Palabra do Ano 2025: 'Desfeita', 'foliada', 'loia', 'lume', 'retrinco' e 'xenocidio', termos finalistas

'Desfeita', 'foliada', 'loia', 'lume', 'retrinco' e 'xenocidio' son as seis voces que este 2025 optan a converter en Palabra do Ano, iniciativa promovida pola Real Academia Galega (#RAG) e a Fundación Barrié.

A votación ábrese este mércores a través do Portal dás Palabras (portaldaspalabras.gal). Todas as persoas que desexen participar nesta iniciativa poderán facelo até o domingo 21 de decembro ás 23:59 horas.
 

Tal e como destacan nun comunicado, todos os vocábulos finalistas representan dalgunha maneira distintos asuntos que marcaron a actualidade dos últimos meses, tanto a nivel local como global; e reflicten "a inquietude social ante a crecente vulneración dos dereitos humanos ou a ameaza dos grandes incendios forestais, ademais de dar cabida á necesarias esperanza e alegría".

"Fronte a neoloxismos de previsible vida efémera e os extranjerismos que se multiplican para designar involucións e desastres varios, entre as voces finalistas figura o nome común 'desfeita', unha palabra patrimonial comodín que segue estando ben viva na fala", remarcan.
 

Un tipo de 'desfeita', explican, podería considerar a proliferación de 'loias', loanzas enganosas ou aquilo que unha persoa presenta como verdadeiro sabendo que é falso. Igual que a a súa irmá 'loiadas', esta palabra adquiriu a acepción neolóxica que se refire ás informacións falsas divulgadas a través de medios electrónicos, xeralmente co fin de desinformar.

Outra das que analizan é 'retrinco', que remite a Alfonso Castelao. O rianxeiro empregouna en plural para titular o libro de relatos que publicou por primeira vez en 1934.

O Dicionario defínea como "cada un dos anacos que sobran dunha cousa despois de cortala, en especial dunha tea cando se vai a confeccionar unha peza de roupa" e tamén como "espazo moi breve de tempo". "Pero na era dos reels e clips, retrinco ben podería emerxer ademais como unha alternativa propia para nomear os pedazos de realidade, verdadeira ou ficticia, que captan a nosa atención a través das pantallas", apuntan.