A caza do raposo: argumentos de cazadores e animalistas

Javier Nogueira Diz, presidente de a Federación Galega de Caza, e Laura Duarte, portavoz de PACMA, atenden a Galiciapress e expoñen a postura de cazadores e animalistas con respecto ás cacerías de raposos que se celebran na comunidade galega desde principios de xaneiro e que se prolongarán ata mediados de febreiro. 

Galicia acollerá diversos campionatos da caza do raposo este xaneiro

Inimigos irreconciliables, as posturas de cazadores e animalistas sobre a cacería de raposos na comunidade galega están irremediablemente enfrontadas. Onde uns ven un exterminio, outros ven un control ambiental; se uns acusan unha investimento inxustificado por parte das institucións, outros defenden unha actividade deportiva e moi beneficiosa…Con todo, non sempre se dan ambos os puntos de vista, deixando sen contar a outra metade da historia.

Primeiramente, hai que saber como son estas cacerías e de que maneira están organizadas. “Son cacerías con escopeta, en modalidade de batida, que se realizan baixo a denominación de torneo, en cuadrillas formadas por dez cazadores, que dispoñen de cinco horas ininterrompidas para abater raposos na zona autorizada. Cada cuadrilla está acompañada dun guía e un xuíz de campo, e cada cazador pode levar os seus propios cans de rastrexo”, explican desde PACMA. Pola súa banda, a Federación puntualiza que nestas probas “as restricións cinexéticas para o desenvolvemento das mesmas son maiores que durante calquera día de caza”. “Limítase o número máximo de cazadores e cans de cada equipo, pero tamén a extensión de terreo a cazar por cazador é maior”, sinala Nogueira Diz.

En canto ao equipamento e desenvolvemento das cacerías, a FGC afirma que tanto as armas, como os cans e os métodos de caza “son os autorizados pola Lei de Caza de Galicia”, mentres subliña que os riscos tanto para participantes como para terceiros “son practicamente inexistente” e que o risco é “similar ao de calquera actividade ou deporte celebrado ao aire libre”.

O pasado 7 de xaneiro abriuse a veda, e a pasada fin de semana xa se celebrou o campionato provincial de Pontevedra. En próximas datas celebraranse os da Coruña, Lugo e Ourense, ademais das copas provinciais, o campionato galego e a Copa de España. A veda permanecerá aberta ata o día 10 de febreiro. Ante este calendario, PACMA lamenta que a comunidade “se ha convertido nunha triste referencia en canto á caza de raposos refírese”.

O APOIO DE LA XUNTA

Un dos asuntos que máis controversia xera en relación á caza do raposo é que estes campionatos realízanse baixo o abrigo de la Xunta de Galicia. Diversos colectivos animalistas e partidos políticos pediron á Xunta que deixe de apoiar estes torneos. De feito, o pasado marzo, o Parlamento galego aprobou unha proposta non de lei para para instar á Xunta “a que non se subvencionen nin se realicen competicións de caza de raposos, de tal forma que ningún cargo público nin representante da administración apoie ou participe na súa promoción nin desenvolvemento”. Esta mesma cuestión tamén foi levada ao Parlamento europeo polas deputadas Ana Miranda, do BNG, e Carolina Punset, do grupo Alianza dos Liberais e Demócratas por Europa.

Sobre o patrocinio de la Xunta nesta actividade, PACMA sostén que o goberno galego autoriza estes campionatos e ademais ten asinados convenios coa Federación Galega de Caza “para fomentar e favorecer o desenvolvemento destes torneos”. Así, no último ano  a Federación obtivo subvencións por un valor superior aos 50.000 euros: 25.000 euros da Consellería de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio; 30.274 euros da Secretaría Xeral para ou Deporte. Duarte lamenta que este diñeiro público destínese á caza, xa que considera que “a maioría de galegos e galegas preferirían que se destinasen estes recursos para coidar os montes e a protexer aos animais”.

