​“Hai compañeiros que sufriron ataques de ansiedade; non lles dá a vida con estes horarios”

Os estudantes de medicina da Universidade de Santiago de Compostela non van tomar un só apuntamento máis a partir deste 5 de novembro. Representantes da Asemblea Aberta de Medicina, plataforma convocante da folga, atenden a Galiciapress para profundar nas súas reivindicacións, onde a incompatibilidade de horarios, as prácticas oficiais ou o trato irrespetuoso dalgúns docentes son os motivos para esta folga que obriga aos futuros médicos de Galicia a colgar momentaneamente bátalas brancas e poñerse o mono de traballo para cambiar a súa carreira.

Fachada da Facultade de Medicina

O alumnado da Facultade de Medicina da USC anunciou a semana pasado o inicio dunha folga indefinida leste mesmo martes para todos os alumnos, que rimero realizarán unha sentada ante a fachada da facultade ás 11:30 horas para logo volver manifestar ás 14 horas, momento en que representantes dos estudantes e da universidade reúnanse para desbloquear a situación. Ademais, hai programado un “peche nocturno” na facultade.  

Entre os motivos para a folga, desde a Asemblea Aberta de Medicina destacan a “presencialidad excesiva” e a “incompatibilidade de horarios” como os dous elementos que pretenden combater con esta folga. “Non é un problema dun ano para outro, senón que hai unha carga de traballo progresiva e un gran salto entre 2º e 3º, momento no que empezan as prácticas e a moitos lles resulta imposible compaxinalas coas clases, os traballos e o estudo”, explican desde a asemblea, desde a que aseveran que esa carga de traballo sométeos a unha gran presión. “Hai compañeiros que sufriron ataques de ansiedade porque non lles dá a vida con estes horarios”, denuncian.

Pero este non é un problema que afecte unicamente os alumnos de 3º en diante, senón que xa no segundo ano de carreira os estudantes experimentan un desfasamento nos horarios. “Había días en 2º os que tiñamos ata 9 horas de clase”, lembra unha alumna que agora cursa 3º. Por este motivo, a folga é extensible a todos os alumnos “desde os de 1º ata os de 6º”.

PRÁCTICAS E GASTOS

O outro gran problema ao que se enfrontan os alumnos é o destino das prácticas, xa que teñen que realizar prácticas en centros de Atención Primaria e os centros composteláns ou próximos á capital non poden absorber a totalidade do alumnado. Por isto, moitos estudantes ven obrigados a ter que desprazarse para poder realizar as prácticas.

“Non hai centros suficientes e moitos teñen que irse a centros de saúde lonxe de Santiago. Pero se nos toca facer as prácticas en Rianxo, nós temos que correr cos gastos para poder realizar esas prácticas”, lamentan.

“Algúns tentan facer as prácticas na súa localidade para aforrar”, aseguran, aínda que iso non sempre é sinónimo de éxito, xa que aínda que consigan praza no seu propio pobo “moitos temos que seguir pagando o piso en Santiago porque as prácticas non duran todo o ano, polo que entre desprazamentos e manter o aluguer a moitos lles resulta inasumible”.

Así mesmo, non existen axudas económicas para que os estudantes poidan facer fronte a eses gastos derivados da obrigación de realizar as prácticas. De igual maneira, tamén sinalan que, ademais de que as prácticas son insuficientes en número, hai prácticas dalgunhas materias que non se imparten aínda que foron abonadas na propia matricula. “Estamos a pagar con nosa matricula unhas prácticas que logo non existen”, reclaman.

MEDIOS E RECURSOS

En canto aos materiais, os alumnos denuncian que moitos dos instrumentos utilizados para as prácticas, e poñen de exemplo os maniquíes que utilizan para as probas de puncións, están “desgastados” porque “pasan por demasiadas mans”. “Si que parece que fan un esforzo en repoñer o material, pero é insuficiente. A agulla atravesa os bonecos de proba”, lamentan. Os maniquís cos que practican as manobras de RCP, por exemplo, tamén son insuficientes e sofren o desgaste ao ser utilizados por tantos estudantes.  

Alumnos de Medicina da USC | Foto: USC

PROBLEMA DE COMUNICACIÓN

A comunicación tampouco é todo o fluída que podería ser. Os estudantes denuncian unha deficiente organización a nivel administrativo: erros en horarios oficiais, publicación de horarios oficiais despois da apertura do prazo de matriculación, problemas nas convalidaciones…Ademais, o delegado adoita ser o intermediario para os alumnos entre administración e docentes, e desde a plataforma denuncian que os avisos “non sempre chegan ao delegado” en tempo e forma.   

Tamén nesa liña, os alumnos critican que o campus virtual e a conta de correo da universidade atópanse infrautilizados en comparación co uso que fan os profesores doutros graos, tanto no referido aos avisos como á hora de facer chegar o material de estudo aos alumnos.

