Europa sofre unha "inundación de cocaína" con Galicia como "porta de entrada", considera Villalbí

O delegado do Goberno para o Plan Nacional sobre Drogas, Joan Ramón Villalbí Hereter, advertiu este martes que Europa se atopa "alagada" de cocaína e que España é unha das principais "portas de entrada" xunto cos portos de Anveres (Bélxica) ou Róterdam (Países Baixos), o que provocou que sexa a sustancia ilegal máis consumida polos españois por detrás do cannabis.

"Estamos alagados de cocaína. A produción sobre todo en Colombia e Perú está totalmente disparada. En Bolivia a produción mantense máis acoutada e con usos máis tradicionais, pero a produción vinculada ao narcotráfico en Colombia e Perú está absolutamente disparada. Toda Europa está a vivir unha inundación de cocaína, onde España ocupa unha parte importante como porta de entrada ao continente europeo, (...) os portos de Anveres ou de Róterdam fan unha forte competencia neste sentido", sinalou durante a Comisión Mixta do Congreso dos Deputados para o Estudo dos Problemas das Adiccións.
 

Hereter mostrou a súa preocupación polo "potencial para facer dano" desta droga, aínda que os seus niveis de consumo sexan "relativamente molestos" --consumida por un 2,5 por cento da poboación no último ano, segundo as informe IDADES 2024--, debido a que se está producindo a niveis "marca", cunha "maior pureza" e cun "menor prezo" que no pasado.

Con todo, recalcou que os datos de consumo de cocaína son "relativamente estables", tanto entre a xente que di probar algunha vez no último ano (13,3 por cento), como a xente que di habela consumido algunha vez o último mes (1,4 por cento).
 

"Preocúpannos moito outras formas de cocaína, distintas da cocaína en po como o crack ou a pasta basee, que son moitísimo máis adictivas, moitísimo máis destrutivas, con moito potencial para xerar episodios psiquiátricos agudos, e con moito potencial para xerar unha dependencia moi intensa, moi rapidamente, e destruír totalmente a vida dos seus usuarios. Temos aquí niveis de consumo moi pequeniños, pero os seguimos moi de cerca porque o crack está a penetrar lentamente en grandes cidades europeas como París (Francia), Xenebra (Suíza) ou Zúric (Suíza)", engadiu.
 

No que respecta ao cannabis, detallou que o seu consumo durante os últimos doce meses atópase nun 12,6 por cento, mentres que o seu consumo diario no último mes creceu "lentamente" ao longo dos anos até o 2,5 por cento.

Aínda que outras drogas ilegais teñen niveis de consumo "moito máis baixos", Hereter quixo sinalar a vixilancia sobre a éxtase ou a metanfetamina, especialmente esta última, pois é unha das sustancias "máis destrutivas", así como sobre novas sustancias psicoactivas como a ketamina ou a cocaína rosa.

Así mesmo, recoñeceu o "labor" dos corpos de seguridade pola diminución da percepción de dispoñibilidade da maior parte das drogas, con excepción do cannabis; en canto á mortalidade por sobredose ou por enfermidades derivadas do consumo crónico destas sustancias, destacou que os datos diminuíron " moitísimo" nos últimos anos.
 

UN MENOR CONSUMO DIARIO DE ALCOL

Doutra banda, Hereter subliñou que as sustancias máis consumidas son as legais, especialmente o alcol (76,5 por cento no último ano), seguido do tabaco (36,8 por cento no último ano), recalcando que o consumo diario de alcol é "bastante" menor que no pasado, sobre todo entre os máis novos.

"O alcol mantense con datos de consumo relativamente estables, con valores altos de consumo o último ano e o último mes, aínda que de consumo diario bastante menos que antes. Os españois non beben diariamente, como é a imaxe estereotípica que temos de nós mesmos, e isto xa non é así para a maioría da poboación. E si miramos o consumo diario, segundo os grupos de idade, pódese ver que na xente nova o consumo diario é apenas dun 5 por cento, e na xente de 55 a 64 anos ascende até un 16 por cento, e é o grupo de idade onde é máis frecuente", engadiu.

Ademais, expresou que lle preocupa máis outras formas de consumo de alcol como son os botellóns, onde hai máis probabilidades de que se realice un consumo abusivo, mesmo entre os menores de idade; con todo, resaltou o descenso da participación en botellóns, algo que achaca ás medidas de administracións locais, o que provocou un descenso das bebedeiras desde o 16,7 por cento en 2022 até o 14,7 por cento en 2024.
 

O delegado tamén sinalou que un 56 por cento dos menores de idade recoñeceron consumir alcol nos últimos 30 días e, aínda que os datos de consumo intensivo "foron diminuíndo" desde 2012, recoñeceu que "seguen sendo demasiado altos".

LEVE DIMINUCIÓN DA PARTICIPACIÓN EN XOGOS DE APOSTAS

Hereter mostrou que a prevalencia da participación dos españois en xogos de apostas experimentou unha breve diminución tanto no formato en liña (prevalencia do 5,5 por cento) como presencial (prevalencia do 52,9 por cento), e que son os mozos os que máis participan en liña.
 

Aínda que a maioría da xente que xoga gastaron entre seis e 30 euros a última vez que xogaron, o delegado mostrou a súa preocupación por un 2 por cento dos enquisados que recoñeceron gastar 300 euros ou máis, o que pode crear un "risco" para as súas vidas.

Cabe destacar que unhas 4.600 persoas acudiron en 2022 a redes de tratamento de adiccións comportamentales, das que un 80 por cento facíano polos xogos de apostas, seguidos dos videoxogos, as compras ou o sexo.

A sustancia que máis leva á xente a tratamento é o alcol (28.000 persoas), seguido da cocaína (25.000), o cannabis (12.000) e a heroína (8.000).

FALTA DE FINANCIAMENTO

Doutra banda, Hereter recoñeceu unha infrafinanciación pola falta de aprobación dos Orzamentos Xerais do Estado e pola diminución do diñeiro procedente do Fondo de Bens Comisados, aínda que recalcou que lograron convencer a varios ministerios para aumentar a transferencia de fondos ás comunidades autónomas.
 

"Nós encaramos o ano 2024 nunha situación de anemia grave polo que se respecta á dotación de persoal na nosa delegación. Era un problema xeral en todo o Ministerio, quizais en moitos outros ministerios tamén, pero ao longo destes últimos meses puidemos incorporar talento novo", engadiu.

Por último, afirmou que actualmente se atopan traballando en mellorar a regulación de alcol, especialmente polo seu consumo en menores; a mellora da abordaxe das medicacións con potencial adictivo, tanto os opioides, como o fentanilo ou as benzodiazepinas; ou en mellorar a capacidade para detectar novas sustancias e cambios no mercado, entre outras cuestións, todo iso a través da coordinación con todas as autoridades competentes, compartindo datos, tentando conseguir máis recursos e realizando campañas de sensibilización.