"Preto de 300.000 xabariles" ameazan a agricultores galegos "nun ano catastrófico para a sementeira"

A poboación de porco bravo, cada vez máis numerosa no rural galego, puxo a gandeiros e agricultores contra as cordas e sen apenas recursos para combater a unha especie tan destrutiva.

Nun ano catastrófico para os campos, que sofren nesta campaña do millo os efectos da sobrepoblación de xabarís, a Asociación de Perxudicados pola Fauna Salvaxe en Galicia (APERFASA) iniciou un proceso xudicial contra tres tecores (terreos cinexéticamente ordenados) para reclamar os danos produto da actividade dos animais nos seus terreos.

Andrés Saavedra, secretario da asociación, explica para Galicicapress que esta "é a única vía", que se enfrontan a unha poboación que podería superar os 300.000 exemplares e que podería supoñer "o fin da gandería porcina" se propaga a peste porcina. Por todo isto, reclaman accións inmediatas da Xunta, que "se está pensando" empregar a declaración de emerxencia cinexética temporal. "É unha vergoña", proclama. 

Xabarís nun campo | Foto: EP

Sen marxe de manobra, agricultores e gandeiros víronse empuxados a buscar solucións á desesperada. Tanto é así, que foron os tecores, aliados para reducir a poboación de xabarís, os destinatarios do últimas tres denuncias dos socios da asociación.

Andrés Saavedra, secretario de APERFASA, recalca que, neste momento, esta é “a única saída”. “A lei está aí e di que os responsables son os tecores. Non nos queda outra vía de reclamación, salvo en zonas libres ou refuxios, onde o responsable último é a administración”, explica Saavedra.

Con todo, desde os tecores subliñan que o recurso xudicial non é a solución e mesmo ameazan con deixar de cazar se reciben denuncias por parte de agricultores e gandeiros, aínda que a xustiza xa deu a razón aos afectados en ocasións anteriores. Desde APERFASA responderon ás ameazas de forma contundente: “O tempo do medo xa pasou”.

“Levan anos con estas ameazas, pero a desesperación é tal que xa non nos afecta. Primeiro porque se eles sacan o terreo do tecor, que habería que ver se é legal ou non, será a administración a que nos paguei, porque recaerá sobre ela a responsabilidade e a que tome medidas; e segundo, polo que nos din as nosas fontes xurídicas, como os xabarís non viven nas nosas leiras, se demostro que proceden dos tecores, algo relativamente sinxelo de facer, seguen sendo responsables os tecores”, argumenta o secretario de APREFASA, á vez que puntualiza que estas presións están fundamentadas “no medo” e que “non producirán efecto”.

O que é evidente é que, tanto se deixan de cazar coma se non, a poboación de xabarís quédaselle grande a moitos tecores. “Hai tecores que nos recoñecen que están desbordados e que hai que facer algo máis, porque a eles fóiselles das mans e sós non poden asumir esta tarefa con tanta sobrepoboación”, comenta Saavedra.

Por agora as denuncias foron dirixidas a tres tecores, sobre os que aínda descoñecen se foron notificados ou non, e os axentes xurídicos da asociación están a solicitar a información para iniciar os trámites contra outros tres. Esta é unha medida “desesperada” e en APREFASA reiteran que os tecores non son un inimigo, senón que o obxectivo final é “dicirlle á administración que ata aquí chegamos, que ou fan algo ou nos cargamos os tecores e que eles pasan a ser os responsables”.

CANTOS XABARÍS HAI EN GALICIA?

A poboación de xabarís, como outros animais salvaxes, beneficiouse en gran medida da pandemia, xa que aínda que o seu caza considerouse actividade esencial durante os momentos máis crus da crise sanitaria, é certo que as restricións de mobilidade e o confinamento da primavera de 2020, durante os meses de cría, foron factores que contribuíron á proliferación da especie.

Xabaril coas súas crías | Foto: EP

Só en Galicia, UniónsAgrarias cifra en 200.000 o número de exemplares salvaxes. Un dato que, para o parecer de Saavedra, queda mesmo curto. “Os 200.000 paréceme unha estimación escasa. Creo que poderiamos falar de 300.000 como algo máis realista”, confesa Saavedra. “É lei de vida. Eles queren comer. Pero percibimos un crecemento exponencial dun ano para outro”.

Xa no plano económico as cifras son, se cabe, moito peores. “Este ano a campaña de sementa do millo é catastrófica. Os socios que nos chaman están desesperados e é a nivel xeral, porque outros anos ía por zonas, pero nesta ocasión as perdas son incualificables. Algúns tiveron que sementar ata catro veces”, lamentan desde o colectivo. Cabe destacar que o propio sindicato tamén se sumou á iniciativa de reclamar os danos aos tecores.

Con todo, Saavedra non se atreve a facer unha estimación sobre a contía á que ascenden os danos xa que é “moi difícil”, aínda que o cálculo de 15 millóns que deslizaron desde UU.AA. non lle parece desatinado. “É a administración a encargada de facelo, e aínda así sería un cálculo á baixa, porque se faría segundo as chamadas ao 012 pero non todos chaman”, razoa. A pesar de todo, manifesta que o que si é evidente é que os danos “cada ano van a máis”. 

A CONSELLERÍA DE MEDIO É “UNHA VERGOÑA”

Neste escenario, desde a Xunta estudan volver empregar a declaración de emerxencia cinexética temporal nas zonas máis danadas pola acción do xabaril, tamén pola súa relación con os accidentes de tráfico. Unha medida que, á vista dos datos actuais, chega tarde en tempo e forma. 

“É unha vergoña que digan que aínda o teñen que estudar”, denuncian desde APERFASA. Nesa liña, insisten en que a Consellería de Medio, que ata o de agora adoptou unha postura morna respecto diso, é “perfectamente coñecedora de cal é a situación”. “As chamadas ao 012 están aí, os axente de Medio ven como está a situación, e que agora digan que teñen que estudalo...es unha vergoña”, lamenta Saavedra.

A PESTE PORCINA: UN RISCO REAL

Por todo isto, a reclamación de APERFASA á Xunta pasa, case de forma única e exclusiva, por “rebaixar a poboación de xabarís si ou si”. “Terán que buscar e autorizar novas medidas para lograr ese obxectivo. Non hai máis alternativa que unha matanza masiva de xabarís para reducir os danos”, argumenta Saavedra, ao mesmo tempo que pon o foco no aspecto sanitario, xa que a peste porcina é unha pandemia real e un risco para a gandería galega, que leva en alerta por este inimigo invisible desde 2019.

“Se entra no xabaril será unha desfeita. Somos dos principais produtores de porcino de Europa, e se hai un brote e péchannos as fronteiras é a ruína do sector porcino de toda España”, teoriza o secretario da plataforma. “Hai moitos motivos polos que resolver o problema”, resolven os agricultores e gandeiros galegos.