determinando a prohibición de entrada e saída de animais e doutros materiais que puideran vehicular ou virus e ou censado dous animais presentes. Tamén se restrinxiu a entrada e saída de vehículos externos e de persoas alleas á explotación, ademais de levar a cabo ou reforzo de todas as medidas de bioseguridade e de limpeza e desinfección, así como a adopción de medidas que minimizasen ou contacto do persoal dá granxa cos visóns. Así mesmo, realizouse a correspondente enquisa para efectuar vos oportunos estudos epidemiolóxicos.

Ao tratar dun caso de saúde pública, a valoración de risco realizada coordinadamente entre as Consellerías de Sanidade e do Medio Rural levou a que a Xunta de Galicia decidira resolver ou sacrificio dous animais e a eliminación dous posibles materiais dá explotación que puideran constituír unha fonte de contaxio, así como a rigorosa limpeza e desinfección dá granxa tras ou despoboamento dá mesma.

Por outra banda, aínda que non existe unha regulación específica estatal sobre as actuacións a desenvolver non caso de aparición de virus influenza en granxas de visóns, a Consellería do Medio Rural iniciou actuacións de vixilancia nas explotacións avícolas e de visóns existentes arredor do foco, co fin de detectar a existencia dalgunha outra explotación afectada, ademais de establecer medidas de confinamento non caso dás aves e de reforzo dás medidas de bioseguridade nas explotacións avícolas, consistentes en, ademais de confinar as aves en instalacións non interior, extremar as medidas de hixiene e desinfección nos accesos ás instalacións, restrinxir e rexistrar as visitas de todo tipo e minimizar calquera contacto coas aves silvestres. Cómpre indicar que a Consellería do Medio Rural estableceu un radio de control arredor dá granxa de visóns infectada na que realizou visitas ás explotacións avícolas e de peletería localizadas nese radio e nas que non se detectou ningunha sospeita dá presenza desta enfermidade.

É necesario subliñar que a influenza aviaria, como ou seu propio nome indica, afecto ás especies avícolas, sobre as que existe normativa sanitaria e programas oficiais de vixilancia e control. Ata a data son excepcionais vos casos de afectación doutras especies non avícolas por este virus, nas que como non caso desta granxa de visóns afectada, a Consellería do Medio Rural en coordinación coa Consellería de Sanidade, aplicando ou principio de máxima precaución en relación a saúde pública, adoptou a de inmobilización total dá granxa e ou sacrificio obrigatorio dá totalidade dous visóns presentes.