As cifras proban que a sanidade privada medra: case medio millón de galegos paga un seguro

O número de galegos con seguro privado crece dunha maneira constante desde fai máis dunha década. En 2013,  371.000 persoas tiñan unha póliza privada, cifra que unha década despois roza as 450.000. Por tanto, nunha década a porcentaxe de galegos que abonan unha mutualidad privada disparouse un 21%. 

Isto levou a que o 16,5% da poboación galega xa teña seguro privado.

Hai unha década eran o 13%.  Serán máis e máis, de non reverter a tendencia, pois como sinala o último informe de IDIS, “Galicia presenta unha taxa de crecemento anual composta do 2% no número de asegurados para o período de 2018 a 2023, e unha taxa do 4,2% no volume de curmás” .

IDIS (Instituto para o Desenvolvemento e Integración da Sanidade) é unha entidade privada en España que promove o papel da sanidade privada dentro do sistema sanitario. O seu obxectivo é fomentar a colaboración entre o sector público e privado, mellorar a calidade asistencial e garantir o acceso á innovación na atención médica.

Na actualidade, os galegos pagan uns 336 millóns de euros ao ano en curmás de seguros médicos. En 2013, eran 254. Por tanto, os ingresos das aseguradoras disparáronse un 32% nese período. 

A discrepancia entre o ritmo de aumento de asegurados (21% nunha década) e dos seus pagos (32%) indica que non só cada vez hai máis galegos pagando un seguro privado, senón que tamén que as cotas que abonan son cada vez máis caras. 

Este encarecemento  e popularización de seguros privados está a permitir, ademais, que a seguridade privada sexa cada vez menos dependente dos contratos que lle chegan desde o desbordado SERGAS.

IDIS recolle que o gasto en concertos do SERGAS en 2022 foi de 229 millóns. En 2013 eran 200 millóns. Por tanto, hai unha década a sanidade pública achegaba o 40% dos ingresos da privada, mentres que no último ano con datos dispoñibles, esa porcentaxe caeu até o 36%.

Esta progresiva autonomía da sanidade privada respecto dos ingresos públicos pode axudar a entender porqué as administracións cada vez teñen máis dificultades de externalizar servizos. 

A posición negociadora dos actores con ánimo de lucro é cada vez máis forte. Recente está a agonía de 

para convencer ás aseguradoras que seguisen atendendo aos funcionarios cubertos por MUFACE   e tamén están recentes as tres prórrogas que tivo que conceder o SERGAS a Povisa para non quedar sen hospital para gran parte da área sanitaria de Vigo. 

Este fortalecemento da sanidade privada prodúcese sen que a Xunta dispare os pagos que lle fai por concertos.  En 2018 destináronse 214 millóns de euros a esta partida, o que supón o 5,3% do gasto sanitario público total. Esta cifra representa unha lixeira diminución respecto dunha década atrás, cando a porcentaxe era do 5,78%. Con todo, nos últimos anos está a producirse un repunte:

Por que a sanidade pública é máis barata per cápita?

A medida que a poboación se volve máis vella, temos que gastar máis en saúde. Isto sucede tanto entre os asegurados da pública como os da privada. As diferenzas son poucas, aínda que parece que la privada está a encarecerse algo máis. 

Así, o gasto sanitario privado per cápita na comunidade aumentou un 4,4% entre 2017 e 2019, pasando de 518 a 541 euros por habitante. Este incremento contrasta co crecemento máis moderado do gasto público, que no mesmo período subiu un 4,3%, de 1.444 a 1.593 euros por galego. 

Destas cifras tamén se deduce que a sanidade privada é até tres veces máis cara que a pública per cápita. Algo esperable, dado que o maior volume do SERGAS permite beneficiar de economías de escala e, ademais, moitos dos que acaban pagando á privada son persoas non novas, que por definición gastan máis en saúde que os mozos. 

Pola contra, os mozos están case todos na sanidade pública, sobre todo mentres non conseguen a estabilidade laboral necesaria para poder pagar un seguro privado.

A atención especializada acapara os concertos

Os datos dos orzamentos autonómicos mostran que a maior parte dos concertos destínanse á atención especializada. En concreto, os concertos con entidades privadas para este tipo de asistencia supoñen o 67,6% do total orzado para 2020, con case 139 millóns de euros.

Séguenlle en importancia os programas especiais de hemodiálisis, cun 11,6% do orzamento para concertos, e o programa especial de transporte sanitario, que representa o 9,3%. O resto repártese entre diversos servizos como probas diagnósticas, terapias respiratorias domiciliarias ou rehabilitación.

O sector privado xestiona ademais unha parte significativa das infraestruturas sanitarias galegas. Segundo os últimos datos dispoñibles, os hospitais privados representan o 62% do total de centros hospitalarios en Galicia, aínda que só suman o 24% das camas instaladas. A razón é que os hospitais públicos son moito maiores, o que permite aforrar custos per cápita.

A tecnoloxía, punto forte da privada

Un dos puntos fortes da sanidade privada galega é a súa dotación tecnolóxica. Os centros privados contan con máis equipamentos de alta tecnoloxía per cápita. 
 

Por exemplo, TACs ou PETs, o que lles permite ofrecer probas diagnósticas con menor tempo de espera que o sistema público.  Algo que, sen dúbida, explica en parte porqué a privada cada vez ten máis peso no noso sistema sanitario. 

En canto á actividade asistencial, os hospitais privados realizaron en 2016 o 27,8% das intervencións cirúrxicas en Galicia, o 21,8% das urxencias e o 20,4% dos ingresos hospitalarios.