De como unhas mesas de ping-pong proban o posible poder de Jácome nunha nova Xunta

Nun Concello, o interventor municipal  é crucial para garantir a legalidade e a eficiencia na xestión económico-financeira da entidade local. Este profesional, xeralmente funcionario de carreira, encárgase de fiscalizar e controlar a execución do orzamento, velar polo cumprimento da normativa vixente en materia económica e financeira, emitir informes sobre a legalidade e adecuación dos actos administrativos que afecten á facenda municipal, así como participar na elaboración de documentos contables. 

O seu labor contribúe a asegurar a transparencia e a correcta utilización dos recursos públicos. Para protexelos das presións dos alcaldes, as Cortes lexislaron hai unha década que pasaban a depender do Estado, non dos municipios. 

Pois ben, o alcalde de Ourense pretende cesar ao seu interventor, a quen acusa de “tiquismiquis”. Gonzalo Pérez Jácome abriulle un expediente para cesalo. 
 

O motivo aducido? O líder de Democracia Ourensá asegura que o funcionario está a obstaculizar os seus proxectos á mantenta, atrasando adrede a elaboración de informes imprescindibles.
 

"NON FIRMA O QUE LLE PIDE"

Pola contra, fontes da oposición consultadas por Galiciapress rexeitan a versión do mandatario. Alegan que o funcionario simplemente está a cumprir o seu labor, como fixo antes de que Jácome chegase ao poder. O problema é, indican, que o grao de irregularidades administrativas do Goberno de Democracia Ourensá é tal que, por pura aplicación das normas, os proxectos encallan. 

“O motivo real é que non lle rubrica os informes que el quixese”, sinala outra fonte coñecedora do día a día na Praza Maior. 

Jácome no expediente:  "... infórmase á persoa afectada da posibilidade de acordar coa Administración municipal a finalización do presente procedemento e a súa adscrición provisional a outro posto de traballo"
 

Ten Jácome posibilidades reais de cargar a un funcionario que depende do Estado? Está por ver, o que está claro que o alcalde o vai tentar. Ao ser cuestionado hoxe pola prensa, o político dixo que a lei lle permite trasladalo a outro posto se o funcionario así o pide.

De feito, na apertura do expediente o alcalde déixao claro. "... infórmase á persoa afectada da posibilidade de acordar coa Administración municipal a finalización do presente procedemento e a súa adscrición provisional a outro posto de traballo", sinala o escrito, no que se pode interpretar como unha oferta ou como unha ameaza. Ou acepta o traslado e vaise a outro posto ou o expediente seguirá o seu curso. 
 

Por agora, o traballador público ten dúas semanas para presentar alegacións ao expediente. Será a primeira vez que poderá replicar ás duras acusacións de Jácome de maneira oficial. Cando o vilipendia nos plenos, o interventor solicita a palabra e inmediatamente o político mándao calar, argumentando que as normas só permiten que o interventor fale para advertir dalgunha ilegalidade.

Dalgunha ilegalidade xa advertiu por escrito e, cando Democracia Ourensá tirou para adiante, polo menos nunha ocasión o BNG utilizou os informes do interventor para levar unha modificación de crédito ao pleno. Votación que Jácome perdeu, desatando a súa ira.
 

Esa negativa do Pleno impediu pagar a algúns provedores -á concesionaria da depuradora entre outros- e a outros empresarios locais. Acumular meses de atrasos é moi mala noticia para calquera dirixente dunha administración sobre todo en precampaña, pois Democracia Ourensá competirá nas autonómicas do 18 de febreiro.

BATALLA PRELECTORAL

O factor das eleccións é clave para entender este enredo. O PP levantou a Jácome á alcaldía pero desde que o localista confirmou que ía competir nas galegas os populares están a marcar máis e máis distancias.
 

Sen apoio do PP, Jácome goberna en minoría e cun interventor que lle lembra que hai decisións que obrigatoriamente deben pasar por pleno -como certas modificacións de crédito-. Se o PP. Democracia Ourensá non ten maneira de como mobilizar o diñeiro do Concello. 

Se había 10 millóns orzados para loitar contra os incendios en 2023 e non se gastaron porque, afortunadamente, apenas houbo lumes forestais, Jácome non ten maneira de recolocar eses millóns a outras tarefas. Salvo que o PP pase polo aro e agora mesmo non está polo labor.

Por que o PP non lle facilita a vida a Jácome, pois á fin e ao cabo o investiu hai só uns meses? Hai varias explicacións.
 

