A maioría dos galegos e dos españois cren no modelo autonómico da Constitución

O Día da Constitución sempre reabre o debate sobre a súa reforma. En plena polémica pola entrada de Vox nas institucións, as enquisas demostran que os que apoian a opción centralista de eliminar as comunidades autónomas son unha minoría, tanto en España como en Galicia, aínda que significativa, en torno ao 20%. Entre os que defenden o modelo actual e os que apostan por máis autonomía suman máis do 50%.

Como cada ano, chega un novo 6 de decembro. Pero esta vez o aniversario da Constitución celébrase nun clima de crispación que desloce a cifra redonda que cumpre a Carta Magna: nin máis nin menos que 40 anos de vixencia, durante os cales España viviu a súa etapa moderna máis prolongada en paz, liberdade e prosperidade.

A pesar deste legado, son moitas as voces que reclaman unha reforma constitucional. Con todo, non hai acordo entre os principais partidos política sobre que aspectos necesitarían unha revisión nin se esta debe realizarse na actual conxuntura nacional.

O Partido Popular é a formación máis contraria a tocar o articulado da Carta Magna. Os populares aducen que non se dá o consenso de 1978 nin consideran que sexa a primeira das prioridades para o país.

Nunha situación intermedia sitúase Cidadáns, aínda que as súas propostas reformistas non sexan as mesmas que as do PSOE nin Podemos. Mentres a esquerda quere revisar a fondo a Constitución, a formación centrista propón modificacións menores e mesmo técnicas que non abran en canle o texto constitucional.

O MODELO DE ESTADO

Pero a gran dificultade desta reforma constitucional é sen dúbida o modelo territorial, orixe das principais disputas entre os partidos. Mentres PP e Cidadáns están dispostos a clarificar a repartición autónomico de competencias --mesmo devolvendo algunhas delas á Administración Central--, pero a non dar ningún paso máis na descentralización, a esquerda presiona para "federalizar" o actual sistema.

As catas demoscópicas tamén demostran que a opinión pública está dividida. Segundo o último CIS, a opción preferida polos cidadáns é un Estado como o actual, con autonomías, modelo apoiado polo 39,2% dos enquisados. Pero alcanzan o 20,6% os españois que queren un Estado sen autonomías e un 12,5% os que queren conceder maior autonomía ás comunidades.

O presidente Feijóo con parte do equipo que redactou o Estauto de Autonomía de Galicia

Outros asuntos como o feminismo, as novas tecnoloxías ou os retos ambientais, que non se recolleron no texto orixinal, tamén poderían ter cabida na nova reforma. Pero necesitaríase abrir unha etapa de debate profundo entre os españois para cristalizar un acordo parecido ao que se logrou tras o franquismo e asegurar así que a reforma chegase a bo porto.