Transfobia e gayfobia explotan en Catalunya: que está a pasar?

Catalunya enfróntase a un preocupante aumento da violencia e a discriminación contra o colectivo LGTBI+. Segundo o recente informe do Observatori contra l'LGTBI-fòbia, nos primeiros 137 días de 2025 rexistráronse 125 incidencias (agresións ou situacións de discriminación). Esta cifra supón un aumento do 22,5% en comparación cos 102 casos documentados no mesmo período do ano anterior. Isto tradúcese nunha incidencia cada 26 horas na rexión.

Gayfobia e Transfobia: Os Principais Motivos de Odio
O informe do Observatori contra l'LGTBI-fòbia detalla que a gaifobia segue sendo o principal motivo de discriminación, representando o 57% dos casos. Con todo, é significativo que só o 32% das vítimas identifícanse como homes gais. O Observatori contra l'LGTBI-fòbia explica esta disparidade sinalando que, en moitas ocasións, os agresores etiquetan despectivamente como gais a persoas bisexuais, non binarias ou trans.

En segundo lugar, a transfobia constitúe un preocupante 31% das incidencias rexistradas. Aínda que porcentualmente a gaifobia sexa lixeiramente máis común, ao analizar os casos concretos, homes gais (41 casos) e persoas trans (39 casos) son agredidos nunha proporción case idéntica, o que subliña a particular vulnerabilidade das persoas trans.

Discursos de Odio, Acoso e Insultos: As Formas Máis Comúns de Agresión
O tipo de agresión máis frecuente é o discurso de odio, que representa o 30% do total das incidencias (36 casos). Séguenlle de cerca os casos de acoso (25%, 28 casos) e os insultos (17%, 21 casos). Ademais, documentáronse polo menos 20 agresións físicas (16% dos casos), o que equivale a case unha agresión física por semana.

Espazos de Agresión: A Rúa e as Redes Sociais á cabeza

Os espazos públicos continúan sendo o escenario principal das agresións, con 27 casos (21,6%) ocorridos na rúa. Séguenlle as redes sociais con 20 casos (16%) e o ámbito laboral con 16 casos (12,8%). Especialmente preocupantes son os 12 casos (9,6%) rexistrados no ámbito de convivencia directa da vítima, o que inclúe familiares ou persoas con quen comparten domicilio.

Datos Específicos por Colectivo e Territorio

O informe do Observatori contra l'LGTBI-fòbia ofrece datos detallados sobre os colectivos máis afectados:

Homes gais: 41 incidencias (32% dos casos).

Persoas trans: 39 incidencias (30,5% dos casos).

Colectivo LGTBI+ en xeral: 15 incidencias (11,7% dos casos).

Lesbianas: 8 incidencias (6,3% dos casos).

Persoas bisexuais: 4 incidencias (3,1% dos casos).

Sen determinar: 20 incidencias (15,6% dos casos).

Outros: 1 incidencia (0,8% dos casos).

Xeograficamente, a demarcación de Barcelona concentra a gran maioría das incidencias, con 89 casos (71,2%). Séguenlle Tarragona con 6 casos (4,8%), Xirona con 4 casos (3,2%) e Lleida con 2 casos (1,6%). Ademais, rexistráronse 23 agresións non presenciais (18,4%) e un caso sen datos de localización (0,8%).

O Presidente do Observatori contra l'LGTBI-fòbia, Eugeni Rodríguez, expresou a súa profunda preocupación por este aumento de casos e destacou a elevada incidencia da transfobia. Advirte que “o crecemento do odio cara ás persoas trans ten unha evolución absolutamente perigosa e preocupante”.

Contexto Nacional: Un Aumento Xeneralizado do Odio LGTBI+

A nivel estatal, o recente informe "Estado do Odio: Estado LGTBI+ 2025" da Federación Estatal LGTBI+ tamén revela un aumento significativo das agresións físicas ou verbais contra o colectivo LGTBI+, duplicar no último ano. Este estudo indica que o 20,3% das persoas LGTBI+ en España sufriu acoso e o 25,2% discriminación. As agresións físicas ou verbais pasaron do 6,8% en 2024 ao 16,25% en 2025.
 