A FGC recalca que a activida cinexética está autorizada pola Lei de Caza de Galicia

Este medio contrastou estes mesmos datos en o apartado de transparencia da propia Federación, tal e como indicou o seu presidente na entrevista. Con todo, cabe destacar que a Federación exhibe nas súas contas un musculo económico moito maior que o outorgado polas subvencións, cun orzamento que, tal e como reflicten as contas de 2018, superou amplamente o medio millón de euros.

O debate é, por tanto, non canto diñeiro dan a Consellería de Medio Ambiente e a Secretaría para ou Deporte á caza, senón se a Federación necesita realmente ese diñeiro público, xa que, tal e como sinala Nogueira “a caza en Galicia é o deporte co segundo maior número de licenzas federativas”, advertindo de que as axudas que reciben por federado “non chega aos dous euros” e que a Federación “é unha entidade autosuficiente, xa que da Administración Pública só recibe en torno ao 3% do seu prepuesto anual”.

POR QUE SE CAZAN RAPOSOS?

Nos motivos sobre a práctica é onde máis difiren as dúas posturas. Os animalistas sosteñen por unha banda que estes campionatos non están suficientemente avalados por informes técnicos e rigorosos que os apoien con fins científicos ou ambientais. “Non hai argumentos científicos (nin de control poboacional, nin de protección de especies, nin de equilibrio ambiental) que poidan xustificar a caza de raposos”, sinala Laura Duarte, quen afirma que o seu partido traballa na prohibición legal da caza do raposo nos montes galegos.

“Esta actividade é claramente minoritaria, xa que só representa ao 1,5% da poboación galega; en cambio en máis do 80% do territorio de Galicia pódese cazar: quen sae ao monte con escopeta apoderáronse do medio ambiente”, quéixanse desde PACMA. “Ao 99% dos galegos e galegas desposuíronnos da posibilidade de gozar libremente e con seguridade do monte, dos animais e da contorna privilexiada de Galicia, mentres eles argumentan que se trata dunha actividade deportiva que lles permite controlar a poboación de raposos e protexer outras especies…De novo preséntanse eles como a solución e cóntannos a historia de que son os animais quen se prexudica entre si e desequilibraron a natureza, cando todos os datos constatan que precisamente é a caza a que prexudicou gravemente aos animais e o medio ambiente”, lamenta Duarte.

Protestas de PACMA en Vigo contra as cacerías de raposos

Con todo, desde a FGC argumentan que estes campionatos teñen un claro fin ambiental. “O abandono do rural galego, a actividade humana e o cambio que sufriron os nosos montes nas últimas décadas fixo que as poboacións de determinadas especies disparásense en detrimento de outras”, comenta o presidente da Federación. “Isto fai necesario que se realice un control poboacional sobre as devanditas especies, neste caso o raposo, sen un depredador natural, é preciso controlar a súa poboación para mellorar a existencia doutras especies e que dita densidade non interfira negativamente no ecosistema”, sinala.

Sobre esta sobrepoblación, os datos que ofrece a Federación é que nos montes galegos a densidade poboacional do raposo é de “entre 1,6 e 2 exemplares por quilómetro cadrado”, facendo referencia aos datos recolleitos por Luís Eusebio Fidalgo, veterinario e profesor titular da Universidade de Santiago de Compostela. “Estas densidades son as máis altas da península e substancialmente máis altas do que recomenda a UE para manter baixo control enfermidades como a rabia ou sarna das cales pode ser portador o raposo”, comenta Nogueira, resaltando que “a caza do raposo está totalmente regulada, xestionada e é sustentable” polas cotas de captura marcados polos distintos organismos reguladores.

De igual maneira, Nogueira defende que as cacerías se realizan tamén con fins veterinarios e científicos. “Nos devanditos campionatos un grupo de veterinarios analizan, sacan mostras e visionan todas as capturas e obteñen diferentes resultados que informan da existencia ou non de enfermidades, parasitaciones, etc. que son datos moi relevantes para a saúde dos nosos raposos e a posibilidade de detectar posibles enfermidades que poida transmitir á cabana gandeira ou aos humanos”, argumenta o presidente.

