ABANCA contra as cordas polos seus cartóns revolving: "O 80% dos contratos que van a demanda gáñanse"

Entre ciberataques ou casos de phishing os titulares que está a deixar ABANCA polo reguero de escándalos nos que se ve salpicada pon á entidade bancaria nunha posición moi delicada cos seus clientes, aos que non lles tremeu o pulso en ir pola vía xudicial. O último dos casos ten que ver cos polémicos cartóns revolving, un produto que está a ser moi criticado polas condicións abusivas de moitos contratos e que nos Xulgados de Arzúa xa declararon como un claro exemplo de usura, condenando á entidade que preside Juan Carlos Escotet a indemnizar a un dos seus clientes e a anularlle xudicialmente o contrato do cartón de crédito.

QUE SON E POR QUE RESULTAN ARRISCADAS Os CARTÓNS REVOLVING?

A sentenza pon de manifesto a “falta de transparencia” por parte da entidade bancaria sobre o cartón revolving de ABANCA, aínda que Ronsel Royo, do despacho de Gayres Avogados á fronte desta demanda, puntualiza que “todo análise de falta de transparencia ou de usura axústase ao caso concreto: nin todos os contratos dunha entidade nin todos os contratos de cartóns revolving son non transparentes”.

Isto significa que, aínda que senta un precedente interesante e a pesar das sentenzas existentes no Tribunal Supremo, o fallo non se traduce en que todos os cartóns revolving sexan, por norma, abusivas nas súas condicións. 

“O que si existe é unha xurisprudencia asentada”, matiza Royo, xa que as últimas, de xaneiro de 2025, estipulan os requisitos para os contratos de revolving, “considerados especialmente complexos polo tipo de produto”, onde deben figurar “as pautas para que o cliente sexa coñecedor do tipo de produto que se lle está ofrecendo e teña unha posible orientación de cal é a carga económica que incorpora este contrato con simulacións reais do que terminará pagando polo préstamo”. 

“Isto é clave para que os contratos sexan considerados transparentes”, indica a letrada, á vez que cita que o de Arzúa non é un caso particular, xa que son moitas audiencias provinciais de todo o territorio nacional onde se fixeron pronunciamientos semellantes. 

Desta maneira, resulta determinante entender, en primeiro lugar, de que falamos cando nos referimos a un cartón revolving, que non son máis que un tipo de cartón de crédito que permite aprazar os pagos das compras realizadas, dividindo o importe en cotas mensuais. A diferenza dun cartón de crédito convencional, onde o saldo adoita pagar na súa totalidade ao final do mes, coas revolving o usuario paga unha cota fixa ou unha porcentaxe do saldo pendente, o que xera intereses sobre o importe aprazado.

Con todo, estes intereses adoitan ser moi elevados, cunha TAE que adoita roldar o 20 ou o 30%, o que pode disparar a débeda. Ao tempo, ao pagar cotas mínimas, a débeda redúcese lentamente, polo que o endebedamento pode ser máis prolongado e, por tanto, o seu custo máis alto polos intereses acumulados e existe un maior risco de sobreendeudamiento. 

Nesa liña, Royo aconsella aos usuarios que se aseguren de que “o contrato estea asinado polas partes, que especifique de maneira clara e transparente, ademais de que é da modalidade revolving, os elementos esenciais do contrato na primeira páxina sen necesidade de ter que acudir ás condicións do contrato no reverso, coñecer si o tipo de interese é diario, semanal, mensual…ou a TAE que fixa o cartón, que debe estar moi determinada”.

“UNS INTERESES SUMAMENTE DESPROPORCIONADOS”

No caso da denuncia presentada en Arzúa contra ABANCA, a TAE rozaba case o 38%, na liña doutras sentenzas do TS sobre cartóns revolving que poden ser consideradas usurarias ao superar significativamente o interese medio do mercado. 

“Para que un produto sexa determinado usura ten que superar 6,3 puntos o tipo medio de comparativa e, a efectos de comparativa de usura, ver cal é a natureza do contrato”, detallan desde Gayres Avogados para explicar por que non todos os cartóns revolving poden ser consideradas usurarias e que como os tipos medios varían no tempo hai que ir ao momento da firma do contrato e coñecer a táboa publicada polo Banco de España nese momento. 

