Altri, encallada en Galicia, advirte que inviste en fibras téxtiles/téxtís en Portugal

En realidade, a campaña constitúe unha advertencia. Entre liñas pódese interpretar que se o investimento non é posible en Galicia, acabará ir a outra parte.
 

 “Altri afianza o seu liderado en fibras téxtiles/téxtís sostibles con tres proxectos en Portugal”, titúlase o publirreportaje que publican hoxe algunhas cabeceiras. O texto detalla que a compañía vai investir 75 millóns en transformar unha celulosa en Vila Velha de Ródano e convertela nun unha factoría que produza “180.000 toneladas de fibras para a industria téxtil”. 

Ademais anuncia  a primeira planta industrial do mundo que fabricará fío celulósico AeoniQ™” e lembra que xa ten unha factoría en Caima que produce “fibras solubles con destino á industria téxtil”.

Os anuncios de investimentos no país veciño na produción de fibras vexetais para a industria téxtil non son inocentes. Ese é precisamente un dos obxectivos do plan para Lugo.

De feito, inicialmente, a compañía e a Xunta encargáronse de presentar a factoría como un proxecto de fibras téxtiles para roupa. Co paso do tempo, houbo que entregar documentación e sóubose que esta parte sería secundaria. A gran maioría da produción sería de pasta de papel, como a que fai ENCE en Pontevedra. Unha actividade que non supón nada novo. Ese cambio de foco é un dos argumentos que usou o Estado para negarlle as subvencións do PERTE.

A palabra crave neste momento para describir o estado do proxecto de Greenfiber (unha alianza de Altri máis Greenalia) é incerteza. 

Tras meses de debate social e político, o Ministerio para a Transición Ecolóxica ha deixado fose a subestación eléctrica e a conexión á rede que Altri reclamaba como básicas para executar a súa macrofactoría. A decisión do Goberno central baséase en considerar que existen alternativas máis viables, con maior retorno socioeconómico e menor impacto ambiental, priorizando así investimentos que impliquen menos risco financeiro e menor rexeitamento cidadán. A Xunta -que sempre estivo ao lado de Altri- defendeu reiteradamente que o proxecto cumpre os requisitos legais e concedeulle a declaración de impacto ambiental.

A empresa insiste en que a resolución de Moncloa é “puramente política”, non técnica, e anunciou que empregará todos os recursos legais e administrativos ao seu alcance para reverter a situación. Os anuncios pagos hoxe apuntan a que segue apostando por ese camiño.  

O seguinte movemento dos críticos será a manifestación en Santiago de Compostela convocada para o 14 de decembro, coa vista posta en insistir polo “abandono definitivo” do proxecto. Centos de asociacións, movementos sociais e colectivos galegos pretenden visibilizar o rexeitamento maioritario ao plan e reforzar a demanda de que se denegue de maneira definitiva a súa autorización. A expensas aínda da decisión administrativa final sobre a Autorización Ambiental Integrada —que compete á Xunta—, a empresa promotora lembra que o proxecto mantén a Declaración de Impacto Ambiental favorable da Xunta, así como o respaldo de investidores e parte do tecido socioeconómico industrial galego. 

Un dos obxectivos da protesta de decembro é que a Xunta non conceda a autorización ambiental integrada, que sería o seguinte exame ambiental que debería superar o bautizado como Proxecto Gama. 

Que son as fibras vexetais a partir de eucalipto e como se producen?

As fibras vexetais para a industria téxtil son materiais de orixe natural extraídos de diversas partes das plantas. Moitas son moi coñecidas, como as procedentes do vello das sementes (caso do algodón), os talos (como o liño, o cáñamo ou o yute), ou as follas (como o sisal). 

Estes recursos renovables empregáronse durante milenios e hoxe representan unha alternativa crucial fronte ás fibras sintéticas derivadas do petróleo. O seu principal atractivo radica nas súas propiedades de transpirabilidad, suavidade, hipoalergenicidad e, fundamentalmente, o seu carácter biodegradable, que reduce moitísimo o seu impacto ambiental fronte aos derivados do petróleo. 

No caso de Altri suponse que a maioría das fibras procederían de madeira de eucalipto, especie que até agora non se utilizou masivamente para tal fin. 

As fibras vexetais están a experimentar un resurgimiento notable, impulsadas pola crecente conciencia medioambiental dos consumidores. O seu principal nicho de mercado é a moda sostible e a roupa orgánica (especialmente o algodón orgánico, liño e cáñamo) para consumidores que buscan reducir a súa pegada ecolóxica.

Ademais, son esenciais na produción de téxtiles/téxtís para o fogar (sabas, tapicería), e atoparon un mercado emerxente e de alto valor nos compostos de fibra natural para outras industrias, como a automoción e a construción, onde se valoran pola súa lixeireza e menor impacto ambiental fronte aos materiais sintéticos tradicionais.

O mercado global de fibras naturais atópase nunha traxectoria de crecemento notable , impulsado pola demanda de materiais ecolóxicos e as regulacións que favorecen a sustentabilidade.  

O proceso de produción varía segundo o tipo de fibra.  No caso do eucalipto, o proceso de produción resultaría nunha fibra celulósica artificial coñecida como Lyocell (da que  TENCEL™ a marca máis recoñecida). 

O punto de partida é a árbore de eucalipto, coñecido polo seu rápido crecemento pero tamén por ser pirófilo. Ademais, Galicia leva anos tentando limitar a superficie ocupada polo elevado impacto ambiental das súas plantacións. 

Para facer Lyocell, a madeira de eucalipto córtase en pequenas achas. Estas achas sométense a un proceso de cocción para extraer a pulpa de celulosa pura, que é o compoñente fibroso esencial. Esta pulpa sécase e convértese en láminas para o seu transporte ou almacenamento.

As láminas de pulpa de celulosa se trituran e mestúranse cun disolvente especial, xeralmente o óxido de N-metilmorfolina. Esta mestura axítase e quéntase ata que a celulosa se disolve por completo, formando unha solución viscosa e transparente. A solución fíltrase para eliminar calquera impureza e logo bombéase a través dunhas placas con pequenos orificios chamadas fileiras. Ao ser extruida, a masa viscosa forma finos e continuos filamentos .Os filamentos extruidos fanse pasar por un baño de auga que actúa como medio de precipitación. Ao entrar en contacto coa auga, a celulosa rexenérase inmediatamente e se solidifica na súa forma fibrosa.

O produto final, a fibra Lyocell, é completamente biodegradable, descompor de forma natural ao final do seu ciclo de vida sen xerar residuos.