Iván Rivas (BNG): "Queremos ver o mar, Ferrol permanece incompleta"

Galiciapress entrevista a Iván Rivas (1976) que repite como candidato do BNG á alcaldía de Ferrol. Ilusionado polo avance nas eleccións de maio, o arquitecto critica a perda de habitantes da cidade, aposta pola rehabilitación das vivendas desocupadas fronte a máis ladrillo e sinala ao resto de forzas políticas como cómplices da reestruturación de Navantia que, di, reducirá nun 25% o persoal. 

O candidato do BNG charlando con Galiciapress

O pasado 28A, o BNG experimentou un notable aumento no número de votos con respecto aos anteriores xenerais. Pontón fala de “remontada” e do 26M como unha “segunda parte” das xerais. É extrapolable este resultado ás aspiracións do partido as eleccións de maio?

Extrapolable non é, pero podemos sacar algunhas conclusións. A primeira é que é un resultado no que duplicamos o número de votos e tendo en conta os resultados que se produciron nas anteriores eleccións xerais vinculados ás municipais, onde o número de votos obtidos superaron con moito aos obtidos nas xerais de 2016, quere dicir que a nosa proxección para as municipais é moi positiva dado que estamos a duplicar os votos de 2016 e que nas municipais sempre temos unha porcentaxe de voto moito maior que nas xerais.

Se a isto sumamos a outra idea que se deriva deses resultados electorais, que é que o Partido Popular está morto desde un punto de visto electoral e que, por tanto, agora o debate xa non é a fantasiosa idea de que o debate se cingue a esquerda ou dereita, senón a cal é o futuro que queremos para a cidade de Ferrol. A partir dese contexto creo que existen dúas alternativas: ou un Partido Socialista baseado nunha organización que recupera o seu carácter máis tradicional dunha socialdemocracia fatalista ou un Bloque Nacionalista Galego determinante que vai supoñer unha ruptura con todo o anterior.

A outra lectura que deixou as xerais é que en grandes cidades, como a propia Ferrol, Vox pasou a ser a quinta forza política por diante do BNG. Preocúpalle?

Vox é un produto dunha necesidade a nivel do sistema de manter o equilibrio. Imaxinemos que Vox non se chega a presentar o pasado 28 de abril. Que pasaría? Basicamente dúas cousas. A primeira: que a manida ou recorrente idea de que a sociedade está dividida entre esquerda ou dereita é falsa. E que o golpe electoral que recibiría o PP nese caso, que é o que realmente representa a dereita ou a ultradereita no Estado, sería tan contundente que se demostraría que ese equilibrio ao que tantas veces recórrese é falso. E a segunda idea é que non existe unha alternativa política desde un punto de vista democrático en España que non pase por ter en conta ao nacionalismo. Vox o que pretendeu fundamentalmente foi equilibrar esa situación tentando incorporarse á balanza da dereita-ultradereita e representar iso.

Pretenderon facernos crer que un exministro franquista era o defensor da democracia  

Creo que temos evidencias de que o PP representaba certa medida esa opción política. Na mesma campaña electoral das xerais apareceu un meme no que aparecía o anterior presidente da Xunta, ministro franquista, parándolle os pés a Vox. É dicir: pretendíasenos facer crer que un exministro franquista era o defensor da democracia ante o que se considera un rexurdir do franquismo. Nada máis lonxe da realidade e nada máis evidente que a manipulación á que se nos quere someter. É fundamental que combatamos este tipo de discursos e teñamos claro que unha forza política como Vox é intolerable. Alguén dixo no seu momento: “Ningunha liberdade contra os que atentan contra as liberdades”.

A última enquisa para Ferrol  reflicte unha fragmentación importante na esquerda, con ata catro partidos con representación e co BNG mantendo os seus concelleiros. Estaría o BNG disposto a pactar de novo con Ferrol en Común ou PSOE para formar un goberno municipal continuista? Vostede xa deixou claro que non aceptará “nin vetos nin chantaxes”.

É obvio que se se nos di na campaña electoral que hai temas sobre os cales non podemos falar, tan transcendentais como o convenio con Defensa ou a situación do saneamento, creo que é un mal comezo de campaña e que debería supoñer para o PSOE unha reflexión sobre a súa tolerancia cara ao debate político e sobre todo se está a propoñer algún tipo de acordo co BNG, que neste caso xa non lle estaría pedindo que cambiase a súa posición política respecto a estes temas tan fundamentais para a cidade, que o debería facer, senón que polo menos teña tolerancia ao debate.