“Neste caso a Xustiza di que tamén pode valorar esa falta de transparencia cando unha entidade está a cargar cuns intereses tan sumamente desproporcionados de até o 37,62%. O cliente ten que saber moi claramente o que está a asinar, porque ese tipo de contratos, tanto por usura como por falta de transparencia, séguense facilitando ou ofrecendo a clientes que, pola nosa experiencia, moitas veces non se decatan de que ese contrato pode ser pouco transparente ou usurario, pero tamén hai moitos clientes que non se atreven a contactar cun avogado porque poden ter a falsa imaxe de que somos caros, que non é a realidade”, relata Royo, que di percibir os seus honorarios “ao final e só se o cliente gaña; non teñen que adiantar nada”.

“Creo que as entidades bancarias ou as entidades de créditos xogan un pouco con esa baza de que o cliente non sabe ou descoñece que pode reclamar, ou que lle dá medo a presentar esa demanda xudicial contra a entidade”, asumen desde o despacho. Esta é unha circunstancia habitual xa que, como ocorre cos casos de phishing nos que se viron envolvidos moitos clientes de ABANCA, hai usuarios que non denuncian “por vergoña”, como afirmaron a este diario, aínda que no caso dos cartóns revolving “os clientes que nos contactan chegan xa coa auga ao pescozo cos pagos de cota e intereses”. 

ALTA PORCENTAXE DE ÉXITO…E EN AUMENTO

“Atrévome a dicir que un 80% dos contratos que recibimos e que presentamos a demanda gáñanse”, sostén Royo, deixando claro a “escuridade” ao redor dos cartóns revolving. “Estamos a atoparnos que en contratos de cartón revolving ou en contratos de liña de crédito o cliente termina pagando entre o dobre e o triplo da cantidade prestada. Se a ti che explican que se déixanche 20 vas ter que pagar 60, igual cho pensas dúas veces”, abunda. 

Para levar o caso a xuízo, Royo subliña que “debe ser un profesional e especialista” o que asuma esa causa e que poida estudar o contrato e a documentación sobre a que facer a análise pertinente -poden ser facturas mesmo onde figure o tipo de interese- sobre si é factible acudir á Xustiza. En todo caso, antes de chegar a ese extremo o habitual é presentar unha reclamación previa á entidade bancaria, onde “en 9 de cada 10 casos a entidade dinos que non está conforme coa reclamación”, polo que todo acaba desembocando no xuízo e a sentenza faise de rogar entre tres e sete meses. “Hoxe é bastante áxil desde o cambio de sistema, antes era máis tediosos”, admite Royo.

“Non é malo que o procedemento sexa longo, porque o cliente vai seguir pagando a súa cota mensual. Por que? Porque cando se solicita a nulidade do contrato, xa sexa por usura ou por falta de transparencia, ao final do procedemento, declarado o contrato, prodúcese a nulidade do contrato e, por tanto, faise unha liquidación. En moitos casos con débedas de contratos moi antigos o cliente recupera o que pagou a maiores máis IVE”, expón. 

No entanto, aquí hai unha sentenza do Supremo que cambia un pouco o panorama: “Cando isto pase e a demanda preséntase por usura, só a parte de todas as cláusulas nulas de cargos que se puideron facer nos últimos 5 anos e 82 días antes da reclamación extraxudicial. É dicir, se presento unha demanda, pero a sentenza salgue dentro de dous anos, ese período desde a reclamación extraxudicial até a liquidación e os 5 anos e 82 días anteriores, todo ese tramo, reduce a débeda ou se me devolvería”. 

Así as cousas, Royo salienta que podemos esperar máis sentenzas similares á de Arzúa nos próximos meses, pois o goteo de demandas e de reclamacións que están a chegar á súa oficina é constante e hoxe están envorcados en tratar de resolver estes casos. “Non pairan de entrar casos de clientes. Tamén nos preguntan si poden reclamar contratos que xa deixaron de pagar, e si se pode. Un contrato que termines de pagar en 2010, por exemplo, pódese reclamar si as súas condicións son abusivas. Nese caso devolverían o diñeiro pago en exceso e os intereses legais”, agrega.

“As sentenzas do Tribunal Supremo son moi importantes. Son as sentenzas que asentaron a xurisprudencia e o que din, basicamente, é que practicamente todos os contratos revolving son nulos”, recalca Royo. Agora son os usuarios os que teñen a pelota no seu tellado.