​Reigosa, reitor da UVigo: “Nas nosas aulas non hai brotes e a presencialidad funciona mellor”

O 1 de marzo a vida regresa a os campus universitarios galegos despois dun mes de parón pola terceira onda da pandemia. O ensino universitario volverá impartirse nas aulas e non desde un computador, aínda que as tres institucións galegas manterán a súa aposta polo sistema semipresencial.

Galiciapress entrevista a Manuel Reigosa, reitor da Universidade de Vigo, que defende que as aulas “son espazos seguros” e que o ensino presencial segue sendo o sistema máis efectivo. As oportunidades que ofrece o ensino a distancia de fronte ao futuro, o cribado ao alumnado universitario ou a futura Lei de Universidades son outros dos temas centrais da charla.

Manuel Reigosa  | Uvigo

Os universitarios galegos regresarán ás aulas o próximo 1 de marzo, tal e como anunciou Feijóo o pasado luns despois da reunión do comité clínico da Xunta. Esta é unha das poucas restricións que levantaó o Goberno de Galicia nunha comunidade universitaria que comezou o pasado 1 de febreiro o segundo cuadrimestre desde os seus fogares.

As universidades galegas recibiron a noticia con sensacións dispares, xa que mentres en a USC ven “razoable” dar unha semana máis de marxe, parte dos actores implicados cren que as autoridades sanitarias poderían anticiparse para retomar o curso nos pupitres a semana próxima.

Manuel Reigosa, reitor de de a Universidade de Vigo desde xuño de 2018, non esconde que na institución olívica “contabamos cun regreso ás aulas nesta data ou mesmo antes, porque as aulas son espazos seguros e así se viu no período previo nas tres universidades galegas”. Segundo Reigosa, as medidas de seguridade aplicadas nas universidades “permitiron o máximo grao de presencialidad, que é o que funciona mellor na docencia”.

A pesar de todo, o regreso ás aulas o día 1 de marzo foi unha noticia que na UVigo acolleron “con alegría” aínda que “con certa preocupación, como en calquera momento desta pandemia”.

"Levamos un estudo bastante pormenorizado do que ocorre nas nosas clases e desde logo non hai brotes, non son lugares nos que a xente se contaxie"

“Entendo que unha das máximas preocupacións tiña que ver coas viaxes dos estudantes máis que co contaxio posible que puidese haber nas aulas. No noso caso levamos un estudo bastante pormenorizado do que ocorre nas nosas clases e desde logo non hai brotes, non son lugares nos que a xente se contaxie”, sostén Reigosa.

En todo caso, esta é unha reapertura consensuada entre a Xunta de Galicia, as autoridades sanitarias e as universidades galegas, que manteñen un contacto “moi bo”. “Tivemos diversas reunións, tanto presenciais como telemáticas, e en principio temos unha boa coordinación no sistema universitario galego entre as tres universidades e as consellerías implicadas. De todo o que se vai acordando temos coñecemento previo e en gran medida escóitasenos”.

UN SISTEMA MIXTO DE FUTURO

Afortunadamente, nestas tres semanas de ensino en liña a universidade viguesa non rexistrou incidentes e a docencia desenvolveuse sen problemas. Como é lóxico, tal e como sinalan desde o reitorado, neste tempo rexistráronse “novos máximos de persoas conectadas simultaneamente a través do servizo de videoconferencia”, con topes de ao redor das 15.000 persoas.

“Son sistemas que xa estaban reforzados ou directamente novos, como a nova plataforma que puxemos en marcha, o sistema de videoconferencia propio ou os sistemas de axuda á teledocencia. Están a funcionar de forma correcta, como xa dixemos no inicio do curso no caso de que tivésemos que recorrer a eles”, afirma Reigosa, á vez que di estar “satisfeito” dos resultados, aínda que “o anhelo” é retomar canto antes as clases presenciais.