Faime graza a insistencia de falar de pactos nesta cidade mentres hai temas estruturais da cidade que seguen sendo tabú e dos que ninguén queira falar. Creo que isto evidencia que se segue vendo a realidade cunhas lentes e unha dialéctica que no momento actual, como explicaba antes, xa non existe. O PP electoralmente está morto, e o problema está en que o BNG, cando xa tiñan as respostas, cambiou as preguntas, e iso é o que temos que empezar a discutir. Cal é o futuro da cidade desde un punto de vista urbanístico, nunha cidade onde perdemos un milleiro de habitantes ao ano e onde o 20% das vivendas están baleiras, parece que é obvio que desenvolver novos proxectos urbanísticos como o do Sánchez Aguilera non son unha alternativa viable, a non ser que o que se queira é reproducir os erros da burbulla inmobiliaria.

Nunha cidade que ten un déficit estrutural de ingresos pola dependencia da administración estatal que non paga impostos como pagamos os demais e non queremos abordar este tema…pois non ten moito sentido. Ou o xa tan comentado tema derrubo da muralla do Arsenal, que non é máis que un símbolo das barreiras físicas senón tamén mentais. Porque o problema xa non está só na derriba da muralla, senón tamén na incorporación de todo eses terreos ao tramo urbano desta cidade. Porque o que queremos é poder acceder dese espazo que é noso. O que queremos é ver o mar, queremos tocalo e queremos integrar todo ese espazo, cun valor urbanístico e arquitectónico tan importante, no conxunto da cidade de Ferrol, unha cidade que permanece incompleta.

Un dos grandes problemas que se viviron nesta lexislatura é a falta de consenso para aprobar os orzamentos. Como ve á cidade despois destes catro anos con Jorge Suárez á fronte da alcaldía?

Ben, non creo que houbese unha falta de consenso en para aprobar os orzamentos. Os únicos orzamentos que se presentaron foron aprobados, e fundamentalmente porque o BNG insistiu en que era necesario contar cuns orzamentos para a cidade. Por tanto para aprobar uns orzamentos primeiro hai que contar con eles. A única vez que se nos presentaron facilitamos esa aprobación. O que se é certo é que o que se pretende inocular como discurso por parte do Partido Popular do ocorrido ao longo destes catro anos de que en Ferrol o que se produciu foi unha especie de parálise é falso.

Posiblemente débase a que o señor Rey Varela estivo fóra da cidade durante todo o mandato, pero o que ocorreu nos aspectos fundamentais da cidade foi unha continuidade nas políticas que iniciou o Partido Popular co señor Rey Varela no anterior mandato desde dous puntos de vista. O primeiro o austericidio económico que se iniciou en 2012 coa Lei de Estabilidade, que supuxo a contracción do gasto público e dos servizos que se prestan polo concello para gastar o diñeiro en transnacionais e en entidades financeiras e que tivo a súa continuidade nos catro anos de Ferrol en Común a través das prórrogas nos orzamentos municipais dos 'populares'. Pero que a taxa de saneamento que impuxo o PP no anterior mandato recuperouna Ferrol en Común e aprobouna en colaboración co Partido Popular. Do mesmo xeito que se fixo cargo dunha depuradora que non é propiedade municipal, que dá servizo a outros concellos, que se entregou sen que puidese entrar a funcionar, e coa que Ferrol en Común, grazas ao pacto que fixo co PP e a Xunta, volveu cargarlles o morto aos veciños e veciñas desta cidade.

Ou o transporte público, que segue en mans de concesionarias privadas, porque Ferrol en Común decidiu pactar coa Xunta un emprego de condicións para que a precariedade do servizo a través destas empresas que agora combinan transporte regular con transporte escolar teñan continuidade, non só nestes dous últimos anos a pesar de que hai unha sentenza do Tribunal Supremo que anula as concesións de Feijóo en 2009, senón que se prevé adxudicalo para o próximos dez anos, algo que consideramos inadmisible e que será unha das primeiras medidas que adoptaremos cando cheguemos ao goberno municipal, como é paralizar este proceso de adxudicación.

O PROGRAMA DO BNG

Fálenos un pouco dos puntos fortes do programa de Iván Rivas.

Témolo reiterado en diferentes ocasións e creo que se poden resumir en cinco ideas pero que no fondo veñen representar a concepción dunha cidade na que é necesaria contar cun goberno municipal que defenda aos veciños dos abusos. Dos abusos de administracións públicas, como a autoridade portuaria, como Navantia, como o Ministerio de Defensa, como a Igrexa ou de empresas privadas que non pagan impostos nesta cidade porque así o consenten os gobernos locais. Os abusos dunha cidade onde o 20% das vivendas están desocupadas pero segue habendo un problema de especulación porque o aluguer segue incrementándose mentres perdemos mil habitantes ao ano. Esta é unha incongruencia que debemos empezar a afrontar cunha fiscalidade que impida que isto poida ocorrer. Ou como unha xestión a través de transnacionais dos principais servizos básicos desta cidade, xa sexa o abastecemento, a xestión da electricidade, e que de facelo de maneira directa como os residuos, e en base a criterios de reciclaxe e compostaxe, non só supoñería un aforro para os veciños, senón que implicaría a creación de emprego que tanta falta fainos.