“Algúns profesores achacan a que por problemas de dereitos de autor non poden subir apuntamentos ao campus virtual, pero si poden poñernos textos ou ligazóns a escritos académicos como fan noutras carreiras”, subliñan. Ademais, aínda que algúns profesores repróchanlles que son eles os primeiros en non usar esas ferramentas electrónicas, desde a plataforma contestan que é absurdo darlles uso “cando non sabes se hai alguén alén que che poida dar unha resposta”.

Á súa vez, admiten estar “sorprendidos” pola repercusión que tivo a folga, á que responderon todos cunha “gran acollida”. “Moitos profesores animáronnos a seguir coas protestas porque eles mesmos ven afectados por este sistema. Para eles tamén é unha carga de traballo importante xa que a algúns se lles solapan os horarios”. Do mesmo xeito, os estudantes que a falta de comunicación non é só entre a administración e os alumnos, senón tamén entre os propios docentes. “Estivemos semanas sen que se impartise algunha materia porque o profesor ao que lle tocaba dala non sabía que o correspondía a el dárnola”, explican con incredulidade.

Grazas a todas as persoas que estades connosco ao pé do canón e a todas as compañeiras que fan cartaces tan bonitos coma este♥️

Grazas a todas as persoas que estades connosco ao pé do canón e a todas as compañeiras que fan carteis tan bonitos como este❤️ pic.twitter.com/3WLXCz5ePT

— Asemblea Aberta Medicina (@AsembleaMed) November 4, 2019

TRATO IRRESPETUOSO

Con todo, tamén hai profesores aos que denuncian polo que consideran “actitudes irrespetuosas de fronte ao alumnado como para colectivos”, citando ás persoas LGTBIQ ou aos grupos étnicos como centro deses comentarios irrespetuosos, así como comentarios machistas.

Desde a Asemblea refírense a comentarios ferintes ou, en ocasións, coa “intención de humillar” a algúns alumnos. “É imposible que saibamos todas as respostas e en ocasións hai profesores que afean as condutas dalgún alumno en público, diante de toda a clase, como para que o resto se ría de el”, comentan.

Esas actitudes, que mesmo cualifican de “superioridade”, tamén inclúen aos titores clínicos, algúns dos cales fan comentarios que menosprezan aos pacientes potenciais pola súa clase social. “Nós somos médicos e imos atender a ricos e pobres por igual. Hai comentarios que sobran e que non se poden facer a un alumno”, subliñan desde o colectivo de estudantes. “Esas actitudes”, sosteñen, “inflúen e desmotivan ao alumnado”.   

DISCRIMINACIÓN Ao GALLEGO?

Doutra banda, desde a Asemblea tamén denuncian a “ausencia da posibilidade de realizar o exame en galego en moitas materias, a pesar de ser idioma cooficial”. Aínda que desde a plataforma comentan que non existe un impedimento explícito á hora de coartar o dereito dos alumnos para expresarse en galego, si lamentan que hai unha “lei non escrita” que antepon o uso do castelán. “Hai unha gran discriminación ao galego”, lamentan.

pic.twitter.com/Lkyr7dAgIq

— Asemblea Aberta Medicina (@AsembleaMed) November 1, 2019

Con todo, fan fincapé en que algúns profesores “tratan de dar parte do temario en galego e que che responden no idioma no que lles preguntas”. Ademais, os apuntamentos que realizan de forma grupal e pódense atopar tanto en castelán como en galego, “aínda que para os alumnos de fóra de Galicia sempre tentamos utilizar o idioma no que sentan máis cómodos”.

APOIO DO DECANO

Desde o decanato da facultade admitiron que moitas das reivindicacións dos estudantes son lícitas e que están ao tanto dalgúns dos problemas que denuncian, como o absentismo de parte do profesorado. Desde a propia plataforma comentan recalcan que o propio decano, o catedrático Julián Álvarez Escudeiro, impartiu algunha clase a alumnos de terceiro cubrindo a ausencia de profesores para que os estudantes non perdesen esas horas. Ademais, o propio Álvarez denunciou a situación que viven os alumnos “como catedrático” e non como decano da facultade.  

Desde a plataforma aseguran que aínda que desde a universidade propuxeron adiantar a reunión programada cos representantes dos estudantes, os alumnos declinaron cambiar a data do encontro porque moitos compañeiros non podían asistir se non se celebraba en dátaa fixada. “É hora de que nos oian e de cambiar as cousas. A folga e o parón vai realizar si ou si”, confirman. “Queremos aprender e non perder o tempo. Traballamos duro para ser médicos pero tamén queremos ter unha vida propia”, sentencian os futuros médicos de Galicia, que antes de poñerse a salvar vidas queren ter a súa propia.