Alumnos das zonas arrasadas polos incendios como Verín plantan cara ás chamas

O instituto de Verín puxo en marcha o proxecto Non+Lumes, coa colaboración da Consellería de Educación dentro do programa InnovaLab, unha iniciativa que fomenta a innovación educativa en centros rurais. O obxectivo é claro: sensibilizar ao alumnado das comarcas máis golpeadas polo lume —Castrelo de Val, Laza, Cualedro, Monterrei, Oimbra, Vilardevós, Riós e Verín— sobre as causas e consecuencias dos incendios, á vez que se promove a súa participación directa en tarefas de rexeneración forestal.

O pasado verán, a comarca de Monterrei foi unha das máis castigadas polos grandes incendios forestais que arrasaron Galicia. Segundo os datos da Xunta, queimáronse máis de 13.000 hectáreas en apenas dúas semanas, con focos simultáneos en municipios como Cualedro, Laza e Vilardevós, onde chegou a perigar o centro urbano. Os equipos de extinción, veciños e voluntarios loitaron durante xornadas enteiras en condicións extremas, con temperaturas por encima dos 40 graos e ventos cambiantes que avivaban as chamas.

O impacto ambiental foi devastador. Gran parte do arboledo autóctono desapareceu e repetíronse escenas de emerxencia similares ás xa vividas nos grandes incendios de 2017. Para moitos habitantes do val, este verán confirmou que a loita contra o lume líbrase tamén no terreo educativo e social, non só no operativo de extinción.

A proposta parte do departamento de Bioloxía e Xeoloxía do centro, aínda que involucra tamén a áreas como Debuxo, Lingua Galega, Inglés e Educación Física. Ao longo do curso, os docentes deseñan actividades que permiten aos estudantes observar, investigar e actuar sobre o impacto ecolóxico e social dos lumes. Segundo fontes educativas, tras realizar en outubro unha primeira saída de campo para analizar unha zona afectada e recoller sementes autóctonas, o alumnado prepara agora novas accións prácticas sobre o terreo.

O proxecto, ademais de fortalecer competencias científicas, pretende reforzar o vínculo emocional coa contorna, nunha comarca onde cada verán o perigo das chamas é máis evidente. As comunidades educativas do val de Monterrei comparten a mesma preocupación: non quedar de brazos cruzados ante un fenómeno que xa se percibe como estrutural, vinculado tanto á crise climática como ao abandono rural.

Recuperar o que o lume destruíu

O vindeiro luns 17 de novembro, os alumnos de cuarto de ESO do IES Castro de Baronceli uniranse ao alumnado de 1º do Ciclo Superior de Forestal do IES Cidade de Antioquía de Xinzo de Limia e a membros da Comunidade de Montes de Cabreiroá para participar nunha xornada conxunta de recuperación. A actividade, que se desenvolverá entre as 10:00 e as 16:00 horas, consistirá en aplicar métodos prácticos de restauración de terreos queimados, desde a plantación sostible até a xestión do solo para evitar a erosión.