A primeira é evidente. Os conservadores non están nada contentos coa decisión de DO de competir nos comicios de febreiro. Son conscientes de que os localistas o teñen relativamente fácil para sacar un deputado. Democracia Ourensá debería cultivar uns 10.000 votos en toda a provincia cando nos locais deste ano recolleu uns 18.000 só na capital.

Un hipotético escano de DO non tería porqué acabar automaticamente coa maioría do PP no Parlamento de Galicia. Con todo, os conservadores non teñen tanto colchón. A maioría está en 38 e agora posúen 42. Teñen un colchón de 4, que serían 3 si Jácome saca un. Ademais, no PP saben que Alfonso Rueda non é Alberto Nuñez Feijóo, é unha cabeza de cartel moito máis descoñecido e estas son as súas primeiras eleccións. Hai incerteza.

Realmente sería un problema para o PPdeG que Armando Ojea, a man dereita de Jácome e cabeza de cartel de DO en febreiro, lograse un escano en Ou Hórreo? Á fin e ao cabo, os localistas sempre preferiron pactar co PP e, ideológicamente, están moi enfrontados co Bloque.
 

Aínda que válido, este razonamento  non basta para borrar o pesadelo que azouta aos próceres do PP. Se sacan só 37 deputados e a cor da Xunta depende de Jácome, que lle impediría levantar ao BNG e ao PSOE ao goberno a cambio de, por exemplo, unha vicepresidencia para Ojea e unha choiva de millóns de investimentos para Ourense cidade? 

O PP non tería marxe de represalia, pois non podería desaloxar a Jácome da Praza Maior se os aparellos do PSdeG e do Bloque mandan aos seus líderes locais tapar o nariz e apoiar a Jácome nesta lexislatura.  Así as cousas, ao PP convenlle ter na súa man cantas máis cartas mellor e unha delas é que Jácome enfróntese a unha posible lexislatura na que non poderá mover de apartado nin un céntimo.
 

Consciente da aparición desta  brecha entre PP e DO, o PSOE xa moveu ficha. Exiliado ao Senado Manuel Baltar -que sempre foi o principal valedor de Jácome no PP-, os socialistas pactaron co seu sucesor Luís Menor os orzamentos na Deputación de Ourense. Os votos dos deputados provinciais de Jácome, claves para que o PP mantivese a Deputación, convertéronse da noite para a mañá en irrelevantes no Pazo Provincial e  o PP municipal ha pasado,de aliado a competidor que xoga a dúas bandas, non derruba o Goberno Local pero non lle aproba un euro.

En definitiva, na pelexa de Jácome contra o interventor hai tamén factores políticos. Se o PP revalida a absoluta nas galegas, o funcionario pode seguir sendo un lastre, pero pouco máis que unha chinesa no zapato,  pois co apoio do PP no Pleno Municipal, Democracia Ourensá poderá sacar adiante orzamentos e proxectos.

CIDADE QUE NON PODE PAGAR

Mentres tanto, a oposición aproveita para facer sangue. En opinión do Bloque o expediente ao interventor é un simple reflexo da “incapacidade manifesta de Jácome, quen busca, permanentemente, culpables ante a insostible situación económica na que ten sumido ao Concello”. Un municipio que, advirten, está “ao bordo a quebra económica”. 

Desde o #PSOE de Ouense  diagnostícase que estamos ante “unha cortina de fume” para ocultar a xestión “propia dun pequeno ditador” que está a levar á cidade “ao límite” aplicando unha “xestión vergoñosa”.

De portas para fóra no #PP de Ourense tentan nadar e gardar a roupa. Por agora limítanse a expresar o seu respecto ao traballo dos funcionarios e piden tempo para analizar os motivos do expediente de forma seria e rigorosa. 

O expediente  saltou hoxe aos medios tras reclamalo oficialmente a oposición. O edil perdooulles a vida aos seus críticos dicindo que nesta ocasión non vai denunciar a filtración nos xulgados, molesto porque a oferta de paz ao interventor retrátao. 
 

QUEN PAGA QUE?

Até as eleccións, até o 18 de febreiro, Jácome está só e os investimentos en Ourense, a terceira cidade de Galicia, case paralizadas.

Por exemplo, o alcalde pretendía comprar unhas mesas de ping pong para uns parques co diñeiro do departamento de medio ambiente. O interventor díxolle que iso pode ser ilegal, pois debería pagalo co diñeiro do departamento de   deportes. Probablemente será o pleno, onde DO está en minoría, quen teña que decidir si colócanse as mesas e quen as paga.  Con todo, a ninguén se lle escapa que o que está en xogo en Ourense, e en Galicia, é moito máis que un sitio para xogar ao tenis de mesa.