Sabían Besteiro e Méndez das acusacións de acoso contra Tomé? O alcalde de Ames esixe respostas xa

A crise interna que atravesa o Partido dous Socialistas de Galicia (#PSdeG) cada vez é menos un asunto circunscrito ás graves acusacións contra José Tomé Roca para transformar nun cuestionamiento directo á cúpula da formación. Mentres o mutismo impera nos despachos da dirección autonómica, o alcalde de Ames, Blas García, decidiu dar un paso á fronte. As súas palabras, pronunciadas nos micrófonos de Galicia , marcan un punto de inflexión: xa non basta con condenar os presuntos feitos, agora esíxese aclarar quen sabía que e desde cando.

A pregunta que moitos se facían en voz baixa foi finalmente verbalizada por un cargo institucional de relevancia: Estaban ao tanto o secretario xeral, José Ramón Gómez Besteiro, e a súa secretaria de Organización, Lara Méndez, dos comportamentos atribuídos ao presidente da Deputación de Lugo? A falta dunha resposta contundente por parte de ambos os dirixentes, paisanos de Tomé, xerou un clima de desconfianza nas filas socialistas. De fondo, as dúbidas sobre quen filtrou a existencia das queixas. 

Blas García: "“stoy realmente indignado, moi indignado, mesmo avergoñado, teño que dicilo, e teño que ser moi claro: tolerancia cero co acosador sexual, está claro que si; pero tampouco podemos ser tolerantes con aquelas persoas que tiñan coñecemento de que se estaba cometendo ese acoso sexual e non fixeron nada.”"

Tolerancia cero co encubrimento

Blas García non utilizou eufemismos para describir o seu estado de ánimo. "Estou realmente indignado, moi indignado, mesmo avergoñado", confesou o rexedor amiense en Radio Galicia, pondo voz ao sentir de gran parte das bases. Para García, a resposta do partido non pode limitar a actuar contra o presunto agresor. A súa advertencia á dirección foi lapidaria: a tolerancia cero debe aplicar ao acoso sexual, por suposto, pero "tampouco temos que ser tolerantes con aquelas persoas que tiñan coñecemento de que se estaba cometendo ese acoso sexual e non fixeron nada".

Estas declaracións supoñen a primeira greta pública ao relato oficial enarborado desde a Rúa do Piñeiro. Até o momento, a estratexia de contención de danos parecía centrar en illar a Tomé, acusado de ofrecer postos de traballo a cambio de favores sexuais. Con todo, ao dar por feito que existen indicios de que a dirección podía coñecer a situación, o alcalde de Ames elevou o listón da responsabilidade política. García considera "incomprensible" que pasen máis de 24 horas desde que o escándalo dominou a axenda mediática sen que ninguén da executiva galega haxa comparecido para ofrecer unha cronoloxía detalladados feitos.

García recuerdaa con amargura a contundencia coa que, hai apenas unhas semanas, esixían explicacións inmediatas ao presidente da Xunta, Alfonso Rueda, tras coñecer a denuncia por presunta agresión sexual que implicaba a un membro do seu Executivo, o conselleiro Alfonso Villares, en relación coa presentadora Pomba Lago. Entón, os socialistas criticaron que o PP tardase meses en reaccionar, que Rueda ocultase a denuncia durante meses. Agora, García e parte da militancia pregúntase por que o seu partido titubea ante un caso propio.

Mentres a presión aumenta, a actividade  públicade a dirección galega paralizouse. José Ramón Gómez Besteiro leva dous días desaparecido dos actos en Galicia; onte cancelou unha visita prevista a un centro de migrantes en Padrón e hoxe mantén a súa axenda buxán. Pola súa banda, Lara Méndez, número dous do partido, tampouco programou comparecencias hoxe. Aínda que a lucense apareceu ante os medios o día que saltou a noticia, evitou aclarar se tiña constancia previa das queixas. Oficialmente, o partido en Galicia remítese a un comunicado enviado a tarde do estalido, onde non se facía referencia a si sabían antes das denuncias. 

O poder institucional no aire

Máis aló da batalla ética, o PSdeG enfróntase a un terremoto institucional de consecuencias imprevisibles. José Tomé Roca, lonxe de apartar totalmente, aférrase aos seus cargos institucionais. A súa manobra deixa ao Partido Socialista nunha situación precaria: sen grupo municipal propio en Monforte e coa Deputación de Lugo no arame. Tomei retén a acta e, con ela, a chave da gobernabilidade provincial. O seu voto será decisivo para elixir ao seu sucesor ou sucesora, o que outorga ao político lucense unha capacidade de chantaxe que mantén ao partido en albas.

No medio deste caos, o Comité de Igualdade do PSdeG reúnese esta tarde para tentar pór orde, mentres xa empezan a soar nomes para unha posible substitución na institución provincial, como o da alcaldesa de Burela, Carmela López. Con todo, calquera movemento futuro dependerá de como se resolva a crise de confianza á que Blas García puxo voz: a dúbida sobre si a dirección galega protexeu co seu silencio o que agora condena en público.