José Molares, autor da polémica estatua sobre os enfermeiros de Lugo: "É unha homenaxe que fixen enfermo de covid; só podía saír ben"

A escultura en homenaxe aos profesionais da enfermería inaugurada en Lugo o pasado venres espertou moitas reaccións entre os sanitarios e curiosos que se achegan a admirar a última das pezas do artista galego José Molares. Galiciapress charla co escultor vigués, autor doutras obras como a estatua en honra a Julio Verne de Vigo ou o busto a Carvalho Calero de Santiago de Compostela, para coñecer as reviravoltas desta peza con tantas interpretacións.


|

escultura en homenaxe aos profesionais da enfermería inaugurada en Lugo o pasado venres espertou moitas reaccións entre os sanitarios e curiosos que se achegan a admirar a última das pezas do artista galego José Molares.


Galiciapress charla co escultor vigués, autor doutras obras como a estatua en honra a Julio Verne de Vigo ou o busto a Carvalho Calero de Santiago de Compostela, para coñecer as reviravoltas desta peza con tantas interpretacións.


Dunha composición inicial con dúas figuras ata os estudos necesarios para mantela ergueita, Molares conta como foi o proceso e como a pandemia e o confinamento influíron na súa arte.


MOLARES obra estatua enfermeru00eda

José Molares xunto á súa obra | Foto: @josemolares


Se hai unha lección que debemos sacar desta crise sanitaria, é o labor inconmensurable que fan os profesionais sanitarios día tras día. Desde o primeiro médico ata o último dos limpadores, pasando polos celadores, condutores de ambulancia ou enfermeiros que compoñen a delicada engrenaxe da sanidade pública ou as residencias para maiores. Con motivo do ano 'Ano internacional da Enfermería' designado pola OMS en 2020, o Colexio de Enfermería de Lugo, coa colaboración institucional do Concello lucense e a Deputaciónprovincial, quixo realizar unha homenaxe a todos os profesionais de enfermería que con tanto afán combateron e seguen batallando contra a pandemia. Os promotores deste recoñecemento tiñan claro que o home ao que tiñan que chamar era o escultor José Molares, un artista de Vigo que talvez non relacionen polo seu nome, pero si polas súas obras, como a escultura a Julio Verne en Vigo ou o 'Paseo dos peixes' en Bouzas.


Ante a responsabilidade de honrar ao colectivo, Molares iniciou un proceso creativo que culminou o pasado venres coa inauguración da obra tras máis dun ano de bosquexos, probas, cálculos e conversacións con profesionais da enfermería que lle trasladaron as súas vivencias e as “palabras chave” que debían plasmarse nesta homenaxe. Aspectos como a dedicación, o coidado, o sacrificio... Todo iso acaba permeando sobre o espectador, especialmente sobre os enfermeiros e enfermeiras que se achegan á obra.


Claro que, como sensibilidades hai miles, cada un deu a súa propia interpretación a unha escultura sen tronco: que se os enfermeiros baléiranse polos seus pacientes, que na sanidade pública sácanche ata as entrañas, que é un traballo para o que mellor non ter estómago... Outros din non entendela ou se limitan a puntualizar que non lles gusta. Molares con todo celebra a “boa acollida” que está a ter a escultura, que nun primeiro bosquexo non se parecía ao resultado final.


“Deixáronme liberdade para presentar varios proxectos e pensamos en facer enfermeira e paciente, pero o orzamento recortouse e optamos por unha única figura”, sinala. “Por que está rota na parte inferior? Na escultura ás veces non fai falta contalo todo. Hai que deixar cousas para que o espectador interprete e complete na súa cabeza a peza”, incide. Nesa liña, subliña que o seu obxectivo era “representar os valores da enfermería”, algo que si parece trasladarnos a composición.


É unha enfermeira sobre o mundo: cunha man protéxeo mentres tende a outra, ofrecéndoa á xente”, explica. Con todo, nun primeiro momento valorou outras alternativas, como que a man non estivese apoiada sobre unha esfera, senón sobre un coronavirus. Con todo, pronto desterrou esa idea. “Non quería vinculalo a un momento puntual, quería que transcendese á pandemia co traballo constante que realiza o colectivo”, recalca.


Durante o proceso Molares atopouse con “xente marabillosa” que non fixeron máis que reafirmar o seu coñecemento sobre un oficio “tan entregado, dedicado, que me esperta unha gran admiración”. “A obra saíu do corazón. Ademais, fíxena enfermo de Covid-19, de modo que só podia saír ben”, comenta risueño. Por fortuna, aínda que se contaxiou nunha viaxe a Madrid, Molares estivo “asintomático” e o coronavirus non lle impediu traballar na súa obra durante a súa convalecencia.


