Amigas da Terra, preocupada polos continuos brotes de gripe aviaria en Galicia e a falta de medidaa

O último -que non primeiro- caso de gripe aviaria en Galicia puxo en alerta a varios colectivos que, dun tempo para acó, veñen rogando ás autoridades sanitarias que poñan especial atención sobre todos os espazos onde se están dando esta clase de focos. Desde as Illas Cíes até as granxas de visóns, onde a enfermidade saltou das aves a mamíferos, pasando polo Centro de Recuperación de Fauna Silvestre en Oleiros, onde se detectou un brote nos últimos días que provocou a chamada de atención de Amigas da Terra.

Trátase dunha serie de casos detectados en aves silvestres do centro e que concuerda co infome emitido pola entidade o pasado mes de xuño e compartido coa Consellería de Medio Ambiente, alertando de que esta clase de situacións podían suceder vendo a incidencia da gripe aviaria nas costas galegas. 

No documento hacína fincapé en "a necesidade de realizar probas diagnósticas de posible gripe aviaria ás aves enfermas ou feridas antes do ingreso no centro de recuperación para evitar, precisamente, contagios masivos que poidan supor, en aplicación dos protocolos oficiais, a necesidade de practicar a eutanasia ás aves que estivesen en contacto coas infectadas, moitas delas protexidas e en distintos graos de ameaza, xustamente o que sucedeu no Centro de Recuperación de Fauna Silvestre de Oleiros".

Na mesma liña, o colectivo pide máis detalles sobre o "baleirado sanitario" que se practicou no centro de Oleiros para coñecer o alcance deste episodio "que se vía vir" e do que "estaban advertidos". "A resposta ao noso informe foron xeneralidades sen especificar as medidas concretas que se estaban adoptando para evitar suceder", reprende a plataforma, que incluíu unha serie de instrucións a seguir en caso dun brote destas características nesta clase de espazos. 

Dado que o virus da gripe aviaria supón hoxe un potencial risco de nova pandemia a nivel planetario, Amigas da Terra reclama que se extremen "os protocolos de bioseguridad" a fin de evitar que esta clase de sucesos reprodúzanse, coa apertura de " áreas de corentena separadas do resto das instalacións do centro, e que estas medidas se apliquen en toda a rede de centros de recuperación de fauna silvestre provinciais, especialmente no de Cotobade (Pontevedra) que recibirá durante a corentena de Oleiros as
aves silvestres da provincia da Coruña". 

Tamén pon o acento sobre os Centros de Recuperación temporais, como o aberto en Sálvora , "onde esperamos que todas as aves atendidas e especialmente as liberadas contasen coa súa correspondente analítica de estar libres de gripe".

"Solicitamos tamén que se dote ao persoal dos centros de recuperación e aos axentes de medio ambiente de formación específica sobre protocolos de prevención e precaución de gripe aviaria e dóteselles de equipos de protección se van estar en contacto con aves silvestres potencialmente portadoras da variante H5N1
da gripe aviaria, a de maior risco de contaxio e causante dos brotes detectados en Galicia nos últimos anos", agregan, á vez que piden análises para as aves de curral próximas ás instalacións de Oleiros "para previr que o brote se puidese estender máis aló dos terreos do centro", así como "mostraxes masivas" nas grandes colonias de gaivotas patiamarillas. 

QUE RISCOS ENTRAÑA A GRIPE AVIARIA?

A gripe aviaria, tamén coñecida como influenza aviaria, é unha enfermidade viroso altamente contaxiosa que afecta principalmente ás aves. É causada por virus da influenza tipo A ,os cales circulan entre as poboacións de aves silvestres e domésticas, como pitos, patos e pavos. Aínda que existen moitas cepas do virus, as máis perigosas son as que pertencen ao grupo H5N1 e H7N9, que son altamente patóxenas.

TRANSIMISIÓN

• Aves: O virus transmítese entre aves a través do contacto directo con secreciones respiratorias, saliva, feces ou superficies contaminadas, como gaiolas ou equipos agrícolas.

• Humanos: Aínda que é raro, os seres humanos poden infectar a través do contacto próximo con aves infectadas, as súas feces ou superficies contaminadas. Isto xeralmente ocorre en granxas, mercados de aves vivas ou durante o sacrificio de animais. O consumo de carne ben cocida non leva risco de infección, xa que o virus se destrúe coa calor.

• Propagación entre humanos: Até o momento, a transmisión entre humanos é moi limitada e non é eficiente. Con todo, existe preocupación de que o virus puidese mutar e facilitar esta transmisión, o que podería derivar nunha pandemia.

SÍNTOMAS

Nas persoas, os síntomas da gripe aviaria poden variar desde leves, similares aos da gripe común, até graves problemas respiratorios e mesmo a morte. Os síntomas inclúen:

• Febre alta
• Tose
• Dor de garganta
• Dificultade para respirar
• Dores musculares
• En casos graves, pneumonía e fallo respiratorio

RISCOS

Para a saúde humana: O risco principal é que algunha cepa do virus poida mutar e facilitar a transmisión entre humanos, o que podería provocar unha pandemia global similar á da gripe española de 1918 ou a pandemia de COVID-19.

Impacto na saúde pública: A infección en humanos ten unha taxa de mortalidade alta nalgunhas cepas, como a H5N1, que causou unha mortalidade de máis do 50% nos casos confirmados. Aínda que a transmisión de persoa a persoa é limitada, a gravidade dos síntomas fai que sexa unha preocupación importante para as autoridades de saúde pública.

Económicos: Os brotes en aves poden ter graves repercusións económicas, especialmente na industria avícola, xa que a enfermidade adoita requirir a matanza masiva de aves para controlar a súa propagación. Isto tamén afecto a subministración de alimentos e pode levar ao aumento de prezos en produtos avícolas.

Ecolóxicos: Os brotes en aves silvestres, como os de aves migratorias, poden contribuír á diseminación global da gripe aviaria, afectando os ecosistemas e as poboacións de aves.

PREVENCIÓN E CONTROL

• Monitoreo e control en aves: Vixíanse as granxas e mercados para detectar brotes temperáns, e nalgúns casos, as aves infectadas sacrifícanse para evitar a propagación.
   
• Vacinas: Existe unha vacina para as aves, e estanse desenvolvendo vacinas para humanos no caso de que o virus mute.
   
• Medidas de bioseguridad: Manter afastadas ás aves silvestres das aves de curral e aplicar medidas sanitarias estritas nas granxas son esenciais para reducir o risco.
   

En resumo, a gripe aviaria é unha ameaza tanto para a saúde animal como para a saúde pública, co potencial de causar unha pandemia se as cepas do virus logran unha transmisión eficaz entre humanos. Con todo, os esforzos globais de vixilancia, control e prevención buscan mitigar estes riscos.