As consultas telefónicas lastran a Atención Primaria: "Dinme: 'Desbásteme a tripa'. Un médico ten que ver, ouvir e tocar"

O próximo 3 de outubro hai convocada unha folga na sanidade galega que, nestes momentos, parece do todo inevitable. Os sindicatos convocantes, o Sindicato Médico de Galicia (SIMEGA) e Ou’Mega, foron incapaces de achegar posturas cunha Xunta pecha en banda que non atende as reclamacións duns médicos que atenden a diario un número "inasumible" de consultas nunha contrarreloxo constante que asfixia aos sanitarios e que se deriva nunha peor atención aos pacientes. 

"7Ou CONSULTAS Ao DÍA"

Nun comunicado conjuntolas dúas organizacións reclaman que o máximo de actos asistenciais diarios establézase en 30 por xornada, unha cifra que obriga a preguntar onde está a media actualmente, unha cifra que, como suxire o doutor Enrique Marra-López, secretario xeral de SIMEGA, “habería que preguntarlle ao SERGAS”.

“Nós podemos falar polos compañeiros que nos reportan até 70 nun día, e non digamos xa no verán”, lamenta Marra-López, que non dubida en cualificar como “un absoluto desastre” a situación actual. Os profesionais que denuncian son “os que teñen batifondo, os que están perdidos da man de Deus”, di o galeno, consciente de que é complicado establecer unha media sobre a presión asistencial, pois non todos os médicos anímanse a denunciar o colapso existente.

En calquera caso, desde SIMEGA asumen que “todo o mundo sabe como está hoxe a Atención Primaria” cando “se están dando citas para dentro de 15 días e suponse que as axendas están cheas”. “Que fai a xente? Vai por urxencias e pono a maiores ao médico, chegando a unhas cifras extremas”, detalla Marra-López.

FALTAN MÉDICOS Ou "SOBRAN" PACIENTES?

É aquí onde chocan dúas tese: por unha banda, a daqueles que denuncian que existe unha preocupante falta de sanitarios; polo outro, os que defenden que os usuarios imos ao médico máis do necesario. Para Marra-López, que primeiramente indica que “o cliente non sempre ten a razón”, o que falan son as cifras, que reflicten que “desde a crise da Covid-19 incrementouse a demanda de asistencia sanitaria un 25%, e iso dino desde o propio SERGAS”. 

“Eles saben que facemos máis consultas antes do coronavirus. A xente colleu medo”, subliña o sanitario, ao tempo pon sobre a mesa outros factores que están a asfixiar aínda máis aos profesionais, como as consultas telefónicas. “Parece que non quitan tempo, pero supoñen unha chea de traballo”, critican desde SIMEGA, onde certifican que “a maioría das veces non serven para nada”. 

“Ao meu xuízo”, di Marra-López, “de cando en cando resolven cousas, porque ao final tes que citar ao paciente, xa que en medicamento hai que ver, ouvir e tocar”. “A min dinme: ‘Desbásteme a barriga’. Ou si teño que auscultar, cousas básicas que por teléfono non se poden resolver”, ejemplifica, á vez que pon de exemplo o envío de fotografías de lesións “onde non se ve nada”

“Todas estas novas técnicas que se incorporaron están a entorpecer moitísimo a asistencia. Pero hai moitísima demanda e temos menos médicos. Entón colápsase o sistema, e é o que está a pasar. Fai falta educación sanitaria, pero isto faise en Atención Primaria e alí non hai tempo para explicarllo aos pacientes”, razoa Marra-López.

BUROCRACIA E GARDAS

Nese sentido, a maiores das consultas, un 40% do tempo de dedicación á atención clínica vaise na carga burocrática que asumen os sanitarios, “algo que o SERGAS tamén a recoñece e que di que o vai a arranxar, pero non fixo nada desde que chegou o conselleiro, que se comprometeu a reducir a carga burocrática”. 

“Ao día de hoxe non se fixo absolutamente nada. Os informes sociais que temos que facer para todo o tema da asistencia sociosanitaria. A Consellería correspondente para estas axudas tarda ás veces dous anos en concedelas. Pois o informe que facemos hai que ilo renovando cada seis meses. E resulta que ese informe lle toca facelo ao médico de primaria, algo que lle leva media hora como mínimo, pero aos seis meses caduca e hai que volver facer outro”, reprende Marra-López, que reclama que sexa persoal administrativo ou de enfermaría o que asuma este tipo de funcións que restan un tempo valioso á atención dos pacientes. 

“Noutros sistemas de saúde todo iso está solucionado. Aquí todo vai caendo ao lado do médico. E con iso Atención Primaria vai como vai”, censuran desde o sindicato. Mención á parte merecen, en cambio, as horas de garda, sobre as que SIMEGA e Ou’Mega piden que se actualice o abono das presenciais ao 175 % do valor da hora ordinaria.

“Hai sitios onde faltan médicos e os sanitarios teñen que facer moitas máis horas de garda. No canto de catro ou cinco gardas ao mes teñen que facer sete ou oito. Isto fai que existan diferenzas moi gordas entre áreas sanitarias”, puntualiza Marra-López, insistindo en que é un problema que ten a súa raíz no feito de que “os persoais están mal feitas, mal implementadas”. 
 

"NON DIXERON NADA. ES UNHA COUSA ALUCINANTE"

Neste escenario, desde os sindicatos reclamaron á Consellería de Sanidade a apertura dun diálogo para que as súas reclamacións sexan atendidas e poder desconvocar os paros, que perseguen tamén a aprobación dun estatuto propio. Con todo, e para sorpresa das dúas centrais sindicais, a resposta foi o silencio da administración pública.
 

“Non dixeron nada. Absolutamente nada de nada. É unha cousa alucinante”, reafirma Marra-López con incredulidade. Así as cousas, os sindicatos aceptan que o día 3 de outubro haberá unha folga en sanidade que servirá para “tomar a temperatura” ao enfado do sector. A resposta do colectivo marcará os seguintes pasos a dar antes de emprender outras accións como a convocatoria dunha folga indefinida, extremo ao que non queren chegar, pero cren que a folga vai contar cun gran seguimento porque “a xente está moi, moi, moi concienciada”. 

“Despois? Veremos si hai que apertar o acelerador”, anuncian desde SIMEGA, que contemplan alternativas como a celebración de paros de dúas horas todas as mañás ou, se fose preciso, convocar unha folga indefinida.