A situación urbanística da que falabamos antes polo muro que divide a cidade en dúas e que creo que é hora de que o afrontemos de maneira directa. E o problema xa non está no argumento torticeiro de argumentar que ese muro ten un valor patrimonial, porque o problema non está na derriba do muro, senón en acceder a ese ámbito da cidade que nos foi vetado durante tantos anos.

Vai sendo hora de que o goberno municipal afronte a burla e a chantaxe á que se nos ten sometido respecto principal sector produtivo desta cidade. Mentíronnos durante décadas con ‘Plans Ferrol’, petroleiros, buques gaserios…e a día de hoxe quérese desenvolver un novo proceso de reestruturación na cidade que vai supoñer que o 25% dos traballadores do naval desaparezan, provocando novos recheos na ría e co silencio cómplice de todas as organizacións políticas. Creo que estas cuestións son básicas e fundamentais, pero resúmense nunha idea: xa abonda de abusos e o que lle digo aos veciños e veciñas da cidade é que se dunha vez queremos obter resultados diferentes vai sendo hora de que non fagamos sempre o mesmo.

PROXECTOS E PROBLEMAS

Fai fincapé no problema da vivenda. Como di, desde o BNG criticaron os plans de ordenación urbanística sinalando que existen “operacións especulativas” cando o 20% das vivendas de Ferrol están baleiras, que propón o BNG para facer fronte a eses datos?

Hai polo menos dúas decisións que resultan obvias. Se o 20% das vivendas están baleiras: Que sentido ten que desenvolvamos proxectos urbanísticos en chan urbanizable, como o do Sánchez Aguilera? Ningún. Parece que é obvio que o que temos é que consolidar as estruturas que xa temos urbanizadas e que está desocupada. Porque a pesar de que Ferrol é unha cidade que perde un milleiro de habitantes ao ano, é a cidade que despois de Vigo ten o maior número de demandantes de vivenda social de Galicia.

A segunda idea tamén é obvia: Ferrol estivo desde 2012 ata 2017 sen contrato da oficina de rehabilitación. É dicir, estivo durante o mandato de PP e de Ferrol en Común sen que a xestión de rehabilitación da cidade estivese regulada a través de profesionais que xestionasen as axudas. Por que motivo? Explicouno a responsable da área no seu momento dos populares: porque non estaban aprobados os plans estatais de vivenda, que son os que permiten conveniar o Estado coa Xunta e logo esta con os concellos para subvencionar operacións ou axudas de rehabilitación aos particulares. Por tanto, que sigamos defendendo que a rehabilitación dunha cidade como esta que ten tanta calidade arquitectónica e urbana como Ferrol dependa das axudas estatais é intolerable.

Unha das prioridades de investimento público desta cidade debe pasar por desenvolver liñas propias municipais de axuda á rehabilitación. E máis se temos en conta que aquilo que durante anos quíxosenos vender como que era unha carga o feito de ter máis mil vivendas en propiedade, demos empezar a asumir que esa é unha das grandes vantaxes que ten esta cidade para poder asentar poboación, ofrecela á xente que veña de fóra. Porque é certo que Ferrol cunha “raza ferrolá” non se vai a recuperar. Imos ter que incentivar que a xente que veña de fóra aséntese, e unha das necesidades básicas que teñen as persoas é ter acceso a unha vivenda digna. E nós con ese patrimonio de propiedade pública temos unha vantaxe que non ten ningunha outra cidade galega. É hora de que o aproveitemos e para iso temos que investir. Por iso é necesario incrementar os recursos económicos a través da solidariedade que parece que ata agora cínguese exclusivamente aos veciños e veciñas do montón mentres Navantia ou o Ministerio de Defensa miran cara a outro lado.

Unha das polémicas coa que arrincou a campaña vira ao redor da Praza de Armas. Algúns partidos discuten a posibilidade de modificar as obras actuais e crear un aparcadoiro subterráneo. Realmente é tan perentorio a falta de aparcamentos en Ferrol?

Esa proposta é un absurdo. Bo…mellor devandito non é absurda, senón que ten intencionalidade e obviamente obxectivos políticos. A necesidade de aparcamentos nas cidades é imposible de cubrir con aparcamentos de superficie. É imposible. A media de coches por persoas nas cidades galegas é de 1,7 coches por persoa, que é unha media máis ou menos equivalente á da nosa cidade. É imposible que podamos dar praza para todos eses vehículos. Por tanto, o debate sobre se hai déficit ou non de prazas nun barrio como a Madalena é un debate falso.