O informe nacional subliña que as persoas trans e aquelas con menos recursos económicos son especialmente vulnerables ao odio. Un 23,7% das persoas entre 25 e 34 anos foi vítima de agresións, e esta porcentaxe elévase ao 24,47% entre quen teñen menores ingresos.
 

Comunidade Valenciana: Denunciouse publicamente o desmantelamento da Lei Trans Valenciana, o que suxire unha preocupación polos dereitos das persoas trans nesta rexión e podería estar relacionado cun aumento da vulnerabilidade e, potencialmente, das agresións. Con todo, non hai datos concretos sobre un aumento específico de agresións transfóbicas nos informes xerais.

Madrid: O informe "Estado do Odio: Estado LGTBI+ 2025" menciona que en Madrid hai quen "campan ás súas anchas" sen sufrir consecuencias polas agresións LGTBIfóbicas, o que podería indicar unha situación preocupante, aínda que non se especifica un aumento porcentual de casos transfóbicos.

Aumento xeral a nivel nacional: É crucial lembrar que o informe da Federación Estatal LGTBI+ indica que as agresións físicas ou verbais contra a poboación LGTBI+ duplicáronse a nivel nacional no último ano. Dado que as persoas trans son unha parte significativa deste colectivo, é moi probable que este aumento xeral reflíctase nun incremento da transfobia en varias comunidades autónomas, aínda que os datos desagregados aínda non estean completamente dispoñibles.

Infradenuncia e Desconfianza Institucional: Un Obstáculo para Combater o Odio
A pesar da gravidade dos datos, a infradenuncia segue sendo un problema significativo, cun 46,09% das vítimas a nivel estatal que non acoden ás autoridades. Isto débese, en gran medida, á percepción de que "non servirá de nada" e ao temor a non ser crido. Ademais, a confianza nas institucións diminuíu entre quen sufriron agresións.

España perde terreo en dereitos LGTBI+ segundo o Rainbow Map 2025

España descendeu ao quinto posto no Rainbow Map 2025 de ILGA-Europe, que mide o compromiso dos países europeos cos dereitos LGTBI+. Cun 74% de cumprimento lexislativo e de políticas públicas, o país baixa un posto respecto ao ano anterior, reflectindo un estancamento preocupante fronte a avances doutros países.
 

Desde a Federación Estatal LGTBI+ alertan que esta caída non é casual, senón resultado de retrocesos concretos e falta de impulso político para aplicar e protexer as leis vixentes. Óscar Rodríguez, vogal de relacións exteriores, subliña que “ter leis non basta, hai que aplicalas para lograr igualdade real en todo o territorio”.
 

O informe destaca avances en autodeterminación de xénero e protección ante delitos de odio, pero sinala a falta de vontade política en áreas crave como educación, sanidade e emprego. Paula Iglesias, presidenta da Federación, denuncia a normalización de discursos de odio en aulas e redes sociais, e a lentitude institucional para responder.

A nivel europeo, obsérvase un retroceso xeral en dereitos LGTBI+, con países como Reino Unido e Xeorxia tamén perdendo posicións por reformas regresivas. Igrexas advirte que “a igualdade non pode quedar quieta: ou avanza, ou retrocede. E en España, non podemos permitirnos frear”.

Por iso, a Federación insta o Goberno e administracións a reactivar o seu compromiso, implementar plenamente a Lei Trans e LGTBI+, reforzar a protección e asegurar que as políticas cheguen a todas as persoas, dondequiera que vivan. “Este informe é un termómetro dos dereitos e a dignidade de millóns. Non podemos permitirnos baixar máis”, conclúe Igrexas.

Chamada Urxente á Acción

Tanto o Observatori contra l'LGTBI-fòbia en Catalunya como a Federación Estatal LGTBI+ a nivel nacional urxen ás autoridades a tomar medidas efectivas para combater o odio e protexer os dereitos do colectivo. Entre as recomendacións inclúense a aprobación dun Pacto de Estado contra os discursos de odio, a implementación efectiva de leis LGTBI+ e Trans, a educación en diversidade e o sancionamiento dos discursos que deshumanizan ao colectivo.

Neste Día Mundial contra a LGTBI-fobia, os datos presentados en Catalunya e a nivel estatal evidencian a urxente necesidade de abordar o alarmante aumento da violencia e a discriminación. A protección dos dereitos e a seguridade das persoas LGTBI+ debe ser unha prioridade para toda a sociedade.