MÁIS DUN ANO DE TRABALLO

“O colectivo de enfermeiras e enfermeiros contacta comigo para explorar a posibilidade de facer a escultura logo de ver a escultura a Carvalho Calero na Alameda de Santiago de Compostela”, lembra Molares. Neste sentido, a referencia e conexión entre as dúas obras é clara, xa que ambas son esculturas etéreas cunha base moi pequena, polo que o espectador ten a sensación de que a figura está en equilibrio e que en calquera momento pode vir abaixo. Pero non hai de que alarmarse, porque os cálculos e probas realizadas garanten que a obra se manteña tan firme como os profesionais aos que homenaxea.


Os estudos de esforzo da peza e resolver estruturalmente todos os problemas que poidan exporse. “Ten unha barra de aceiro inoxidable de gran groso que atravesa a man e o brazo para penetrar na pedra. Se a alguén se lle ocorre colgarse da estatua non virá abaixo”, conclúe. Todos estes traballos de deseño, modelado primeiro a pequena escala, probas con fibra de vidro... Ao final tradúcense en máis dun ano de esforzos ata ter a obra completa na Praza de Ferrol.


Estatua enfermeiros lugo

Inauguración de óbraa | Foto: @COELugo


“TEÑO IDEAS NA CABEZA QUE VAN CRECENDO E TEÑEN QUE SAÍR”

Como non podía ser doutra forma, a pandemia e o confinamento afectaron o traballo do escultor, que afirma que nese tempo traballou “máis que nunca” con proxectos que desenvolveu no estudo que ten no seu domicilio. “Iso si: ás oito deixábao todo para saír a aplaudir aos sanitarios”, rememora. Tamén sorprendeu a principio deste ano cos seus trasgos en Nigrán, que rompen un pouco coas súas obras máis realistas. Cuestionado sobre se son un exercicio de abstracción nestes momentos tan caóticos, Molares admite que “pode ser”, pero que sobre todo son “probas”.


“Teño ideas na cabeza que van crecendo e teñen que saír. E saíron desta forma. Son traballos que non son definitivos, pero que poden ser a porta aberta a algo máis. É unha escultura de transición cara a algo que teño que facer, aínda que aínda non sei o que”. Evidencia así que no xenio deste vigués desbordan as ocorrencias.


Tampouco foi esta o seu primeiro achegamento ao mundo dos coidados desde o plano artístico. Leste mesmo mes inaugurou en Vigo a súa obra 'Sempre Benéfica', á beira da Estación Marítima, en recordo de todos os vigueses que auxiliaron aos soldados procedentes da Guerra de Cuba. Daquel desastre do 98 saíu este conxunto escultórico, boto para ver e para tocar, e unha peza “moi importante” para Molares, que conecta coa obra descuberta o pasado venres nese sentido do auxilio e o esforzo desinteresado que transmiten as dúas composicións. “Parece que son casualidades, pero unhas cousas lévannos a outras, porque son relacións humanas que son bonitas de representar”, sostén.


Sempre benu00e9fica

Escultura 'Sempre Benéfica' | Foto: Autoridade Portuaria de Vigo


A pesar de todo, e á vista dos datos cada vez menos alentadores que deixa a pandemia nesta evidente sexta onda -aínda que España conta con algarismos moito mellores que os que lanzan outros países de Europa-, a obra do artista galego parece reforzar a idea de que isto non acabou e que a crise segue pasando factura. “Está aquí para quedar. Haberá picos ou planicies, pero cambiou moitas cousas. Eu por exemplo son unha persoa moi afectiva, á que lle gustan os bicos, os abrazos... Pero haberá que afacerse. Quen nos ía a dicir que nos iamos a ver nesta situación”, recoñece.


Con ou sen pandemia, o certo é que este foi un ano moi prolífico para Molares no profesional, que recentemente foi recoñecido en o 56 Premio Reina Sofía da Asociación Española de Pintores e Escultores -e non é a primeira vez-, ademais de recibir un premio no 275 aniversario do nacemento de Goya cunha obra lembrando ao pintor madrileño. Os traballos e propostas non deixaron de chegarlle e agora atópase con varios proxectos entre mans, algúns “bonitos e importantes” pero de carácter privado. “Proxectos sempre hai. Sigo presentado pezas a concurso en Madrid, Barcelona... Eu non paro”, resolve o artista.   


Sen comentarios

Escribe o teu comentario




He leído y acepto la política de privacidad

No está permitido verter comentarios contrarios a la ley o injuriantes. Nos reservamos el derecho a eliminar los comentarios que consideremos fuera de tema.

Galiciapress
Praza da Quintana, 3; 15704 Santiago de Compostela
Tlf (34)678803735

redaccion@galiciapress.es o direccion@galiciapress.es
RESERVADOS TODOS OS DEREITOS. EDITADO POR POMBA PRESS,S.L.
Aviso legal - Política de Cookies - Política de Privacidade - Configuración de cookies - Consello editorial - Publicidade
Powered by Bigpress
CLABE