Aduanas e Garda Civil aprehendieron máis de 1.400 quilos de cocaína en 2024 no porto de Vigo

O Porto de Vigo moveu durante o ano 2024 case 300.000 TEU, unidade equivalente a un colector de 20 pés, un 31,6 % máis que o ano anterior e 16.000 deses colectores foron inspeccionados no Posto de Control Fronteirizo da terminal; ademais, 4.000 colectores foron inspeccionados por axentes de Aduanas e da Garda Civil, como potencialmente sospeitosos de ter mercadorías ilegais, especialmente estupefacientes.

Deste xeito, o Porto olívico sitúase como o primeiro de España en canto a porcentaxe de colectores inspeccionados, con respecto aos que chegan á terminal.

Estas cifras reflicten a magnitude do traballo que levan a cabo os efectivos da Unidade de Análise e Investigación Fiscal e de Fronteiras (UDAIFF) da Garda Civil e os de Aduanas, encargados de velar no Porto porque se cumpra a normativa fiscal e de seguridade das mercadorías.

Trátase, como explicou a Europa Press o xefe da sección Fiscal da Garda Civil no Porto de Vigo, Javier, dun "traballo na sombra" que se inicia na chamada Unidade de Análise de Risco (UAR). Esta unidade está formada por unha decena de persoas, gardas civís e funcionarios de Aduanas, que realizan un labor de estudo e perfilado do risco sobre rutas marítimas, importadores e exportadores, e mercadorías, entre outras cuestións.

O resultado desa análise é o que leva a activar a 'luz vermella' sobre os colectores susceptibles de levar drogas ou outras mercadorías non permitidas e que, por tanto, serán inspeccionados, sempre de forma conxunta por Garda Civil e Aduanas, na terminal. No ano 2024 realizáronse case 4.000 aperturas deste tipo de colectores e levaron a cabo 7 aprehensións, cun total duns 1.400 quilos de cocaína.

"Calquera barco procedente de Sudamérica é susceptible de levar droga", sinalou o responsable da Garda Civil, quen matizou que a dificultade estriba en saber "onde" se oculta.

O Porto de Vigo ten actualmente operativas 6 rutas de mercadorías con portos de Sudamérica, desde onde chega, fundamentalmente, froita refrigerada, aínda que a procedencia dos buques non é o único factor que analiza a UAR, como explicou Eduardo, funcionario de Aduanas, que indicou que os investigadores se fixan en aspectos como a actividade das empresas que moven esas mercadorías, ou si están involucradas persoas con antecedentes sospeitosos.

Con todo, matizou, en moitas ocasións as organizacións criminais utilizan para os seus transportes de droga os colectores de empresas legais e coñecidas, introducindo os estupefacientes sen o seu coñecemento. É o método coñecido como 'rip off' ou 'gancho cego', no que os delincuentes manipulan os precintos dos colectores para poder meter neles a carga ilegal.

"Cando un barco chega dalgún dos 'puntos quentes', como Colombia e Brasil, analízase a documentación que envían as navieras exportadoras, e con iso decidimos os controis que faremos segundo o perfil de risco", detallou, e engadiu que eses controis poden pasar por unha mera apertura de portas, o baleirado do colector, unha análise mediante escáner, etc.

"UNHA AGULLA NUNHA PALLEIRA"
O traballo realizado pola UAR no Porto de Vigo tamén ten aliados externos, axencias de seguridade doutros países, cuxos informes serven tamén para seguir a traxectoria dos buques 'sospeitosos'.

Toda esa información leva a tomar da decisión de abrir un colector. "Non é chegar e atoparcho", explicou o fefe da sección Fiscal, que insistiu en que "non é algo tan sinxelo". Nunha terminal na que, a diario, acumúlanse miles de colectores, atopar droga é unha tarefa titánica, moi parecida a "buscar unha agulla nunha palleira".

Aínda así, os datos falan por si sós: case 4.000 colectores abertos en 2024 e uns 1.400 quilos de droga aprehendida. Respecto diso, recoñeceu que, nos últimos anos, notouse un incremento na chegada de estupefacientes.

"En Sudamérica está a producirse máis, e o dato dánolo o prezo do quilo (de cocaína) á baixa. Isto é oferta e demanda, se está o prezo á baixa hai máis oferta, e no Porto está a importarse máis cantidade", explicou.

CIRCUÍTOS PARA As MERCADORÍAS
Por outra banda, os efectivos que traballan no Porto deben controlar tamén o resto de mercadorías e garantir que reúnen todos os requisitos fiscais e de consumo para saír da terminal en dirección aos seus destinos.

Deste xeito, as mercadorías, unha vez no Porto, entran nun circuíto determinado, cunha cor asignada: verde, se cumpre todos os requisitos e está autorizada; amarelo, se lle falta algún tipo de certificación ou adoece dalgún defecto de forma; laranxa, se falta documentación; e vermello, se vén nun colector sospeitoso e debe ser inspeccionada.

Os 'OLLOS' DA TERMINAL
Outro dos 'aliados' cos que conta a UAR está no propio porto, e é o equipo de Termavi, do Grupo Davila, encargado da xestión da terminal de colectores. O seu director de comunicación, Pablo González, explicou a Europa Press as funcións que se realizan no centro de control da terminal.

Trátase dun espazo no que traballan unha vintena de persoas, e que funciona como o 'cerebro' e os 'ollos' da terminal. Dotado con tecnoloxía avanzada en materia de software, cámaras e outras ferramentas, desde este centro de control ordénase toda a operativa terrestre e marítima que ten que ver co tráfico de colectores.

Así, grazas ás máis de 250 cámaras que hai na terminal, e co sofwtare T.Ou.S., este equipo pode coñecer en tempo real todos os movementos que se están realizando, cales son os barcos que están atracados en cada unha das zonas do peirao, cantos colectores transportan, que tipo de mercadoría levan, e mesmo, cantos foron descargados e cantos seguen a bordo.

Deste xeito, Termavi pode atender a todas as necesidades loxísticas e operativas tanto nos labores de carga e descarga, como nos propios movementos terrestres dentro da terminal. "Este é un lugar moi 'especial', é unha zona aduaneira, con control da Garda Civil e Aduanas, e tamén é zona OEA (Operador Económico Autorizado), por tanto, as condidiones tamén son especiais", explicou.

Pablo González apuntou que, precisamente por esas condicións, "ten que haber unha vixilancia de todo tipo": de seguridade dos traballadores e doutras persoas que estean na terminal, controis de intrusión, ou de circulación de vehículos. Esta tarefa "está moi ligada" á actividade das forzas e corpos de seguridade, sobre todo, neste caso, da Garda Civil.

A coordinación, por tanto, é vital e Termavi garante "o 200 % de colaboración" coa Garda Civil e está á súa disposición para apoiar en calquera investigación ou actuación. Paralelamente, a xestión e control de todo o que sucede na terminal "facilita moito" o labor dos axentes, segundo recoñeceu o xefe da sección Fiscal da Garda Civil.

O responsable de Termavi sinalou que o labor de xestión e control da terminal cobrou aínda máis importancia nos últimos anos, xa que Vigo experimentou un "crecemento sostido de entre o 35 e o 40 %" na actividade portuaria de colectores, de modo que o seu terminal ocupa xa o quinto posto a nivel nacional.

Este crecemento no movemento de colectores "complica as cousas" a quen se encargan de vixiar que as mercadorías cumpran a legalidade. "Se crece moito o tráfico, chegamos a menos colectores", indicou o responsable do posto da Garda Civil.