"O Castañazo non podía morrer": así será o regreso do festival de Chantada tras anos de ausencia

Este 2023 regresa o festival lucense, cuxa última edición celebrouse antes do estalido da pandemia. Sen renunciar aos seus valores e á súa esencia, para a súa próxima edición a organización aspira a mellorar e afianzarse. 

O presidente da Asociación Cultural O Castanhazo, Fernando Vázquez Asper, atende a Galiciapress para explicar como se cociñou este regreso, que sorpresas hai preparadas e todo o relativo a venda de entradas, datas e cartel. 

Do Castañazo Rock ao Castañazo, sen apelidos, sen circunscribirse a un único estilo tras asistir á transformación do panorama musical, cada vez máis diverso e con tanto que ofrecer. 

Despois dun longo tempo afastado dos focos, este xaneiro O Castañazo anunciou o seu regreso ao calendario dos festivaleros, que tiñan a este festival de Chantada como unha data ineludible e marcada en vermello na súa axenda. Desde o estalido da pandemia, o evento tomouse un lixeiro respiro que moitos temían pudese converterse nun punto e final, cando eses pasos atrás resultaron ser carrerilla para tomar impulso e que o festival consolidese e afiáncese nunha cultura festivaleira cada vez máis rica. 

Fernando Vázquez Asper, presidente da Asociación Cultural O Castanhazo encargada da organización do festival, subliña que a ausencia desta cita musical debeuse a “un cúmulo de factores”, entre os que destacan “o esgotamento” que supón levantar un festival destas dimensións e o “parón do sector cultural” produto da pandemia.

Vázquez recalca a “labor espléndida” realizada durante a dirección de Ibán Gómez, “ao que lle debemos gran parte do nivel que chegou a alcanzar o evento”. Foi a perseveranza dos membros de máis tempo da asociación a que logrou revitalizar o Castañazo. “É importante culturalmente para Chantada, á que amamos” e á que levan “por toda Galicia”, comenta Vázquez, que agrega que unha cita así “non podía morrer”, polo que en 2022 deron un paso adiante para montar o festival de 2023.

Tras as primeiras conversacións, chegou a quenda de buscar o financiamento, un proceso “bastante laborioso”, especialmente para un festival “do sur de Lugo, en pleno inverno”. “Non é algo que chame de primeiras aos grandes investidores”, recoñecen desde a organización.

Con todo, aos poucos fóronse sumando entidades como o Concello de Chantada e a Deputación de Lugo, alicerces para a posta en marcha grazas ao seu compromiso de aumentar a partida económica destinada ao festival. “Entenderon perfectamente que a nosa particular economía resentiuse debido ao parón de varios anos, o cal sumado á subida en xeral de de todos os gastos potenciais do evento (cachés de bandas, produción, infraestruturas, seguridade…), facía preciso unha mellora nas axudas públicas”, explica.

Xa no capítulo dos patrocinadores, a competencia cos festivais estivais ponos nunha posición de inferioridade, pero a aposta do Castañazo pola provincia e a zona sempre consegue sumar recursos, aínda que sexa aos poucos. “Sempre fomos un evento comprometido con potenciar o valor do produto local, e queremos crecer mesmo máis neste sentido. Vai haber novos patrocinios privados con respecto á última edición seguro, como tamén se van a manter moitos outros cos que levamos percorrido moito camiño da man”, di Vázquez.

A XENTE, O ALENTO DO CASTAÑAZO

Con ou sen grandes firmas, o que seguro que contará o cartel do Castañazo é con algúns dos grupos máis puxantes do panorama, que recibiron con entusiasmo este regreso. Ortiga, Rebelión do Inframundo, Nao ou Dios Ke Te Crew reaccionaron ao anuncio nas súas redes, con palabras que emocionan aos organizadores. “É unha marabilla ver como, tras tanto tempo de parón, O Castañazo segue presente nos corazóns de tanta xente que foron coñecéndoo ao longo dos anos. Máis aló de bandas ou colectivos concretos, o cal obviamente tamén nos fai sentir moi contentos, para nós o máis ilusionante foi sentir tanto agarimo de xente do montón tan diversa durante todo este tempo: desde veciños e veciñas da vila que nos preguntaban a miúdo cando volveriamos ás persoas anónimas que atopabamos por toda a xeografía galega”, celebra Vázquez como experiencias que lles serviron como “alento” para o retorno.