Ademais, a FGC esgrime os datos de accidentes de tráfico provocados por raposos, sostendo que “entre o 2010 e o 2017 os condutores galegos sufriron 500 accidentes de tráfico producidos por raposos, o cal e como é lóxico, o número sería superior se non se realizase un control poboacional”, suxire o presidente, aproveitando para destacar a mesma problemática con relación aos xabarís. Con todo, Nogueira tamén di que a caza ten un “arraigado carácter social” e que é “unha actividade deportiva que dinamiza e reporta economía aos nosos pobos que cada día están máis deprimidos”.

As CACERÍAS EN CIFRAS

Achega do número de raposos cazados, as asociacións animalistas e plataformas ecoloxistas cifran en 12.000 os raposos abatidos anualmente. “Con todo, nos campionatos de 2018 abatéronse 268, segundo datos tamén proporcionados pola Xunta, polo que desde PACMA trbajamos non só na prohibición dos campionatos, senón da caza de raposos no seu conxunto, xa que é durante as batidas que se celebran por toda Galicia, máis aló dos torneos, cando se mata a miles de animais cada ano”, denuncia Duarte.

Mentres, desde a perspectiva da Federación ven neses miles de raposos abatidos unha mostra de “xestión e control poboacional”. Apoiado nos mesmos datos que PACMA, a FGC difire en que se trate de “un masacre e exterminio”, xa que nese caso “os datos serían cada ano inferiores e isto non ocorre”. “Estes datos dinnos que estamos a facer unha extracción correcta e beneficiosa de exemplares que non pon en risco, en ningún caso, á especie e si a mantén en densidades adecuadas”, afirma Nogueira, advertindo que se no futuro os cazadores notasen que a densidade de raposo diminúe, eles serían “os primeiros en poñer freo”.

Doutra banda, xa sen cifras oficiais, as cacerías xeran mortes indirectas dentro da fauna. Cuestionada sobre isto, PACMA afirma que aínda que non pode dar datos concretos si pode ofrecer estudos sobre caza e plumbismo (contaminación por chumbo, derivada do seu uso nas cacerías). “Cada ano dispérsanse na natureza 6.000 toneladas de metal pesado como consecuencia da actividade cinexética, o cal prexudica a millóns de animais”, critica Duarte.

En canto ás denuncias presentados por colectivos animalistas sobre infraccións durante as cacerías da pasada fin de semana, tanto PACMA como a FGC afirman non ter constancia das devanditas infraccións. Con todo, mentres que os primeiros advirten que non poden comprobalo pola falta de inspeccións e controis sobre o desenvolvemento das cacerías, os segundos volven lembrar que todos os campionatos e batidas de caza réxense baixo a Lei de Caza e un estrito regulamento e control regulado pola propia Federación, encargada de tomar medidas en caso de detectar algunha infracción.

Imaxes das protestas dos animalistas contra os cazadores

Nos mesmos torneos da pasada fin de semana vivíronse momentos de tensión entre os colectivos animalistas e os cazadores. Uns alegan que foron agredidos mentres os outros comentan que tentaron atacar aos seus cans e que sufriron danos materiais.

“É absolutamente comprensible que quen defende os dereitos dos animais traten de evitar a matanza de raposos penetrándose no monte para escorrentalos, e seguramente salvasen decenas de vidas, pero estamos seguros de que na inmensa maioría dos casos isto fíxose de forma pacífica, e se nalgún caso non fose así, obviamente non poderiamos estar de acordo” sentencian desde PACMA sobre a polémica, informando á súa vez que as agresións e ameazas de cazadores cara ao colectivo “son habituais e frecuentes”.

No outro bando, Nogueira reitera que a caza é unha práctica legal en Galicia e que os cazadores o único que fixeron foi “tentar exercer o seu dereito para cazar, para a cal tiñan a pertinente documentación e autorización”. “Desde a Federación Galega de Caza respectaremos sempre calquera ideoloxía contraria á actividade cinexética, pero sempre desde a educación e o respecto, asique o intento de boicot dunha proba, os insultos, provocacións e os malos modais non terán o consentimento da Federación Galega de Caza”, responde a FGC, deixando entrever que a veda, no que se refire á loita que manteñen defensores da caza e detractores da mesma, segue aberta. Pero esta vai máis aló do 10 de febreiro.