Con todo, esta época podería servir como experiencia piloto para implementar este modelo mixto de semipresencialidad, algo que se podería replicar no futuro pospandémico e que Reigosa valora positivamente. “Podemos sacar algunhas vantaxes do que se puxo en marcha co investimento que se fixo en software, hardware e, sobre todo, no coñecemento por parte da comunidade universitaria. Creo que podemos utilizar este sistema mixto para atraer estudantes doutras zonas, cursos concretos e determinadas titulacións ás que podemos sacar partido do aprendido con estas ferramentas que funcionan tan ben”, sostén o reitor.

CRIBADO Aos ESTUDANTES E Ao RESTO DA COMUNIDADE UNIVERSITARIA

Mentres exploran estas alternativas, o regreso dos estudantes ás facultades terá que producirse sempre nun ambiente seguro, algo que nestes momentos a realidade epidemiolóxica, aínda que mellorou substancialmente as súas cifras nas últimas semanas, non pode garantir do todo pola influencia da cepa británica nesta terceira onda, un factor que desde as autoridades sanitarias consideran decisivo para explicar a transmisión tan rápida do virus.

Consultado sobre se a UVigo revisou ou actualizou os protocolos anticovid, Reigosa explica que son os membros do comité da universidade, dirixido polo vicerreitor de Planificación e Sustentabilidade, José Luís Míguez, os que se reúnen semanalmente e valoran a actualidade. “Atopámonos cun incremento lixeiro no número de casos, todos eles responden a contagios producidos fóra da universidade, e en ningún caso chegamos ao extremo de contagios nas aulas, polo que non foron necesarios máis que pequenos axustes, pero non cambios radicais no protocolo”, puntualiza Reigosa, aínda que se mostra a aberto a incorporar modificacións se estas fosen necesarias.

Aínda cos protocolos actuais, nos que impera o uso de máscaras na aula, a hixiene e a distancia de seguridade entre alumnos e profesores, a Xunta e as universidades non queren correr riscos e antes de reabrir as clases realizarán un cribado dirixido a o estudantado, que poderá realizar os test nos centros de saúde que lles corresponda pola súa tarxeta sanitaria.

Reigosa considera “un acerto” realizar estas probas “antes de moverse a calquera dos sete campus nos que teñan a súa docencia e que estes estean libres de virus, especialmente se puidese haber algún asintomático”. Pero os alumnos non serán os únicos a analizar: “Faremos un cribado propio para o noso persoal por medio dunha PCR coa técnica do pooling de saliva como viñamos facendo todas as semanas con pequenas mostraxes; replicaremos fixémolo ao comezo de curso onde todo o persoal docente ou de investigación fará unha proba PCR para saber cal é o estado do noso persoal antes do día 1”.

LEI DE UNIVERSIDADES

Fose do tema coronavirus, a actualidade académica xira ao redor de a futura Lei de Universidades que programa o ministerio de Manuel Castells e que posiblemente se presentará o próximo outono. A propia Xunta de Galicia reclamou ao Ministerio de Universidades a participación dos gobernos rexionais para a confección do escrito e o concelleiro Román Rodríguez insistiu en que a futura lei “non sexa nin de partido nin de goberno”.

Respecto diso, Reigosa manifesta en primeiro lugar que esta é unha lei “que se botaba en falta” na comunidade universitaria. “No seu momento existía bastante consenso na comunidade en xeral. Houbo propostas que no seu día estaban ben vistas e que supoñerían unha mellora tanto da xestión, como do persoal universitario investigador, como do persoal de administración e servizos...pero non foi posible chegar a acordos no Parlamento”, lamenta Reigosa.

Nese sentido, espera que nesta ocasión si poida chegar a bo porto a lei, que a considera “o máis importante que ten entre mans o Ministerio de Universidades”, que nun principio parecía encamiñarse a meras modificacións máis que a impulsar unha nova norma. “Saúdo con esperanza de que haxa unha nova lei que nos permita avanzar na melloría do sistema público de universidades”, conclúe o reitor olívico.