O obxectivo ten que ser disuadir do uso de coche particular. E para iso están os procesos de peonalización. Que non son procesos que se poidan facer de maneira progresiva, porque iso o que implica é unha redistribución do tráfico. Son procesos que se teñen que abordar de golpe no ámbito que se quere peonalizar, coa idea de facer chegar á cidadanía que ese espazo é un espazo que se quere recuperar para as persoas onde a circulación dos vehículos está limitada e impedida. Por tanto, se o obxectivo é a peonalización da Magdalena, pretender situar un aparcamento no corazón dese barrio é contraditorio. Porque para chegar a ese aparcamento teriamos que facelo nun vehículo, pero se queremos peonalizar, é unha contradición.

Por que se insiste por tanto na localización dese aparcamento? Porque se está en contra da peonalización e porque o que se quere é insistir no proceso de privatización e xestión, a través de empresas, do espazo público. Porque a única forma de desenvolver un aparcamento como ese na Praza de Armas é a través dunha concesionaria que sería a investidora que executaría o proxecto. E iso implicaría unha concesión ao longo duns cuantos anos que supoñería a imposibilidade de recuperar ese espazo para o público tal e como ocorre hoxe día.

O candidato do BNG avoga polo proceso de peatonlaización da cidade

Quero lembrar que se pagaron máis de 2 millóns e medio de euros para rescatar unha concesión do aparcamento que existía ata este momento na Praza de Armas que acababa no 2018. Os ferroláns pagaron ese diñeiro por nada e que ese aparcamento seguiuse xestionando pola empresa privada concesionaria despois de ter finalizado o seu contrato e de executarse o rescate. En resumo: hai unha contradición co feito de situar ese aparcamento cun proceso de peonalización e o que hai é a intención de seguir privatizando o espazo público a través dunha empresa privada que xa existía no aparcamento.

E cal é a proposta do BNG para a Praza de Armas?

Nosa proposta repetímola en varias ocasións, e é que a reurbanización dese espazo público era urxente e necesaria, tanto pola deterioración que tiña o aparcamento en si mesmo como polo feito de ter un espazo central na cidade. Démoslle o noso visto e prace desde un principio ao proxecto proposto por varias razóns. Primeiro porque incorporaba vexetación. Segundo porque é un proxecto economicamente viable. E terceiro porque constructivamente era sinxela e por tanto factible desenvolvelo.

É obvio que chegou tarde, que se tería que acometer antes, aínda que máis vale tarde que nunca. Tamén é certo que é curioso que constantemente se fale de cales son as propostas alternativas á situación do espazo da Praza de Armas polo feito de que hai un partido que propón un aparcamento cando a ese mesmo partido ninguén lle pregunta sobre que quere facer coas propiedades do Ministerio de Defensa que non pagan tributos na cidade.

Seguramente o gran reto de todos os candidatos ferroláns sexa batallar coas alzas e baixas no naval en busca dunha estabilidade. Como ve a actualidade do sector? Está satisfeito co último contrato asinado por Navantia? E cal é a postura do BNG sobre o baleiro na carga de traballo ata 2021, como sinala o comité de empresa de Navantia?

É obvio que o resto de organizacións políticas son cómplices desta situación do naval no sector na cidade. Está a desenvolverse un novo proceso de reestruturación e como sinala haberá unha falta de carga de traballo na cidade ata 2021. Segue habendo un veto implícito respecto da construción naval civil. Tanto o PSOE como o resto de forzas políticas están a avalar o plan industrial que Navantia pretende implementar nesta cidade e que supoñerá o desmantelamento da industria auxiliar. Unha industria auxiliar que estivo en folga durante os últimos anos e que salvo o BNG ninguén quixo apoiar.

Eu só fago unha pregunta: se no plan industrial de Navantia inclúese unha redución do persoal principal do 25% dos postos de traballo actuais, e se a carga de traballo vai estar no sur e non vai haber carga de traballo en Ferrol, como pensamos que se vai a facer esa incorporación de traballadores se a carga de traballo vai estar no sur e non no norte? Este proceso farase dunha maneira moitísimo máis dura na nosa cidade que nos estaleiros do sur.

Non é xusto que Cádiz conte con tres alcaldes cando parece que Ferrol non conta con ningún 

Todo isto coa complicidade dos alcaldes da cidade, presentes e pasados, cando avalan que se incremente a carga de traballo a través das famosas fragatas de Arabia Saudita en Cádiz mentres aquí temos as mans baleiras. Non é xusto que Cádiz conte con tres alcaldes cando parece que Ferrol non conta con ningún. Insisto en que aquí non estamos todos no mesmo bote. Todos defendemos a mesma postura e xa abonda de enganos ante unha situación que é recorrente. Estamos moi fartos de ‘Plans Ferrol’ e propostas que nunca se efectivizan. Porque, sinceramente, se polo ‘Plan Ferrol’ fóra, esta cidade tería que estar reindustrializada vinte veces, que son os anos de vixencia deste plan.