Realmente o festival chantadino foi unha inspiración para moitos en todas as súas edicións, e logo deste tempo de reflexión a organización aposta por manter “unha liña continuista” que lles permita seguir sendo, aínda que pequenos, “de calidade” e “sostible economicamente”.

UN CARTEL "EQUILIBRADO", "VARIADO" E "DE CALIDADE"

Logo, xa no aspecto organizativo, si que avanzan algún cambio, co obxectivo de que o festival “perdure” no tempo “independentemente da xeración de mozas e mozas que o organice”. Iso tradúcese en cambios como ser O Castañazo e quitar a etiqueta “rock” que os acompañou sempre, sen renunciar a ese xénero que será “predominante” pero abrindo o abanico “en consonancia cos tempos” e “non limitarnos” ante unha escena musical cada vez máis mixta.

As actividades paralelas ao festival seguirán sendo “esenciais” para facer chegar a cultura por distintas vías. Os cantos de taberna, o magosto, actividades para os máis pequenos…e mesmo a posibilidade dun Castañazo con actividades programadas ao longo de todo o ano, para “dinamizar a cultura local”, pero para iso deben ter unha asociación cuns cimentos inamovibles.

“Consideramos que é fundamental reforzar ao máximo posible a nosa posición como asociación, para garantir que sexa accesible a calquera que estea interesado e que se fomente a participación colectiva dos membros da asemblea nas distintas tarefas que haxa que desenvolver ao longo do ano. Cremos que esta é a maneira de que a organización se vaia renovando progresivamente e de que sempre haxa o maior número posible de persoas ilusionadas por propor e levar a cabo distintas iniciativas culturais, evitando ao máximo posible o risco de que este proxecto tan fermoso volva deterse”.

En calquera caso, por agora resístense a avanzar ningún nome dos moitos que teñen xa na carteira. Polo momento, Vázquez só deixa ver que están en conversacións con moitas bandas que van desde grupos galegos a bandas internacionais, con “algunha cousa practicamente pecha”. “Vai ser un cartel equilibrado, variado e con bandas de moita calidade”, resume, á vez que convida a estar moi atento a todas as comunicacións do festival nos próximos días.

Máis no aire, polo menos de momento, está o proceso de venda das entradas: “Está por puír. A intención é que siga sendo por quendas a través dunha plataforma web, aínda que non descartamos que sexa a través de varias”.

As datas definitivas tampouco son públicas, pero o serán en breve, aínda que non ocultan que, como historicamente, serán a roupa de abrigo e o aroma das castañas asadas os que protagonicen novamente un festi que non se moverá de Chantada nin do seu mercado gandeiro. Tampouco contemplan cambios en canto ás zonas de acampada gratuíta: os pavillóns doCEIP Eloísa Rivadulla e Xoán de Requeixo e dos IES Val do Asma e Lama das Quendas.

“Non vai faltar onde botar unha soneca”, promete a organización, que aproveita para agradecer a todos o establecemento de Chantada que durante o festival “ceden as súas instalacións para os festivaleiros e festivaleiras”, unha axuda indispensable para poder celebrar un festival no que a choiva e o frío adoitan facer acto de presenza.

UNHA COMPETENCIA ALTA PERO MOI RICA

Con todos estes elementos, a reaparición do Castañazo supón un notición para a oferta cultural galega, que nos últimos anos experimentou un boom relativo ao sector dos festivais, cada vez máis lucrativos, máis multitudinarios e máis grandes en formato, até o punto de que a Xunta creou unha marca ao redor deste fenómeno.

Cuestionado sobre isto e polo caracter asociacionista propio do Castañazo, Vázquez non ve incompatibilidade entre o seu modelo e a profesionalización do sector, de forma que todo o que repercuta en promocionar a cultura, e máis despois do ocorrido tras a crise sanitaria, “sempre vai ser algo positivo”.

“O sector cultural en Galicia está a crecer moito, cada vez hai máis festivais máis potentes e máis profesionais, cun funcionamento, poderíase dicir, empresarial, e iso nunca vai resultar algo negativo porque a cultura precisa tamén destes 'xigantes' que a potencien”, valora Vázquez, aínda que manda un aviso para non descoidar festivais como o seu, máis pequenos, sen ese carácter empresarial en busca da rendibilidade económica como motor. “Somos imprescindible para manter na nosa terra un tecido cultural rico e diverso”, conclúe.