Cristóbal Colón seguirá dando “guerra”: voces críticas dubidan dos resultados da investigación do doutor Lorente

As primeiras voces cuestionando o resultado da investigación sobre as raíces de Cristóbal Colón non se fixeron esperar. Genetistas, investigadores, defensores de tal ou cal lugar de posible nacemento non dan o seu brazo a torcer. Así, desde as redes sociais xa se recolleron textos de Celso García de Régaa, primeiro defensor recoñecido das orixes galegas de Colón e que, ademais, poría sobre a mesa as mencionadas raíces sefarditas do navegante. A parte disto, recolléronse testemuños entre os científicos que nun primeiro momento colaboraron co profesor da Universidade de Granada, José Antonio Lorente, quen iniciara esta investigación despois de ser consultado polo profesor de Historia, Marcial Castro, docente no instituto de Estepa, Sevilla. 

Aínda que a Asociación Cristóbal Colón Galego non tiña dúbidas sobre a orixe pontevedresa de Colón, basear no uso do apelido Colón nunha área restrinxida como era o Concello de Poio e a comarca ao redor, as probas mostradas por Lorente dicían o contrario. E si por caso alegábanse liñaxes dentro da nobreza galega, a comparación co ADN dun posible primo seu, Xoán Mariño de Soutomaior, deron resultado negativo. O posible Colón galego seriá Pedro Álvarez de Soutomaior, coñecido como Pedro Madruga. E aínda máis, se seica fose sefardita converso, Celso García de Régaa en 1914 sinalaba que a súa nai, Susana Fonterrosa (apelido sefardita) tería entre os seus antepasados persoas chamadas Abraham, Benjamín e Jacobo. Por iso é polo que da Rega inquirise en por que non preguntar que Colón ocultase a súa orixe xudía e que recorrese a citas do Antigo Testamento nos seus escritos.

Cando empezan a dar os primeiros pasos para investigar o ADN colombino, un dos especialistas xenéticos era o profesor da Universidade de Santiago de Compostela, Anxo Carracedo, informa o diario O País. O profesor santiagués lembrou a deterioración en que estaban os restos de ADN que lle chegaron desvincular da investigación máis tarde. Mesma resposta deu o investigador Mark Stoneking, do Instituto Max Planck de Antropoloxía Evolutiva, en Leipzig (Alemaña). Desvinculáronse en 2005 do proxecto.

Outro investigador da Universidade de Granada, o antropólogo forense Miguel Botella, valorou o documental Colón ADN. A súa verdadeira orixe máis como un relato audiovisual que como un documento científico. En tal caso, José Antonio Lorente non publicou nada en vinte anos sobre as súas investigacións e asegura que posiblemente en novembro se ofrezan os resultados científicos.

Máis voces críticas apuntan á “falta de orde” na presentación das probas e que estas aínda deixan portas abertas ás demais teorías. Outros expertos en xenética, como a catedrática de Xenética da Universidade de Barcelona (UB), Gemma Marfany, aseguran que non hai probas sólidas que poidan ofrecer os estudos xenéticos realizados en Granada, segundo publica o diario Público.

As críticas ao documental apuntan tamén ao seu guión e estilo pois o tacharon de ser máis unha produción true crime, antes que un estudo científico, sinalan desde Eldiario.é. Isto apuntando sobre todo á conclusión final, a do investigador e expresidente do do Centre d'Estudis Colombins de Barcelona, Francesc Albardaner, defensor do Colón xudeu. Así, as conclusións de que o almirante era de orixe sefardita serían as correctas segundo os resultados do escaso ADN colombino e a comparación cos seus parentes. 

Albardaner defende a imaxe dun Colón xudeu converso e que chegaría ás altas instancias da corte do Rei Fernando de Aragón debido á axuda doutros xudeus conversos, todos eles con gran poder, desde o duque de Medinaceli até Luís de Santángel, comerciante e contable de Fernando de Aragón.

En tal caso, as conclusións seguen moi abertas e ata que non existan conclusións firmes, con estudos en bibliografía científica, ninguén se atreve a dar un paso en firme sobre as conclusións do documental emitido por RTVE este pasado 12 de Outubro.